9 ทันโลก : จีนจัดประชุมสุดยอดองค์การความร่วมมือเซี่ยงไฮ้ (SCO)

1 ก.ย. – วันนี้จีนเป็นเจ้าภาพการประชุมสุดยอดผู้นำ ที่มีนัยสำคัญต่อการเมืองโลก และฉายภาพให้เห็นถึงกลุ่มก้อนพันธมิตรที่ใกล้ชิดมากขึ้น

จีนกำลังเป็นเจ้าภาพจัดประชุมสุดยอดกับผู้นำจากเกือบ 30 ประเทศ โดยเฉพาะรัสเซียและอินเดีย เป็นความเคลื่อนไหวสำคัญต่อการเมืองโลก เป็นเวทีที่จีนแสดงถึงความเป็นแกนหลักในการจัดระเบียบโลก และเป็นทางเลือกใหม่ที่เชื่อใจได้ในเวลาที่โลกต้องปั่นป่วนจากนโยบายสหรัฐ

จังหวะก้าวย่างของการเมืองโลก ขุมอำนาจที่ทรงพลัง กำลังสอดประสานกัน การประชุมสุดยอดองค์การความร่วมมือเซี่ยงไฮ้ หรือเอสซีโอ ที่นครเทียนจิน ปีนี้จัดขึ้นในเวลาที่เกิดความวุ่นวายโกลาหลจากสงครามหลายสมรภูมิ และเป็นเอสซีโอที่จัดใหญ่ที่สุดตั้งแต่ก่อตั้งมา นอกเหนือจากผู้นำสมาชิกเอสซีโอ 10 ประเทศ นายสี จิ้นผิง ประธานาธิบดีจีน ยังให้การต้อนรับผู้นำจากอีก 16 ชาติด้วย

ภาพที่ออกมาสะท้อนการผนึกกำลังกัน สำทับด้วยการส่งสารให้ถ้อยแถลงพิธีเปิด เขาเรียกร้องให้ต่อต้านแนวคิดสงครามเย็น การตั้งกลุ่มก้อนเพื่อเผชิญหน้า และการข่มเหงรังแก เขาส่งสารว่าระบบระหว่างประเทศที่มีสหประชาชาติเป็นแกนกลาง และหนุนระบบการค้าระหว่างประเทศที่มีองค์การการค้าโลกเป็นแกนกลาง

แขกคนสำคัญของผู้นำจีนที่ได้รับการจับตามากที่สุดคือ นายนเรนทรา โมดี นายกรัฐมนตรีอินเดีย ที่สลัดทิ้งความบาดหมางกับจีน จากข้อพิพาทชายแดนแถบเทือกเขาหิมาลัย ซึ่งปะทุล่าสุดเมื่อปี 2020 ไป แล้วเดินทางเยือนจีนเป็นครั้งแรกในรอบ 7 ปี ซึ่งผู้นำจีนได้อ้าแขนรับเพื่อปรับความเข้าใจและฟื้นฟูสัมพันธ์ บอกว่าจะมั่นคงและขยายกว้างไกล เมื่อทั้งสองมองกันว่าเป็นหุ้นส่วนไม่ใช่ศัตรู

ก่อนหน้าไม่กี่วัน สหรัฐโดยรัฐบาลนายโดนัลด์ ทรัมป์ เพิ่งลงดาบกับอินเดีย ด้วยมาตรการภาษี 50 เปอร์เซ็นต์ ด้วยเหตุผลหลักเพื่อลงโทษที่ซื้อน้ำมันและอาวุธจากรัสเซีย การหักหาญน้ำใจเช่นนี้ทำให้อินเดียต้องเสี่ยงที่จะทรุด เพราะสหรัฐเป็นตลาดใหญ่ที่สุดของสินค้าอินเดีย มูลค่าการส่งออกไปสหรัฐอยู่ที่ 86,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี อัตราภาษี 50 เปอร์เซ็นต์ สูงกว่าคู่แข่งในเอเชีย จึงย่อมกระทบอุตสหาภรรมมากมายที่พึ่งพาตลาดสหรัฐ โดยเฉพาะสิ่งทอ เครื่องประดับ และอาหารทะเล

นายทรัมป์เลือกแล้วที่จะใช้ภาษีเป็นเครื่องมือ เลือกแล้วว่ามิตรภาพกับอินเดีย ที่รัฐบาลสหรัฐในช่วงหลายสิบปีมานี้ พยายามฟูมฟักให้แนบแน่น มีค่าน้อยกว่าการบรรลุเป้าหมายทางการเมืองของเขา และอินเดียก็เลือกแล้วเช่นกันที่จะหันหลังให้มิตรที่ผลักไส ยืนยันที่จะคบหาซื้อขายกับรัสเซียต่อไป ผู้นำอินเดียกล่าวชัดๆ ว่าโลกกำลังผ่านยุคของ “ความเห็นแก่ตัวทางเศรษฐกิจ” ภาษีที่ทรัมป์หวังใช้บีบอินเดียให้ออกห่างจากรัสเซีย กลับให้ผลในทางตรงกันข้าม

นอกจากการประชุมเอสซีโอแล้ว จีนกำลังเตรียมตัวสำหรับเป็นเจ้าภาพงานใหญ่ ในวันพุธนี้จีนจะปูพรมแดงต้อนรับผู้นำในการรำลึก 80 สิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่จีนเรียกว่า วันแห่งชัยชนะ โดยจะมีผู้นำอีกชาติมาร่วมด้วย คือ นายคิม จองอึน ผู้นำสูงสุดของเกาหลีเหนือ ที่กำลังมีความแนบแน่นกับรัสเซีย ส่งทหารและอาวุธยุทโธปกรณ์เข้าไปร่วมรัสเซียรบในสงครามยูเครน เมื่อโคจรมาพบกันบนเวทีใหญ่ที่จีนนี้ น่าจับตาว่าผู้นำจีนจะร่วมหารือด้วยหรือไม่ แล้วจะแสดงจุดยืนต่อสัมพันธ์รัสเซีย-เกาหลีเหนือ และสงครามยูเครนอย่างไร แล้วยังต้องจับตาสัมพันธ์ภาพใหญ่ขึ้นไปอีก เมื่อผู้นำจากประเทศที่ท้าทายอำนาจของสหรัฐ และพันธมิตรตะวันตก อย่าง จีน รัสเซีย อิหร่าน เกาหลีเหนือ มารวมตัวกัน 4 ประเทศที่มีท้าทายระเบียบโลกที่สหรัฐเป็นผู้ออกแบบ เรียกกันว่าเป็นแกนแห่งความปั่นป่วน อาจใช้โอกาสนี้ส่งสัญญาณหรือขยับขับเคลื่อนครั้งสำคัญเพื่อผนึกกำลังกัน.-สำนักข่าวไทย