หมอเปิด 5 ข้อ รู้จัก "มะเร็งสมองชนิดลุกลามรุนแรง" ผู้ป่วยมักมีชีวิตอยู่ได้เพียง 15 เดือน
หมอแนะนำ 5 ข้อ ทำความรู้จัก "มะเร็งสมอง" ชนิดลุกลามรุนแรง ซึ่งผู้ป่วยมักมีอายุขัยเฉลี่ยเพียง 15 เดือนเท่านั้น
พ่อชาวอังกฤษวัย 57 ปี มีลูก 4 คน เพิ่งเป็นข่าวเมื่อเขาเปิดเผยสัญญาณแปลกประหลาดที่เกิดขึ้นก่อนการวินิจฉัยมะเร็งสมองระยะที่ 4 ชนิดกลิโอแบลสโตมา นั่นคือ “กลิ่นคาราเมลหวานแปลก ๆ”
“ตอนนั้นเราไม่ได้ใส่ใจอะไรมาก” อันโตนิโอ ลูกชายวัย 27 ปี ของโคสต้า ฟานทิส กล่าว “เราไม่เคยรู้เลยว่านั่นเป็นอาการของโรคร้ายแรงขนาดนี้”
ก่อนที่ไมเคิล โบลตัน ศิลปินแกรมมี่ 2 สมัย วัย 72 ปี จะได้รับการวินิจฉัยเป็นกลิโอแบลสโตมาในปี 2023 เขาเคยมีอาการสับสน เดินทรงตัวลำบาก คลื่นไส้ และปวดหัวอย่างรุนแรง
เนื้องอกชนิดนี้เกิดจากเซลล์ที่ทำหน้าที่ซัพพอร์ตในสมองเจริญเติบโตและแบ่งตัวอย่างควบคุมไม่ได้ มีความรุนแรงสูงและถึงชีวิตได้ง่าย ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีชีวิตอยู่ได้เพียง 14-16 เดือนหลังได้รับการวินิจฉัย
“สิ่งที่ทำให้กลิโอแบลสโตมารักษายากเป็นพิเศษ คือธรรมชาติที่ลุกลามอย่างรวดเร็ว เนื้องอกจะแพร่กระจายเซลล์มะเร็งระดับจุลภาคลึกเข้าไปในเนื้อสมองโดยรอบ ทำให้ไม่สามารถผ่าตัดเอาออกได้ทั้งหมด” ดร.โจเซฟ จอร์จ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านศัลยกรรมสมองในเมืองฟีนิกซ์ กล่าวกับ The Post
ดร.จอร์จ แนะนำ 5 สัญญาณเตือนระยะแรกของมะเร็งสมอง ชนิดกลิโอแบลสโตมา พร้อมเผยว่าการบำบัดด้วยเซลล์เฉพาะทาง อาจช่วยยืดอายุผู้ป่วยได้
ปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งสมอง ชนิดกลิโอแบลสโตมา คืออะไร?
ในสหรัฐอเมริกา มีผู้ป่วยมะเร็งกลิโอแบลสโตมารายใหม่ประมาณ 14,500 คนต่อปี
อายุเฉลี่ยในการวินิจฉัยอยู่ที่ประมาณ 64 ปี มะเร็งชนิดนี้มักเกิดในผู้ใหญ่ช่วงอายุ 45 ถึง 70 ปี
การได้รับรังสีไอออไนซ์จากการรักษาด้วยรังสีสำหรับมะเร็งชนิดอื่น ๆ รวมถึงภาวะทางพันธุกรรมบางอย่าง เช่น กลุ่มอาการเทอร์คอต (Turcot syndrome) และกลุ่มอาการลินช์ (Lynch syndrome) อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นกลิโอแบลสโตมา
อย่างไรก็ตาม กรณีส่วนใหญ่ “เกิดขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุในผู้ที่ไม่มีปัจจัยเสี่ยง” ดร.โจเซฟ จอร์จ อาจารย์ผู้ช่วยด้านศัลยกรรมสมองจากวิทยาลัยแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยแอริโซนา และโรงพยาบาล Banner University Medical Center-Phoenix กล่าว
อาการเป็นอย่างไร?
อาการขึ้นอยู่กับตำแหน่งของเนื้องอกในกะโหลกศีรษะ
อาจมีอาการปวดหัว สับสน ชัก พูดลำบาก หรืออ่อนแรงครึ่งซีกของร่างกาย ดร.จอร์จ กล่าว
ในกรณีของไมเคิล โบลตัน ลูกสาวของเขาสังเกตเห็นพฤติกรรมผิดปกติระหว่างคืนเล่นโบว์ลิ่งกับครอบครัวในฤดูใบไม้ร่วงปี 2023
Caters News Agency
เขาเล่นโบว์ลิ่งผิดตาและล้มจากเก้าอี้ ก่อนจะได้รับการวินิจฉัยไม่กี่สัปดาห์ต่อมา
เนื้องอกของฟานทิสดูเหมือนจะเกิดขึ้นที่บริเวณสมองส่วนขมับ (temporal lobe) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการประมวลผลกลิ่น
วินิจฉัยอย่างไร?
เนื้องอกสามารถตรวจพบได้ด้วยการสแกน CT หรือ MRI และยืนยันการวินิจฉัยด้วยการตรวจชิ้นเนื้อ (biopsy)
“หลายปัจจัยมีผลต่อระยะเวลาการมีชีวิตอยู่ของผู้ป่วยกลิโอแบลสโตมา” ดร.โจเซฟ จอร์จ กล่าว “รวมถึงสุขภาพโดยรวม การทำงานของระบบประสาทตอนวินิจฉัย อายุ และการตอบสนองต่อการรักษา เช่น การผ่าตัด รังสีบำบัด และเคมีบำบัด”
ลักษณะโมเลกุลของเนื้องอก เช่น การมีการกลายพันธุ์ จะส่งผลต่อการพยากรณ์โรคด้วย
มะเร็งสมอง ชนิดกลิโอแบลสโตมา รักษาอย่างไร?
เนื้องอกสมองที่ลุกลามจากแหล่งอื่นในร่างกาย (metastatic brain tumors) มักจะก่อตัวเป็นก้อนที่มีขอบเขตชัดเจนกว่าและสามารถผ่าตัดเอาออกได้ง่ายกว่า
ดร.โจเซฟ จอร์จ กล่าวว่า “ลักษณะการเติบโตที่กระจายตัวอย่างกว้างขวาง ความซับซ้อนทางพันธุกรรม และความดื้อยาต่อการรักษามาตรฐาน ทำให้กลิโอแบลสโตมาเป็นหนึ่งในเนื้องอกสมองที่รักษายากที่สุด”
“การผ่าตัดเอาออกทั้งหมดมักทำได้ยาก เนื่องจากเนื้องอกแทรกซึมเข้าไปในเนื้อสมองโดยรอบ”
การผ่าตัดมักตามด้วยการรักษาด้วยรังสีเพื่อกำจัดเซลล์เนื้องอกที่เหลืออยู่และชะลอการลุกลาม รวมถึงการทำเคมีบำบัดเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของการรักษาด้วยรังสี
แม้ว่าจะใช้วิธีรักษาหลายทางนี้ ดร.โจเซฟ จอร์จ ยอมรับว่า “มะเร็งสมอง ชนิดกลิโอแบลสโตมายังมีพยากรณ์โรคที่ไม่ดีนัก เนื่องจากลักษณะทางชีววิทยาที่รุนแรงและความต้านทานต่อการรักษา”
แล้ว DOC1021 ช่วยได้อย่างไร?
ดร.จอร์จ กล่าวว่าเขาได้เห็นผลลัพธ์ที่ดีขึ้นจากแนวทางรักษาแบบเฉพาะบุคคล
เขาเป็นหัวหน้าทีมวิจัยในงานทดลองทางคลินิกระยะที่ 1 เพื่อประเมิน Dubodencel หรือที่รู้จักในชื่อ DOC1021 ซึ่งใช้พลังของเซลล์ภูมิคุ้มกันพิเศษของผู้ป่วยที่เรียกว่า “เซลล์เดนไดรติก” (dendritic cells)
เซลล์เหล่านี้จะถูกนำไปสัมผัสกับแอนติเจนเฉพาะของเนื้องอกภายนอกร่างกาย
“เมื่อเซลล์ได้รับการฝึกแล้ว จะถูกขยายจำนวนก่อนส่งกลับสู่ร่างกายผู้ป่วย เพื่อช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้โจมตีมะเร็งอย่างตรงจุด” ดร.จอร์จ อธิบาย
“เนื่องจากวิธีนี้ใช้เซลล์ภูมิคุ้มกันของผู้ป่วยเองและไม่ต้องแก้ไขพันธุกรรม จึงเป็นแนวทางเฉพาะบุคคลที่ครอบคลุมและเหมาะสมกับความซับซ้อนและความหลากหลายของกลิโอแบลสโตมา”
องค์การอาหารและยา (FDA) ได้ให้สถานะเร่งด่วนแก่ DOC1021 ซึ่งพัฒนาโดยบริษัท Diakonos Oncology เพื่อใช้รักษามะเร็งกลิโอแบลสโตมาและมะเร็งตับอ่อน
ผู้ป่วยบางรายในการทดลองทางคลินิกระยะที่ 1 ของ DOC1021 มีอายุขัยยาวนานขึ้นถึง 24–36 เดือน
“ผลลัพธ์ทางคลินิกเบื้องต้นจากการทดลองแสดงอัตราการรอดชีวิตโดยรวม 12 เดือน สูงถึง 88% ซึ่งมากกว่าประมาณ 60% ที่พบในการรักษามาตรฐานทั่วไปอย่างเห็นได้ชัด” ดร.โจเซฟ จอร์จ กล่าว
แพมล่า โกลด์เบอร์เกอร์ วัย 65 ปี จากรัฐนิวเจอร์ซีย์ ได้รับการผ่าตัดสมอง รักษาเคมีบำบัดและรังสีบำบัดเป็นเวลา 6 สัปดาห์ เข้ารับการบำบัดด้วยเซลล์เป็นเวลา 6 สัปดาห์ และรักษาเคมีบำบัดต่อเนื่องเป็นเวลา 1 ปี ในโครงการทดลองระยะที่ 1 ของ DOC1021 ปัจจุบันเธอกลับมาเล่นเทนนิสหลายครั้งต่อสัปดาห์แล้ว หลังผ่านการวินิจฉัยมาแล้ว 2 ปีครึ่ง
“ตอนนี้ฉันใช้ชีวิตได้อย่างเต็มที่ ไม่ถูกจำกัดด้วยข้อจำกัดใด ๆ ที่เคยมีมาก่อน” เธอกล่าวกับ Fox News Digital เมื่อไม่นานมานี้
ขณะนี้การทดลองทางคลินิกระยะที่ 2 กำลังดำเนินอยู่ และคาดว่าจะเปิดให้บริการใน 20 แห่งทั่วสหรัฐอเมริกา