มาตรา 112 กับอีก 32 คน ที่ยังถูกคุมขัง

อัพเดต 3 ชั่วโมงที่ผ่านมา • เผยแพร่ 3 ชั่วโมงที่ผ่านมา

ภาพไฮไลต์

จากรายงานสถานการณ์ผู้ต้องขังคดีการเมือง (7 ก.ค.-8 ส.ค. 2568) มีทั้งสิ้น 50 คนที่ถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำ ในจำนวนนี้มี 32 คน ถูกคุมขังด้วยคดีมาตรา 112

ในบรรดาผู้ถูกจำกัดอิสรภาพด้วยมาตรา 112 ไม่ใช่เพียงแค่แกนนำการชุมนุมเท่านั้น แต่มีทั้งคนธรรมดา คนตัวเล็กตัวน้อยที่หลายคนไม่รู้จัก แต่พวกเขาต้องแลกอิสรภาพของตัวเองกับการแสดงออกที่ถูกมองว่า ‘เป็นภัย’

ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 บัญญัติไว้ว่า “ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่สามปีถึงสิบห้าปี”

ถ้อยคำที่มักได้ยินกันบ่อยๆ คือ ‘ไม่สมควรมีใครโดน 112’ และมีการตั้งคำถามเสมอว่า มาตรา 112 ถูกตีความอย่างกว้างขวาง และมักถูกนำไปใช้เป็นเครื่องมือโจมตีฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง อีกทั้งยังถูกตั้งข้อสังเกตเรื่องมาตรฐานการบังคับใช้สำหรับ ‘บางกรณีด้วย’

ทักษิณ ชินวัตร

เหตุแห่งคดี: ถูกกล่าวหาว่า ให้สัมภาษณ์กับสื่อประเทศเกาหลีใต้ The ChosunMedia เมื่อ 20 พ.ค. 2558 ณ กรุงโซล เกี่ยวกับการรัฐประหาร 2557 โดยมีคำว่า ‘palace circle’ เป็นคำสำคัญที่เชื่อมโยงถึงสถาบันฯ

สถานะคดี: ศาลยกฟ้อง

22 ส.ค. 2568 ศาลยกฟ้องคดีมาตรา 112 ของทักษิณ โดยมีเหตุผลว่าคำให้สัมภาษณ์ของเขาไม่ได้กล่าวถึงพระมหากษัตริย์โดยตรง และไม่ได้ใช้ถ้อยคำสรรพนามที่อ้างถึงบุคคลที่ 3 ที่สามารถเจาะจงให้เข้าใจได้ว่าหมายถึงพระมหากษัตริย์แต่อย่างใด

อานนท์ นำภา

เหตุแห่งคดี: อานนท์ถูกดำเนินคดีเฉพาะมาตรา 112 จำนวน 14 คดี หลายคดีมีเหตุมาจากการทำกิจกรรมการชุมนุม และอีกส่วนหนึ่งมาจากกรณีการโพสต์ข้อความบนเฟซบุ๊ก

สถานะคดี: ศาลชั้นต้นมีคำพิพากษาแล้ว 10 คดี แต่ทุกคดียังไม่ถึงที่สุด อยู่ในระหว่างอุทธรณ์

สถานการณ์บุคคล: ถูกคุมขังระหว่างพิจารณาคดี

จำนวนโทษจำคุกตอนนี้: 26 ปี 37 เดือน 20 วัน หรือประมาณ 29 ปี 1 เดือนเศษ

จำนวนครั้งที่ยื่นคำร้องขอประกันตัว (นับตั้งแต่ถูกขัง): 89 ครั้ง

จำนวนโทษของอานนท์เป็นระยะเวลาที่คนคนหนึ่งผ่านพ้นจากวัยเด็ก วัยรุ่น จนทำงานเติบโตโลดแล่นอยู่ในวงการใดวงการหนึ่ง ลูกสาวและลูกชายของอานนท์จะเติบโตขึ้นโดยที่เขาไม่สามารถมีส่วนร่วมในช่วงเวลาเหล่านั้นได้เลย

บูม จิรวัฒน์

เหตุแห่งคดี: แชร์โพสต์เฟซบุ๊กจำนวน 3 โพสต์ ถูกระบุว่ามีเนื้อหาที่เข้าข่ายเสียดสีสถาบันฯ

สถานะคดี: อยู่ระหว่างฎีกา

สถานการณ์บุคคล: ถูกคุมขังระหว่างพิจารณาคดี

จำนวนโทษจำคุกตอนนี้: 6 ปี

จำนวนครั้งที่ยื่นคำร้องขอประกันตัว (นับตั้งแต่ถูกขัง): 1 ครั้ง (หลังจากกลับเข้าเรือนจำอีกครั้ง หลังได้ประกันตัวเมื่อปี 2566)

ในระยะเวลา 6 ปี เป็นช่วงเวลาที่ภรรยาของเขากังวลว่า จะมีใครเคียงข้างลูกของเขาและเธอหรือไม่ เพราะในช่วงเวลาที่ลูกสาวกำลังเติบโต เป็นช่วงเวลาเดียวกันกับที่ภรรยาต้องประคองครอบครัวไปพร้อมกับอาการป่วยด้วยโรคมะเร็งระยะที่ 4

กัลยา

เหตุแห่งคดี: คอมเมนต์ในเพจแนะนำหนังเกี่ยวกับกษัตริย์ในอดีตของเกาหลี, โพสต์ข้อความและภาพถ่ายจากการชุมนุม, เขียนข้อความประกอบการแชร์โพสต์ของสมศักดิ์ เจียมธีรสกุล และธนวัฒน์ วงค์ไชย

สถานะคดี: ถึงที่สุดเมื่อ ก.พ. 2568

สถานการณ์บุคคล: ถูกคุมขัง

จำนวนโทษจำคุกตอนนี้: 6 ปี

จำนวนครั้งที่ยื่นคำร้องขอประกันตัว (นับตั้งแต่ถูกขัง): ก่อนหน้านี้เคยยื่นขอประกันตัวระหว่างฎีกาไป 5 ครั้ง

กัลยาเพิ่งจะเริ่มงานใหม่ในหน่วยงานรัฐ และวางแผนจะสร้างบ้านให้พ่อและแม่ในช่วงปี 2567 ซึ่งเธอซื้อที่ดินและแบบแปลนบ้านไว้เรียบร้อยแล้ว ทุกอย่างต้องหยุดลงตั้งแต่ยังไม่ได้เริ่ม อีกทั้งระยะเวลา 6 ปีนั้นคือช่วงเวลาที่เธอควรได้สร้างรากฐานชีวิตที่มั่นคงอย่างที่ใฝ่ฝัน

ก้อง อุกฤษฏ์

เหตุแห่งคดี: โพสต์ข้อความลงในเฟซบุ๊กรวม 5 ข้อความ เกี่ยวกับในหลวงรัชกาลที่ 10 และพระราชินี

สถานะคดี: ถึงที่สุดแล้ว 1 คดี อีก 1 คดีอยู่ระหว่างฎีกา

สถานการณ์บุคคล: ถูกคุมขัง

จำนวนโทษจำคุกตอนนี้: 2 ปี

จำนวนครั้งที่ยื่นคำร้องขอประกันตัว (นับตั้งแต่ถูกขัง): ก่อนหน้านี้เคยยื่นขอประกันตัวระหว่างฎีกาไป 10 ครั้ง

ก้อง ร้องขอสอบ 3 วิชาสุดท้าย เพื่อเรียนจบคณะนิติศาสตร์ แต่มหาวิทยาลัยไม่อนุมัติจัดสอบในเรือนจำ และศาลเองก็ไม่อนุญาตให้ไปสอบที่มหาวิทยาลัย โดยระบุเหตุผลว่า ‘ยังไม่มีเหตุเพียงพอที่จะอนุญาต’