ไทย-จีน สำรวจดวงจันทร์และอวกาศห้วงลึก ร่วมเป็นเครือข่ายการแทรกสอดระยะไกลของโลก

อัพเดต 3 ชั่วโมงที่ผ่านมา • เผยแพร่ 3 ชั่วโมงที่ผ่านมา

ดร. วิภู รุโจปการ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(สดร.) พร้อมทีมวิศวกร เข้าร่วมประชุมคณะกรรมการร่วมด้านความร่วมมือด้านอวกาศระหว่างประเทศไทยและประเทศจีน ครั้งที่ 1 มี ศ. ดร. ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) และนายเปี้ยน จื้อกัง รองผู้อำนวยการสำนักงานบริหารอวกาศแห่งชาติจีน (China National Space Administration หรือ CNSA) เป็นประธานในการประชุมร่วมกัน ณ โรงแรมอัมรา กรุงเทพฯ

การประชุมฯ ในครั้งนี้ เป็นการแสดงความมุ่งมั่นของทั้งสองฝ่ายที่จะกระชับความร่วมมือด้านอวกาศ เพื่อพัฒนาความก้าวหน้าด้านการวิจัย วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่จะตอบโจทย์อันท้าทายของมนุษยชาติ สร้างแรงบันดาลใจให้กับเยาวชน ตลอดจนสร้างความตระหนักในความสำคัญของวิทยาศาสตร์อวกาศให้กับสังคม สร้างเศรษฐกิจใหม่จากการใช้อวกาศอย่างสันติของทั้งสองประเทศ

นอกจากนี้ ยังส่งเสริมให้เกิดการวิจัย และการพัฒนาเทคโนโลยีต่าง ๆ ร่วมกันสร้างแรงบันดาลใจให้เกิดการค้นพบนวัตกรรมด้านโครงสร้างพื้นฐานทางอวกาศ ร่วมกันพัฒนาดาวเทียม สถานีภาคพื้นดิน แพลตฟอร์มแบ่งปันข้อมูล การติดตามสภาพภูมิอากาศ และการจัดการภัยพิบัติอย่างแม่นยำ ซึ่งภารกิจทั้งหมดแสดงให้เห็นว่าอวกาศมีประโยชน์โดยตรงต่อสังคมโลก รวมถึงยังช่วยปลูกฝังให้นักวิทยาศาสตร์และวิศวกรอวกาศรุ่นต่อไปมีศักยภาพที่จะเป็นผู้นำภารกิจในอนาคต

ทั้งนี้ ในการประชุมฯสดร. ได้นำเสนอผลงานความสำเร็จที่ดำเนินการร่วมกับประเทศจีน ดังนี้
– โครงการพัฒนาดาวเทียมวิจัยวิทยาศาสตร์ TSC-Pathfinder เพื่อพัฒนาดาวเทียมวิจัยขนาดเล็กพัฒนาขีดความสามารถด้านวิศวกรรมขั้นสูงแก่บุคลากรไทย ภายใต้ภาคีความร่วมมืออวกาศไทย หรือ Thai Space Consortium (TSC) ร่วมกับสถาบันทัศนศาสตร์ กลศาสตร์ขั้นสูงและฟิสิกส์แห่งฉางชุน (Changchun Institute of Optics, Fine Mechanics and Physics หรือ CIOMP) ภายใต้ Chinese Academy of Sciences (CAS) ปัจจุบันผ่านขั้นตอนการออกแบบเชิงวิศวกรรม (Critical Design Review) และพัฒนาต้นแบบวิศวกรรมเป็นที่เรียบร้อยแล้ว และกำลังดำเนินการกำหนดโครงสร้างระบบรับ-ส่งข้อมูลภาคพื้นในขั้นต่อไป

– ความร่วมมือภายใต้โครงการสถานีวิจัยนานาชาติบนดวงจันทร์ (International Lunar Research Station หรือ ILRS) ได้แก่ ภารกิจฉางเอ๋อ 7 (Chang’e-7) ร่วมติดตั้งอุปกรณ์วิจัย CE-7 MATCH (Moon-Aiming Thai-Chinese Hodoscope) ได้ผ่านการทดสอบต้นแบบนำส่ง (Flight Model) เรียบร้อยแล้ว พร้อมดำเนินการส่งมอบอุปกรณ์อย่างเป็นทางการในเดือนกันยายน 2568 และภารกิจฉางเอ๋อ 8 (Chang’e-8) ร่วมติดตั้งเครื่องตรวจวัดนิวตรอน CE-8 ALIGN (Assessing Lunar Ion-Generated Neutrons) บนยานสำรวจพื้นผิวดวงจันทร์ (Rover) เพื่อประเมินสภาพรังสีและหาน้ำแข็งใต้ผิวดวงจันทร์ อยู่ในขั้นตอนการออกแบบ (Conceptual Design) การจำลองทางวิศวกรรม (Simulation) และการกำหนดโล่บังรังสีที่เหมาะสม (Optimum Shielding System)

– โครงการภายใต้ Planetary Exploration of China ได้แก่ภารกิจเทียนเวิ่น 3 (Tienwen-3) เป็นโครงการที่ สดร.ต้องการต่อยอดขยายผลจากโครงการ ILRS โดยออกแบบอุปกรณ์ Mars-Aiming Radiation Collection Hodoscope (MARCH) สำหรับตรวจวัดอนุภาคจากดวงอาทิตย์ กาแล็กซี และดาวพฤหัสบดี (Jovian Electrons) ในวงโคจรดาวอังคาร เพื่อศึกษาฟิสิกส์ดวงอาทิตย์-อวกาศ และสนับสนุนภารกิจการเก็บตัวอย่างจากดาวอังคาร โดยสร้างฐานข้อมูลรังสีอวกาศในวงโคจรดาวอังคาร เชื่อมโยงข้อมูลกับภารกิจฉางเอ๋อ 7 และภารกิจอื่น ๆ ในอนาคต

นอกจากนี้ สดร. ได้นำเสนอโครงการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางดาราศาสตร์ของไทย ภายใต้ความร่วมมือไทย – จีน เพื่อสนับสนุนและการพัฒนาขีดความสามารถการวิจัยด้านดาราศาสตร์วิทยุ ได้แก่ กล้องโทรทรรศน์วิทยุแบบวีกอส ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 13 เมตร ที่ดำเนินการร่วมกับ Shanghai Astronomical Observatory (SHAO) ภายใต้ Chinese Academy of Sciences (CAS) เพื่อร่วมเป็นเครือข่ายการแทรกสอดระยะไกล (Very Long Baseline Interferometer : VLBI) ของโลก ร่วมกับพันธมิตรจากชาติอื่น ๆ สะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ไทย-จีน ที่สามารถขยายไปสู่ความสัมพันธ์ในระดับนานาชาติได้ต่อไป

รวมถึงแผนการจัดตั้ง “ห้องปฏิบัติการร่วม (Joint Laboratory) ไทย-จีน ด้านวิศวกรรมสำรวจอวกาศห้วงลึก” เพื่อใช้ประโยชน์จากข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ที่ได้จากภารกิจต่าง ๆ และเป็นศูนย์กลางในการขยายผลการใช้ประโยชน์ในภูมิภาคอาเซียน โดยได้หารือและศึกษากระบวนการเก็บและวิจัยตัวอย่างจากอวกาศ เช่น ดินดวงจันทร์ จากห้องปฏิบัติการของ CNSA ที่เกี่ยวข้องในประเทศจีน เพื่อพัฒนากระบวนการและโครงสร้างพื้นฐานที่เหมาะสมในการรองรับการจัดตั้งห้องปฏิบัติการร่วมดังกล่าวต่อไป

หลังจากการประชุมฯ กระทรวง อว. และสำนักงานบริหารอวกาศแห่งชาติจีนได้ร่วมกันจัดสัมมนาวิชาการด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอวกาศไทย-จีน ครั้งที่ 2 (The 2nd Thailand-China Space Science and Technology Seminar) ใน 3 ประเด็นสำคัญ ได้แก่ วิทยาศาสตร์อวกาศและการสำรวจอวกาศห้วงลึก (Space Science and Deep Space Exploration) โครงสร้างพื้นฐานด้านอวกาศ (Space Infrastructure) และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีอวกาศ ( Space Technology Applications) เพื่อแลกเปลี่ยนความก้าวหน้าและโอกาสในการขยายความร่วมมือ มีนักวิทยาศาสตร์ นักวิจัยจากหน่วยงานและสถาบันอุดมศึกษาที่เกี่ยวข้องของไทยและจีนกว่า 60 คนร่วมนำเสนอความก้าวหน้าการดำเนินโครงการด้านอวกาศ มีผู้บริหารและทีมวิศวกรสดร.เข้าร่วมจำนวน 5 ท่าน ได้แก่

1) ดร. ทรงพล มั่นคงสุจริต ผู้จัดการกลุ่มงานการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรม เป็นผู้ดำเนินการเสวนาในหัวข้อ“วิทยาศาสตร์อวกาศและการสำรวจอวกาศห้วงลึก”
2) ดร. พีรพงศ์ ต่อฑีฆะ วิศวกรวิจัย นำเสนอในหัวข้อ “Thailand in Space: Engineering Achievements in Chang’e-7 and Future Exploration Pathways”
3) นายอภิชาต เหล็กงาม ผู้จัดการศูนย์ปฏิบัติการหอดูดาวและวิศวกรรมอาวุโส นำเสนอในหัวข้อ “High Precision Machining for Space Technology”
4)นายพีรเชษฐ์ ชาติศิริวัฒนา วิศวกรวิจัย นำเสนอในหัวข้อ “Progress in the Co-development of Hyperspectral Imagers and the Transfer
of Space Payload Technology”
5)นายธนายุทธ ปัญญาเลิศ วิศวกรวิจัย นำเสนอในหัวข้อ “From Earth to Orbit: Thailand’s First Spacecraft Dynamics Infrastructure”

โอกาสเดียวกันนี้ วันที่ 22 สิงหาคม 2568 สดร.ได้ต้อนรับทีมวิศวกรจาก CIOMP ซึ่งร่วมกับทีมวิศวกร ศูนย์เทคโนโลยีทัศนศาสตร์และโฟโตนิกส์ NARIT ออกแบบและพัฒนากล้องถ่ายภาพความละเอียดสูงแบบไฮเปอร์สเปกตรัม (Hyperspectral Imaging Camera) อุปกรณ์วิจัยวิทยาศาสตร์หลัก (Payload) ที่จะนำไปติดตั้งกับดาวเทียมฝีมือคนไทย TSC-1 ดาวเทียมวงโคจรต่ำ ขนาดประมาณ 100 กิโลกรัม ภายใต้ภาคีความร่วมมืออวกาศไทย พร้อมเยี่ยมชมห้องปฏิบัติการทัศนศาสตร์และโฟโตนิกส์ และห้องปฏิบัติการประกอบและทดสอบดาวเทียม ณ อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ. แม่ริม จ. เชียงใหม่

อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : ไทย-จีน สำรวจดวงจันทร์และอวกาศห้วงลึก ร่วมเป็นเครือข่ายการแทรกสอดระยะไกลของโลก

ติดตามข่าวล่าสุดได้ทุกวัน ที่นี่
– Website : https://www.matichon.co.th