“ไทย – จีน” ลงนามกรอบความร่วมมือด้านอวกาศปูทางนักวิจัย วิศวกร นศ.ไทยไปสำรวจนอกโลก
“จากนี้นักวิจัย วิศวกรและนักศึกษาชาวไทยจะเป็นส่วนหนึ่งของการเดินทางครั้งประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติในการสำรวจนอกโลก”
นี่คือถ้อยแถลงของศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) หลังเป็นประธานเปิดการประชุมคณะกรรมการร่วมด้านความร่วมมือด้านอวกาศ ระหว่างประเทศไทยและประเทศจีน ครั้งที่ 1 (1st Meeting of Thailand-China Space Cooperation Joint Committee) และเปิดการสัมมนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอวกาศไทย-จีน ครั้งที่ 2 “The 2nd Thailand - China Space Science and Technology Seminar” เมื่อวันที่ 21 ส.ค.2568 ที่ผ่านมา โดยมีนายเปี้ยน จื้อกัง รองผู้อำนวยการสำนักงานบริหารอวกาศแห่งชาติจีน (China National Space Administration: CNSA) นายหม่า มิงเกิง อัครราชทูตที่ปรึกษาด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถานเอกอัครราชทูตสาธารณรัฐประชาชนจีนประจำประเทศไทย และผู้บริหารระดับสูงจากหน่วยงานด้านเทคโนโลยีอวกาศของสาธารณรัฐประชาชนจีนและฝ่ายไทยนำโดย ผศ.ดร. วิภู รุโจปการ ผอ.สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน) หรือ สดร.และนายพีร์ ชูศรี รอง ผอ.สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISDA เข้าร่วม
ทั้งนี้ สาระสำคัญของงานดังกล่าวคือ “การลงนามรับรองรายงานการประชุมความร่วมมือด้านอวกาศระหว่างไทย- จีน เพื่อเป็นกรอบการดำเนินงานร่วมกันต่อไปในอนาคต โดยมีประเด็นความร่วมมือที่ตกลงร่วมกัน คือ 1. ร่วมดำเนินภารกิจการสำรวจดวงจันทร์ ตั้งแต่การพัฒนาอุปกรณ์เพื่อติดตั้งบนยานอวกาศของจีนจนถึงภารกิจการจัดตั้งสถานีวิจัยนานาชาติบนดวงจันทร์ (International Lunar Research Station: ILRS) ซึ่งเป็นโครงการความร่วมมือนานาชาติระหว่างกว่า 17 ประเทศ นำโดยจีนและรัสเซีย 2.การส่งเสริมความร่วมมือด้านอวกาศของไทยและจีนในกรอบความร่วมมือพหุภาคี และ 3.ร่วมพัฒนาระบบสำรวจระยะไกลบนดาวเทียมและ Big Data ด้านภูมิสารสนเทศ และระบบนำทางด้วยดาวเทียม
ที่สำคัญในงานดังกล่าวกระทรวง อว.และสำนักงานบริหารอวกาศแห่งชาติจีนยังมีการประชุมสัมมนาทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอวกาศ ครั้งที่ 2 ใน 3 หัวข้อสำคัญ ได้แก่ วิทยาศาสตร์อวกาศและการสำรวจอวกาศห้วงลึก (Space Science and Deep Space Exploration), โครงสร้างพื้นฐานด้านอวกาศ (Space Infrastructure) และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีอวกาศ ( Space Technology Applications) เพื่อแลกเปลี่ยนความก้าวหน้าและโอกาสในการขยายความร่วมมือโดยมีนักวิทยาศาสตร์และนักวิจัยจากหน่วยงานและสถาบันอุดมศึกษาที่เกี่ยวข้องของไทยและจีนกว่า 60 คนร่วมนำเสนอการดำเนินโครงการด้านอวกาศ
ศ.ดร.ศุภชัย เปิดเผยว่า ความร่วมมือด้านอวกาศระหว่างไทย- จีนและการประชุมฯ และสัมมนาในครั้งนี้ เป็นการแสดงความมุ่งมั่นของทั้งสองฝ่ายที่จะกระชับความร่วมมือด้านอวกาศระหว่างไทย-จีน เพื่อพัฒนาความก้าวหน้าด้านการวิจัย วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่จะตอบโจทย์ที่ท้าทายของมนุษยชาติ เพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้กับเยาวชน สร้างความตระหนักในความสำคัญของวิทยาศาสตร์อวกาศให้กับสังคม และสร้างเศรษฐกิจใหม่จากการใช้อวกาศอย่างสันติของทั้งสองประเทศ ทั้งยัง ช่วยส่งเสริมให้เกิดการวิจัยร่วมกันและสร้างแรงบันดาลใจให้เกิดการค้นพบนวัตกรรมในด้านโครงสร้างพื้นฐานทางอวกาศ ร่วมกันพัฒนาดาวเทียม สถานีภาคพื้นดิน แพลตฟอร์มแบ่งปันข้อมูล การติดตามสภาพภูมิอากาศ และการจัดการภัยพิบัติอย่างแม่นยำ ซึ่งภารกิจทั้งหมดแสดงให้เห็นว่าอวกาศมีประโยชน์โดยตรงต่อสังคมโลก รวมถึงยังช่วยปลูกฝังศักยภาพให้นักวิทยาศาสตร์และวิศวกรอวกาศรุ่นต่อไปที่จะเป็นผู้นำภารกิจในอนาคต
"ก้าวสำคัญจากความร่วมมือด้านอวกาศระหว่างไทย- จีน คือ ประเทศไทยได้มีส่วนร่วมในภารกิจฉางเอ๋อ 7 ของจีนที่เดินทางไปสำรวจดวงจันทร์ โดยไทยได้พัฒนาเครื่องมือตรวจจับรังสีคอสมิกติดตั้งไปกับยานอวกาศฉางเอ๋อ 7 ความร่วมมือนี้ไม่เพียงแต่ยกระดับศักยภาพทางวิทยาศาสตร์ของเราเท่านั้น แต่ยังทำให้มั่นใจได้ว่านักวิจัย วิศวกร และนักศึกษาชาวไทยจะเป็นส่วนหนึ่งของการเดินทางครั้งประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติในการสำรวจนอกโลก และแผนความร่วมมือทางอวกาศระหว่างจีนและไทยในระยะ 5 ปีข้างหน้า จะช่วยกระดับความร่วมมือด้านอวกาศไทย-จีนให้อยู่ในแนวหน้าของโลก" ศ.ดร.ศุภชัย กล่าว
สำหรับความร่วมมือด้านอวกาศไทย – จีนก้าวหน้าอย่างต่อเนื่องนับตั้งแต่เมื่อปีที่ผ่านมา สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เสด็จพระราชดำเนินทรงเป็นองค์ประธานในการลงนามความร่วมมือ ถือเป็นหมุดหมายสำคัญของความสัมพันธ์สองประเทศจากนั้นได้เกิดผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรมหลายด้าน อาทิ การลงนามส่งอุปกรณ์วิจัยของไทยร่วมกับยาน “ฉางเอ๋อ-7” สำรวจดวงจันทร์ การได้รับเชิญให้เป็น “ประเทศเกียรติยศ” ในงานวันอวกาศแห่งชาติจีน และการเข้าร่วมโครงการสถานีวิจัยบนดวงจันทร์ (ILRS) รวมถึงการเปิด “ศูนย์ข้อมูลสังเกตการณ์โลกล้านช้าง–แม่โขง” ที่ศรีราชา ซึ่งเป็นอีกก้าวสำคัญในการแลกเปลี่ยนข้อมูลด้านสิ่งแวดล้อมและภูมิอากาศ เป็นต้น.