SOCIETY: นัวกันกลางทะเล! นักดำน้ำพบ วาฬเพชฌฆาต ‘จูบแลกลิ้น’ กันครั้งแรก ด้านนักวิทย์สัตว์ทะเลชี้ พวกมันอาจกำลังง้อขอคืนดีกันอยู่

ท่ามกลางความหนาวเหน็บของฟยอร์ดในเขต ‘เควแนงเงน’ (Kvænangen) ทางตอนเหนือของเมืองทรอมเซอ ประเทศนอร์เวย์ นักดำน้ำตื้นกลุ่มหนึ่งบังเอิญได้เห็นภาพที่ไม่มีใครคาดคิด

นั่นคือ วาฬเพชฌฆาตสองตัวจูบกันอย่างออกรสใต้น้ำ แต่ความประหลาดไม่ใช่แค่พวกมันจูบกันธรรมดา เพราะพวกมันกำลังแลกลิ้นกันอย่างดูดดื่มเป็นเวลาเกือบ 2 นาที

นี่คือครั้งแรกที่โลกวิทยาศาสตร์ได้บันทึกการจูบด้วยลิ้นของวาฬเพชฌฆาตในธรรมชาติ หลังจากที่ก่อนหน้านี้พฤติกรรมแบบนี้เคยปรากฏแค่ในที่กักขังเท่านั้น อย่างเช่นที่สวนสัตว์ Loro Parque ในประเทศสเปน ที่เคยมีวาฬเพชฌฆาต 4 ตัวแสดงพฤติกรรมจูบแบบเดียวกันอยู่ช่วงสั้นๆ แล้วก็เลิกทำไปโดยไม่มีเหตุผลแน่ชัด

แต่เมื่อมันเกิดขึ้นท่ามกลางธรรมชาติ คำถามจึงผุดขึ้นมากมาย นี่คือความรัก ความขี้เล่น หรือการแสดงอำนาจกันแน่?

ทีมนักวิทยาศาสตร์ยังไม่มีคำตอบที่ชัดเจน หลายคนตั้งสมมติฐานว่านี่อาจเป็นพฤติกรรมเพื่อสร้างความสัมพันธ์ทางสังคม เช่นเดียวกับที่ลิงใช้วิธีหาเห็บกรูมมิ่ง หรืออย่างลูกหมาป่าที่เลียปากตัวที่อาวุโสกว่าเพื่อแสดงความเคารพ บ้างก็เสนอว่ามันอาจเป็นวิธีคลี่คลายความขัดแย้ง เป็นการ ‘จูบเพื่อง้อขอคืนดี’ ในแบบฉบับของวาฬเพชฌฆาต

ฮาเวียร์ อัลมูเนีย (Javier Almunia) นักวิจัยด้านสัตว์ทะเลเลี้ยงลูกด้วยนมและผู้ร่วมเขียนงานศึกษาชิ้นนี้ อธิบายกับสื่อ Live Science ว่า “มันอาจเป็นพฤติกรรมเพื่อการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ (affiliative purposes) บางอย่างระหว่างกัน” ซึ่งหากเป็นจริง ก็น่าทึ่งไม่น้อยที่วาฬเพชฌฆาตจะมีรูปแบบการสื่อสารซับซ้อนขนาดนี้

แต่สิ่งที่น่าสนใจกว่านั้น คือการที่พฤติกรรมนี้เกิดขึ้นทั้งในธรรมชาติและในที่กักขัง อาจหมายความว่า การศึกษาวาฬเพชฌฆาตในกรงขังไม่ได้ไร้ความหมายเสมอไป เพราะมีบางพฤติกรรมที่ฝังลึกอยู่ในสัญชาตญาณ ไม่ว่าจะอยู่ในธรรมชาติหรือไม่ก็ตาม

และหากใครติดตามข่าวสารเกี่ยวกับวาฬเพชฌฆาตมาโดยตลอด จะรู้ว่าพวกมันมีคาแรกเตอร์เฉพาะตัวสูงมาก บางครั้งก็พบเห็นว่าพวกมันจับปลาแซลมอนมาใส่หัวเล่นเป็นหมวก หรือรวมกลุ่มกันบุกเรือยอชต์โดยไม่มีคำอธิบายแน่ชัด พวกมันดูเหมือนจะเป็น ‘สัตว์จอมติสต์’ แห่งท้องทะเล ที่ไม่ยอมทำตัวให้เหมือนวาฬทั่วไป

หรือบางทีการจูบนี้อาจไม่ใช่แค่เรื่องของความรัก หรือแม้แต่การแสดงออกทางสังคม แต่มันคือเครื่องเตือนใจว่า ธรรมชาติยังมีภาษาของมันเองที่เรายังอ่านไม่ออก และไม่ว่าคุณจะมองวาฬเพชฌฆาตสองตัวนี้ว่าเป็นคู่รัก นักสื่อสาร หรือแค่เพื่อนจอมแสบแห่งทะเลลึก มันก็ชัดเจนว่า พวกมันไม่เหมือนใคร และเราเองก็ยังมีอะไรให้เรียนรู้จากพวกมันอีกมาก