13 ส.ค. “วันหมาป่าโลก” ผู้พิทักษ์ระบบนิเวศ ที่ถูกเข้าใจว่าเป็นตัวร้าย

เผยแพร่ 15 ชั่วโมงที่ผ่านมา

แม้จะถูกมองว่าเป็นตัวร้ายในนิทาน แต่ในธรรมชาติ หมาป่ากลับเป็นผู้พิทักษ์สมดุลของระบบนิเวศ และวันที่ 13 สิงหาคมของทุกปี คือ “วันหมาป่าโลก” วันที่ทั่วโลกพร้อมใจกันรณรงค์และให้ความสำคัญกับสัตว์นักล่าชั้นสูงที่กำลังเผชิญวิกฤตจากการล่า การสูญเสียถิ่นที่อยู่ และความเข้าใจผิดของมนุษย์

วันที่ 13 สิงหาคม ของทุกปีถูกกำหนดให้เป็น “วันหมาป่าโลก” (International Wolf Day) เพื่อสร้างความตระหนักรู้ถึงบทบาทสำคัญของหมาป่าในระบบนิเวศ และกระตุ้นให้สังคมหันมาร่วมกันปกป้องสัตว์นักล่าชั้นสูงที่กำลังเผชิญภัยคุกคามจากมนุษย์และการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อม

หมาป่าถือเป็น ผู้ล่าชั้นสูง (Apex Predator) ที่มีบทบาทสำคัญในการควบคุมจำนวนสัตว์กินพืช เช่น กวางหรือเอลก์ การล่าของหมาป่าช่วยป้องกันไม่ให้พืชพรรณถูกกินจนเกินสมดุล และเอื้อต่อความหลากหลายทางชีวภาพในระบบนิเวศ ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า “Trophic Cascade” เช่น กรณีการนำหมาป่ากลับคืนสู่อุทยานแห่งชาติเยลโลว์สโตน สหรัฐฯ ที่ช่วยฟื้นฟูทั้งพืชพรรณ แหล่งน้ำ และสัตว์อื่น ๆ ให้กลับมาอุดมสมบูรณ์

อย่างไรก็ตาม หมาป่าในหลายประเทศ รวมถึงประเทศไทย กำลังเผชิญการลดจำนวนลงอย่างต่อเนื่อง ปัจจัยสำคัญมาจากการถูกมองว่าเป็นภัยต่อปศุสัตว์ ภาพลักษณ์ด้านลบจากนิทานและวัฒนธรรม การถูกล่าโดยตรง รวมถึงการสูญเสียถิ่นที่อยู่อาศัยจากการตัดไม้ทำลายป่า

ในประเทศไทยไม่มีหมาป่าสายพันธุ์เทาแบบในทวีปยุโรปหรืออเมริกาเหนือ แต่มีสัตว์นักล่าที่ทำหน้าที่คล้ายกัน คือ หมาใน (Dhole) และ หมาจิ้งจอกทอง (Golden Jackal)

หมาใน (Cuon alpinus) จัดเป็นสัตว์ป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (Endangered) พบได้ในป่าที่อุดมสมบูรณ์ เช่น เขาใหญ่ แม่วงก์ และห้วยขาแข้ง อาศัยอยู่รวมเป็นฝูง ล่าเหยื่อร่วมกัน และมีบทบาทควบคุมสมดุลของสัตว์กินพืชในป่า
หมาจิ้งจอกทอง (Canis aureus) เป็นสัตว์ที่ปรับตัวได้ดี พบได้ในพื้นที่ป่าโปร่งหรือใกล้ชุมชนบางแห่ง มีบทบาทช่วยควบคุมประชากรสัตว์ขนาดเล็ก เช่น หนู และสัตว์เลื้อยคลาน

ทั้งสองชนิดมีความสำคัญต่อระบบนิเวศไทย แต่ก็เผชิญความเสี่ยงจากการสูญเสียถิ่นที่อยู่ การรบกวนจากมนุษย์ และโรคจากสัตว์เลี้ยง

องค์กรอนุรักษ์ทั่วโลกและในไทยต่างใช้ “วันหมาป่าโลก” เป็นเวทีเผยแพร่ความรู้และรณรงค์ให้สาธารณชนเข้าใจคุณค่าของหมาป่า รวมถึงการอยู่ร่วมกันอย่างสันติระหว่างมนุษย์กับสัตว์ป่า โดยสิ่งที่ทุกคนสามารถทำได้ ได้แก่เรียนรู้และเปลี่ยนทัศนคติที่ผิดเกี่ยวกับหมาป่า ปกป้องถิ่นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่า และหยุดการตัดไม้ทำลายป่า รวมถึงส่งเสริมมาตรการลดความขัดแย้งระหว่างคนกับสัตว์ เช่น การใช้รั้วไฟฟ้าป้องกันปศุสัตว์

ดังนั้น วันหมาป่าโลก ไม่ได้เป็นเพียงวันเฉลิมฉลองให้สัตว์นักล่าเท่านั้น แต่ยังเป็นโอกาสให้เราได้ทบทวนความสัมพันธ์ของมนุษย์กับธรรมชาติ และร่วมกันปกป้องผู้พิทักษ์ระบบนิเวศให้คงอยู่คู่โลกตลอดไป

ข่าวที่เกี่ยวข้อง