"อ้วน-อิ่ม" เต้น! สั่งรื้อระบบคลัง อปท. 300 ล้าน ล่มครึ่งปี "กมธ.ตามงบฯ" ตะลึง! KTB ขอแก้ 2 เดือน ชง "สถ.-สตง." ไม่กดดัน ระเบียบฯ จนท.
"มท.อ้วน-อิ่ม" เต้น! สั่งรายงานความคืบหน้า ระบบการคลัง อปท. "รับเงิน-เบิกจ่ายเงิน" New e-LAAS มูลค่า 300 ล้าน ล่มมาครึ่งปี "ปิดระบบ"ยาว ทำคนท้องถิ่นต้องใช้ "มือ" คีย์ข้อมูลมากกว่า 6 เดือน ป่วนทั้งระบบงบประมาณ โอนเปลี่ยนแปลงรายจ่าย แก้ไขคำชี้แจงงบรายจ่าย ระบบรายรับ/ใบสำคัญสรุปใบนำส่งเงิน ระบบรายจ่าย/แก้ไขบันทึกการแก้ไขสัญญา/ข้อตกลง ฎีกาไม่ก่อหนี้ผูกพัน -งบกลาง และอีกเพียบ! ฝ่ายค้านได้ที ขย่ม! ชั้นกมธ.ติดตามงบฯ รับแจ้งผู้พัฒฯา "บมจ.กรุงไทย" รับข้อผิดพลาด Server ทำงานได้แค่ 20% "ปัญหาคอขวด" การวิ่งของข้อมูล ตะลึง! ขอ 2 เดือน! แก้ทั้งระบบ เสนอ สถ. ไม่กดดัน จนท.ท้องถิ่น - สตง.อะลุ้มอะหลวย ระเบียบฯ คนปฎิบัติงาน
วันนี้ (7 ก.ค.2568) มีรายงานจากระทรวงมหาดไทย เปิดเผยถึงความคืบหน้าภายหลัง ข้าราชการหน่วยงานสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) และหน่วยงานภายใต้สังกัดของ อปท. มากกว่า 22,000 แห่ง โดยเฉพาะ อปท ออกมาตั้งข้อสังเกตถึงปัญหาของระบบบัญชีข้อมูลการคลังขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (New e-LAAS) ไม่สามารถเข้าใช้งานข้อมูลด้านการคลังได้จริง
ซึ่ง New e-LAAS เริ่มพัฒนาตั้งปี 2558 ทดแทน e-LAAS ตามนโยบายราชการ 4.0 ในรัฐบาลช่วงนั้น ใช้งบประมาณกว่า 300 ล้านบาท และจัดงบเพื่อปรับปรุงระบบ หลังเกิดระบบล่มกลางปีที่แล้ว จำนวน 82,350,750 บาท
ขณะที่ ไทร์มไลน์ปัญหา ข้ามปี 2567 และเริ่มจาก 18 ก.พ. ระบบเริ่มมีปัญหา 11 มี.ค. เปิดระบบใหม่ แต่ปัญหาเดิมยังคงอยู่ จนถึง 26 มี.ค. ปิดระบบอีกครั้งโดยไม่มีกำหนดกลับมาใช้งาน
"อธิบดี สถ. สั่งการให้ปิดปรับปรุงระบบ New e-LAAS ตั้งแต่วันที่ 27 มี.ค. 2568 เวาล 00.01 น. เป็นต้นไป และระหว่างที่ปิดปรับปรุง ให้ปฏิบัติตามแนวทางการปฏิบัติงานในกรณีที่ระบบบัญชีคอมพิวเตอร์ ขัดข้องไม่สามารถเข้าใช้งานได้"
จากนั้น สถ. เปิดให้อปท. เข้าทดลองใช้งานแบ่งเป็น 3 กลุ่ม ใช้งานเฉพาะบางวันในสัปดาห์ ตั้งแต่เม.ย. จนถึงปัจจุบัน แต่ก็ยังมีข้อขัดข้องมากมาย ไม่สามารถทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ
จน สถ. ต้องออกหนังสือสั่งยกเลิกการจัดอบรมระบบใหม่ ทั้งปี 2568 จำนวน 15 รุ่น ๆละ 200 คน ที่จะขึ้นระหว่างวันที่ 27 เม.ย. - 2 ก.ค. ที่ผ่านมา รวมถึง สั่งการให้เร่งกรอกข้อมูลย้อนหลัง 6 เดือนด้วย ระบบ Excel ไปก่อน หากระบบใช้งานปกติจะนำเข้าใหม่
ขณะที่ ตัวแทนบุคลากรในกองคลังจากทั่วประเทศกว่า 100 ราย เข้ายื่นหนังสือต่อ สมาคม อบต.แห่งประเทศไทย เรื่องเรียกร้องขอให้ปรับปรุงระบบฯ โดยให้เข้าพบอธิบดีกรมส่งเสริมปกครองส่วนท้องถิ่น (สถ.) เพื่อปรึกษาหาแนวทางแก้ไขเรื่องดังกล่าวนี้
ขณะที่ สถ. ทำได้เพียง เวียนหนังสือถึง ผู้ว่าราชการจังหวัด ทุกจังหวัด แจ้งการเข้าใช้งานระบบบัญชี "New e-LAAS"
ตอนหนึ่ง ระบุว่า แจ้ง ให้ อปท. และหน่วยงานภายใต้ สังกัดของ อปท. ที่ยังไม่ได้ทําการยืนยันตัวตนเข้าใช้งานในระบบ ผ่าน ThaiD
ดําเนินการเฉพาะการยืนยันตัวตนเพื่อเข้าใช้งาน ในระหว่างที่ปิดปรับปรุงระบบ 4 - 21 เม.ย. 2568 เมื่อปรับปรุง ระบบแล้วเสร็จจะแจ้งให้อปท.เข้าใช้งาน
ส่วนหน่วยงานสังกัด ให้ยืนยันตัวตนตั้งแต่ 4 เม.ย. 2568 เป็นต้นไป
ล่าสุดวานนี้ (6 ก.ค. 68) นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรมว.มหาดไทย รักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี มอบหมายให้ น.ส.ธีรรัตน์ สำเร็จวาณิชย์ รมช.มหาดไทยติดตามข้อมูล ทั้งสั่งการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งดำเนินการแก้ไขปัญหาในระยะยาวอย่างเป็นระบบ
ที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่ของ อปท. จำนวนมากประสบกับการทำงานของระบบ New e-LAAS ที่มีความซับซ้อน และตัวเซิร์ฟเวอร์ที่ส่งผลให้ระบบติดขัดบ่อยครั้ง จนกลายเป็นภาระเพิ่มเติมในการทำงานมากกว่าจะเป็นเครื่องมือสนับสนุนการทำงานเพื่อให้งบประมาณโครงการไปสู่ประชาชนอย่างแท้จริง
"คาดว่าในสัปดาห์นี้ จะได้เชิญผู้บริหาร สถ. และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งหมด ทั้งผู้ดูแลระบบและผู้ใช้งานจริง มาพูดคุยร่วมกัน มาสะท้อนสภาพปัญหา และหาแนวทางเพื่อที่จะให้งานเดินหน้าไปได้อย่างเต็มกำลัง"
ขณะที่ตลอดสัปดาห์ที่แล้ว ส.ส.พรรคประชาชน ฝ่ายค้าน ได้รับข้อร้องเรียนจาก คนท้องถิ่นในหลายจังหวัด หลังพบ ปัญหาเริ่มตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2568
โดยเฉพาะในที่ประชุม กรรมาธิการ (กมธ.) ศึกษาการจัดทำและติดตามการบริหารงบประมาณ สภาผูัแทนราษฎร นำเรื่องนี้ไปเป็นแระเด็น ภายหลัง นายณัฐพล โตวิจักษณ์ชัยกุล ส.ส.เชียงใหม่ นำเข้าหา เข้าปรึกษาหารือต่อประธานสภาฯ
มีรายงานว่า ในชั้นกมธ.ติดตามงบฯ ได้เชิญ ตัวแทนข้าราชการกองคลังท้องถิ่น, ฝ่ายสารสนเทศ กรม สถ. และบมจ.ธนาคารกรุงไทย (KTB) ในฐานะเอกชนผู้พัฒนาระบบฯเข้ามาหารือร่วมกัน หนึ่งใน กมธ. นายวรภพ วิริยะโรจน์ ส.ส.ปชน. บัญชีรายชื่อ และนายณัฐพลเขียนใน เฟซบุ๊คสว่นตัวว่า
"ได้รับทราบข้อมูลที่น่าผิดหวัง เมื่อ บมจ.กรุงไทย ยอมรับว่าเป็นความผิดพลาดในการออกแบบระบบของธนาคารเอง ที่ไม่สามารถรองรับการใช้งานจากผู้ใช้งานจำนวนมากตามที่คาดการณ์ไว้ และขอใช้เวลาอีก 2 เดือน! ในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น"
ขณะที่ ตัวแทน KTB แจ้งว่า ตัว Hardware ไม่ได้เป็นปัญหา แต่เป็นเพราะ Server ทำงานแค่ 20% กอรปกับ "คอขวดของการวิ่งของข้อมูล" เกิดจากการเขียนโปรแกรม ซึ่งทางผู้พัฒนากำลัง Re-Architect ตัวโปรแกรมใหม่ ซึ่งให้เดดไลน์ไว้ว่าจะแก้ให้เสร็จภายในกลางเดือนสิงหาคมนี้
ขณะที่ สถ. รับทราบปัญหา ทุกขั้นตอน โดยออกแนวทางปฏิบัติให้กับท้องถิ่นทุกแห่ง ตลอดปีครึ่ง ซึ่งหากอีก 1 เดือนข้างหน้า ระบบไม่เวิร์คจริง ๆ อาจจะต้องกลับไป ‘ทำมือ’ ทั้งหมดก่อน โดยต้องแก้ระเบียบกับทาง สตง. แต่คาดว่าไม่น่าจะเป็นปัญหา
นอกจากนี้ มีการตั้งคำถามว่า หากจะนำระบบ e-LAAS เก่ามาใช้ไปพลางก่อนได้หรือไม่? ได้คำตอบว่า ไม่สามารถนำมาใช้ได้ เนื่องจากระบบเก่าร้างไปแล้ว ไม่มี Admin คอยดูแลต่อแล้ว
ขณะเดียวกันในสัปดาห์หน้า น่าจะมีหนังสือซักซ้อมแนวทางจาก สถ. ถึง กองคลังท้องถิ่น เพื่อการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า
กมธ.จึงได้ขอให้ ทาง สถ. ดำเนินการเพื่อการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า ดังนี้
1) สถ. ต้องเร่งหารือกับ สำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน เพื่อให้มีการปรับปรุงคำสั่ง หรือแนวทางให้ท้องถิ่นที่ไม่สามารถเข้าใช้งานระบบ New e-LAAS ได้
อนุญาตให้ดำเนินการจัดทำข้อมูลการคลังแบบทำมือไปพลางก่อนได้ และไม่ควรนำเรื่องการลงโทษวินัยมากดดันข้าราชการท้องถิ่น เนื่องจากข้าราชการท้องถิ่นไม่ใช้ต้นเหตุของปัญหาที่เกิดขึ้น แต่เป็นผู้ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์นี้
2) สถ. ต้องตรวจสอบการทำงานของ ธนาคารกรุงไทย อย่างใกล้ชิด เพื่อให้แน่ใจว่า ทางธนาคารกรุงไทย จะสามารถแก้ไขและออกแบบระบบ New e-LAAS ใหม่
ให้ทันก่อนระยะเวลา 2 เดือนที่ธนาคารกรุงไทยกำหนด และ ทำให้การทำงานของท้องถิ่นกลับสู่ปกติโดยเร็วที่สุด
3) สถ. ต้องดำเนินการแจ้งค่าปรับ ต่อธนาคารกรุงไทย ตามเงื่อนไขของสัญญา ในระหว่างการแก้ไขและพัฒนาระบบ New e-LAAS ให้กลับมาใช้งานได้ครบถ้วนตามสัญญา
4) สถ. ต้องตรวจสอบว่า ธนาคารกรุงไทย ได้มีการจ้างบุคคลภายนอก หรือ Outsource โดยไม่มีการแจ้งเป็นลายลักษณ์อักษรต่อทาง สถ.ซึ่งถือว่าเป็นการผิดเงื่อนไขตามสัญญาหรือไม่.
website : mgronline.com
facebook : MGRonlineLive
twitter : @MGROnlineLive
instagram : mgronline
line : MGROnline
youtube : MGR Online VDO