รู้ทัน ภัยไซเบอร์ ใช้ชีวิตในยุคดิจิทัลอย่างไร ให้ปลอดภัยจาก มิจฉาชีพ
ในยุคที่เทคโนโลยีเข้ามาขับเคลื่อนโลก ทำให้ชีวิตของเราสะดวกสบายขึ้นอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน ไม่ว่าจะเป็นการซื้อของออนไลน์ การโอนเงิน หรือการติดต่อสื่อสาร แต่ในความสะดวกสบายนั้นก็แฝงไปด้วยความเสี่ยง เพราะมิจฉาชีพได้ใช้ช่องทางเหล่านี้ในการหลอกลวงผู้คน เราจึงต้องรู้เท่าทันและมีวิธีป้องกันตัวเองจากภัยร้ายที่มองไม่เห็นนี้
รู้ทัน "ภัยไซเบอร์" ใช้ชีวิตในยุคดิจิทัลอย่างไร ให้ปลอดภัยจาก "มิจฉาชีพ"
● คิดก่อนจะทำตามปลายสายบอก : ถ้าได้รับข้อความหรือโทรศัพท์สายแปลก ๆ จากคนที่ไม่รู้จัก อย่าเพิ่งเชื่อ ใช้เวลาคิดและไตร่ตรองให้ดีก่อนทำตามที่ปลายสายบอก หากไม่แน่ใจ วิธีที่ดีที่สุดที่จะช่วยป้องกันตัวเองได้ คือ เลือกไม่กดรับ แล้วบล็อก ลบเบอร์นั้นทิ้ง เพื่อป้องกันการติดต่อซ้ำ
● อย่ากดลิงก์หรือสแกน QR Code ที่ไม่รู้แหล่งที่มา : หากได้รับคำขอแปลก ๆ ผ่าน SMS, e-Mail หรือ Line อาทิ ขอให้โอนเงิน, ขอเลข OTP, ขอเลขบัตรเครดิต, ขอให้กดลิงก์รับรางวัลหรือกดยืนยันรับพัสดุ ฯลฯ ให้คิดไว้ก่อนว่าอาจเป็นมิจฉาชีพที่ส่งมาล่อลวง ตั้งสติให้ดีและอย่าเพิ่งกดลิงก์หรือสแกน QR Code ที่ไม่มั่นใจ หากไม่แน่ใจให้ลบทิ้งทันที
● อย่าเปิดเผยข้อมูลส่วนตัวทางโทรศัพท์ : หากได้รับโทรศัพท์จากคนที่อ้างตัวเป็นเจ้าหน้าที่รัฐหรือหน่วยงานใด ๆ ก็ตาม อย่าเปิดเผยข้อมูลส่วนตัวหรือยอมทำธุรกรรมการเงินตามคำร้องขอ ให้พยายามขอชื่อ-นามสกุล ชื่อหน่วยงานที่สังกัดเพื่อนำไปตรวจสอบว่าข้อมูลนั้นน่าเชื่อถือหรือไม่
● อย่าใช้รหัสผ่านที่เดาง่าย : เมื่อใช้อุปกรณ์เทคโนโลยีทุกชนิด ควรตั้งรหัสผ่านที่คาดเดาได้ยากและเปลี่ยนบ่อย ๆ
● ตรวจสอบความปลอดภัยของเว็บไซต์และแอปพลิเคชัน : ก่อนทำธุรกรรมออนไลน์ผ่านเว็บไซต์ทุกครั้ง ควรตรวจสอบว่าเว็บไซต์มีการเข้ารหัสข้อมูล โดยสามารถสังเกตสัญลักษณ์กุญแจล็อกบนแถบ URL หรือ "https://" (Hypertext Transfer Protocol Secure) เพื่อป้องกันไม่ให้มีใครสามารถอ่านข้อมูลที่ส่งผ่านบนอินเทอร์เน็ตไปใช้งานได้
● ตรวจสอบก่อนเพิ่มเพื่อนใน Line : ก่อนเพิ่มเพื่อนใน Line ควรมั่นใจว่าเป็นบัญชีที่เชื่อถือได้ เพราะถ้าเผลอกดเพิ่ม Line ปลอมที่มิจฉาชีพทำขึ้นเพื่อหลอกเรา อาจทำให้ข้อมูลส่วนตัวถูกขโมย เช่น รหัสผ่านหรือข้อมูลบัตรเครดิต เป็นต้น หรืออาจถูกหลอกให้ติดตั้งมัลแวร์บนอุปกรณ์ ทำให้ข้อมูลถูกขโมยหรืออุปกรณ์ทำงานผิดปกติ เป็นต้น หรือบางกรณี มิจฉาชีพอาจ Add Line และแอบอ้างว่าเป็นคนรู้จัก เพื่อหลอกให้โอนเงิน หรือแอบอ้างเป็นสถาบันการเงินหรือหน่วยงานต่างๆ เพื่อหลอกขอข้อมูล หรือหลอกให้ทำธุรกรรม ทางที่ดีหากไม่แน่ใจควรตรวจสอบเพื่อยืนยันก่อนจะหลงเชื่อทำธุรกรรมใด ๆ
● ทำธุรกรรมออนไลน์ด้วยช่องทาง ‘Official Account’ เท่านั้น : เมื่อจำเป็นต้องทำธุรกรรมออนไลน์ผ่านแอปพลิเคชัน หรือแพลตฟอร์มออนไลน์ต่าง ๆ ควรตรวจสอบให้แน่ใจก่อนทุกครั้งว่าเป็นช่องทาง ‘Official Account’ หรือช่องทางการสื่อสารอย่างเป็นทางการของแบรนด์เท่านั้น เพื่อป้องกันมิจฉาชีพทำช่องทางปลอมมาล้วงข้อมูล
● ระมัดระวังในการดาวน์โหลดแอป : ก่อนดาวน์โหลดแอปพลิเคชันและแพลตฟอร์มออนไลน์มาใช้งานทุกครั้ง ให้ดาวน์โหลดจากแหล่งที่เชื่อถือได้เพราะจะผ่านการตรวจสอบความปลอดภัยก่อนนำแอปขึ้นให้ดาวน์โหลด เช่น App Store, Google Play, Huawei AppGallery เป็นต้น นอกจากนั้น แอปพลิเคชันปลอมมักจะขอสิทธิ์การเข้าถึงข้อมูลส่วนตัวเกินความจำเป็น หากแอปขอสิทธิ์ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการทำงานหลักของแอป ควรพิจารณาก่อนติดตั้งและลบทิ้งทันทีหากไม่แน่ใจ
● ไม่ใช้ Wi-Fi สาธารณะทำธุรกรรมออนไลน์ : หลีกเลี่ยงการทำธุรกรรมทางการเงินหรือเปิดเผยข้อมูลส่วนตัวขณะใช้งาน Wi-Fi สาธารณะ เพราะมิจฉาชีพอาจดักข้อมูลที่คุณส่งผ่านเครือข่ายเพื่อขโมยข้อมูลของคุณได้
● เปิดใช้งาน 2FA : 2FA (Two-Factor Authentication) คือ การยืนยันตัวตนสองขั้นตอน เพื่อยืนยันว่าผู้ใช้บริการทำการยืนยันตัวตนด้วยตนเองจริงเพื่อเพิ่มความปลอดภัยมากยิ่งขึ้นในการทำธุรกรรม โดยวิธีการคือคุณต้องกรอกรหัสที่ได้รับผ่าน SMS หรือแอปพลิเคชันเพิ่มจากรหัสผ่านปกติ ซึ่งในปัจจุบันมีหลายแพลตฟอร์มที่นิยมให้คุณยืนยันตัวตนลักษณะนี้
● อัปเดตซอฟต์แวร์และแอปพลิเคชันบ่อย ๆ : การอัปเดตซอฟต์แวร์และแอปพลิเคชันเป็นประจำช่วยเพิ่มความปลอดภัยให้แก่ข้อมูลเพราะระบบจะช่วยป้องกันช่องโหว่ที่มิจฉาชีพอาจใช้ในการเข้าถึงข้อมูลของคุณ รวมถึงยังช่วยปรับปรุงและเพิ่มประสิทธิภาพของระบบให้ทำงานดีขึ้น
คำแนะนำเหล่านี้เป็นเพียงเกราะป้องกันตัวเองเบื้องต้นที่คุณสามารถทำตามได้ง่าย ๆ แต่เหนือสิ่งอื่นใด คุณต้องใช้ ‘สติ’ นำทางชีวิต และ ‘เตือนตัวเอง’ ให้ ‘ระมัดระวัง’ ตลอดเวลา รวมทั้งไม่ประมาทกับทุกการกระทำ เพื่อสามารถรับมือกับภัยมิจฉาชีพได้และไม่ตกที่นั่งลำบากให้ต้องทุกข์ใจ
ขอบคุณข้อมูลจาก : กรุงศรี คอนซูมเมอร์