หลักสูตร Super LBA รุ่น 2 ของ DPU ลับคมผู้นำองค์กร ผสานกฎหมาย-ประกันภัย-เทคโนโลยี เพื่อความยั่งยืน

หลักสูตรผู้นำองค์กร Super LBA รุ่นที่ 2 ของ DPU ยังคงความเข้มข้นต่อเนื่อง ล่าสุดลับคมกลยุทธ์ทางธุรกิจด้วยเทคนิคบริหารความเสี่ยง 360 องศาบูรณาการกฎหมาย ประกันภัย เทคโนโลยี เพื่อความยั่งยืน

คณะนิติศาสตร์ปรีดี พนมยงค์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ (DPU) จัดการเรียนการสอนในหลักสูตร “สุดยอดการบริหารธุรกิจด้วยกฎหมายสำหรับผู้นำองค์กร” หรือ Super LBA รุ่นที่ 2 ภายใต้ Module 3: Risk Management Techniques เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2568 ณ ห้องประชุม ดร.ไสว สุทธิพิทักษ์ อนุสรณ์ เพื่อเสริมสร้างองค์ความรู้และทักษะด้านการจัดการความเสี่ยงแก่ผู้บริหารองค์กร ให้สามารถนำกฎหมายและเครื่องมือด้านประกันภัยมาประยุกต์ใช้เป็นกลยุทธ์เชิงรุก รับมือกับความท้าทายในยุคดิจิทัล ลดความสูญเสียจากเหตุไม่คาดคิด และใช้การบริหารความเสี่ยงเป็นแรงขับเคลื่อนธุรกิจให้เติบโตอย่างยั่งยืน

การเรียนการสอนครั้งนี้ ได้รับเกียรติจากวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิในแวดวงกฎหมายและธุรกิจหลายท่าน อาทิ ดร.สมพร สืบถวิลกุล นายกสมาคมประกันวินาศภัยไทย นายอดิศร พิพัฒน์วรพงษ์ รองเลขาธิการคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) ด้านกฎหมายและตรวจสอบ ดร.สุทธิพล ทวีชัยการ คณบดีคณะนิติศาสตร์ปรีดี พนมยงค์ DPU และประธานกรรมการหลักสูตร Super LBA รุ่นที่ 2 และนางนุสรา บัญญัติปิยพจน์ นายกสมาคมประกันชีวิตไทย โดยวิทยากรทุกท่านได้ร่วมบรรยายและแลกเปลี่ยนความรู้เชิงลึกจากประสบการณ์ตรง เพื่อเสริมสร้างมุมมองและทักษะด้านการบริหารความเสี่ยงให้แก่ผู้เข้าอบรมอย่างรอบด้าน

● ชี้โอกาสเติบโตธุรกิจประกันวินาศภัยไทย พร้อมปรับตัวสู่ยุคดิจิทัล

ดร.สมพร สืบถวิลกุล นายกสมาคมประกันวินาศภัยไทย เปิดมุมมอง “Non-life Insurance Perspective” โดยระบุว่า ปี 2024 เบี้ยประกันภัยรวมทั่วโลกมีมูลค่ากว่า 7,799 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 257 ล้านล้านบาท แบ่งเป็น ประกันวินาศภัย 58% และ ประกันชีวิต 42% โดยสหรัฐฯ ครองสัดส่วนสูงสุดของตลาดประกันวินาศภัย ขณะที่ประเทศไทยมีเพียง 0.4% ของตลาดโลก และมีอัตราส่วนเบี้ยต่อ GDP ที่ 2.3% เท่ากับค่าเฉลี่ยเอเชีย แต่ยังต่ำกว่าสหรัฐฯ ที่มี 8.4% สะท้อนโอกาสการขยายตัวอีกมาก

โครงสร้างตลาดในประเทศ ปี 2024 มีเบี้ยประกันภัยรวม 940,000 ล้านบาท แบ่งเป็น ประกันวินาศภัย 31% และ ประกันชีวิต 69% โดยประกันวินาศภัยครอบคลุมหลัก ๆ ได้แก่ ประกันภัยรถยนต์ 56% ประกันภัยเบ็ดเตล็ด 21% อุบัติเหตุส่วนบุคคล 11% ประกันสุขภาพ 6% อัคคีภัย 4% และประกันการขนส่ง 2% ปัจจุบันมีบริษัทประกันวินาศภัย 47 แห่ง และ 1 บริษัทประกันภัยต่อ โดย 10 อันดับแรกครองตลาดรวมกว่า 70%

ดร.สมพร ย้ำบทบาทสำคัญของประกันภัยในฐานะเครื่องมือบริหารความเสี่ยง ทั้งต่อทรัพย์สิน ชีวิตและสุขภาพ รายได้ และความรับผิดต่อบุคคลภายนอก พร้อมยกตัวอย่างการจ่ายสินไหมครั้งใหญ่ เช่น น้ำท่วมปี 2554 มูลค่า 480,000 ล้านบาท และเหตุแผ่นดินไหวกว่า 38,000 ล้านบาท รวมถึงการสนับสนุนภาคเศรษฐกิจ เช่น โครงสร้างพื้นฐาน เกษตรกรรม การค้าระหว่างประเทศ การท่องเที่ยว และสวัสดิการภาครัฐ สำหรับอนาคต แนวโน้มธุรกิจประกันวินาศภัยจะมุ่งสู่รูปแบบ Personalized Insurance พร้อมนวัตกรรมใหม่ เช่น Embedded Insurance, Usage-based Insurance, การใช้ IoT และ Parametric Insurance ที่ช่วยตอบโจทย์ผู้บริโภคในยุคดิจิทัลได้ดียิ่งขึ้น

● แนะผู้ประกอบการใช้ประกันภัยเป็นเครื่องมือบริหารความเสี่ยง

นายอดิศร พิพัฒน์วรพงษ์ รองเลขาธิการคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) ด้านกฎหมายและตรวจสอบ ให้มุมมองในหัวข้อ “การประกันภัยและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง” ว่า บทบาทของ คปภ. มี 2 ด้านสำคัญ คือ “กำกับ” เพื่อให้ธุรกิจประกันภัยมีความมั่นคง โปร่งใส และคุ้มครองผู้บริโภคอย่างเป็นธรรม และ “ส่งเสริม” เพื่อให้ธุรกิจเติบโตอย่างแข็งแรง สามารถเป็นกลไกสำคัญช่วยประเทศในยามวิกฤติ เช่น น้ำท่วมปี 2554 และสถานการณ์โควิด-19 ที่ภาคธุรกิจประกันภัยได้จ่ายสินไหมมูลค่ามหาศาลเพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจ

“การทำประกันภัยคือการบริหารความเสี่ยง โดยเปลี่ยนต้นทุนที่คาดเดาไม่ได้ให้เป็นเบี้ยประกัน ซึ่งสามารถบวกเข้าไปในราคาสินค้าได้ และช่วยให้ผู้ประกอบการดำเนินธุรกิจอย่างสบายใจ ความคุ้มครองของประกันภัยมี 2 ประเภท ได้แก่ ประกันชีวิต ที่จ่ายตามจำนวนเงินที่ตกลงกัน โดยอาศัยความทรงชีพหรือมรณะของบุคคลคนหนึ่ง และประกันวินาศภัย ที่จ่ายตามมูลค่าความเสียหายจริง ซึ่งในกลุ่มวินาศภัยยังแบ่งเป็นประกันทรัพย์สินและประกันความรับผิดต่อบุคคลภายนอก”รองเลขาธิการ คปภ. กล่าว

รองเลขาธิการ คปภ. ย้ำถึงความสำคัญของการทำความเข้าใจเงื่อนไขและข้อยกเว้นในกรมธรรม์ โดยกรมธรรม์วินาศภัยมีทั้งแบบ “ระบุภัย” ที่คุ้มครองเฉพาะภัยที่ระบุไว้ และแบบ “คุ้มครองทุกภัย” ที่คุ้มครองทุกเหตุการณ์ที่ไม่อยู่ในข้อยกเว้น การเลือกประเภทความคุ้มครองต้องสอดคล้องกับลักษณะและมูลค่าทรัพย์สิน รวมถึงความเสี่ยงของธุรกิจ เพื่อป้องกันปัญหาการตีความหรือข้อพิพาทในภายหลัง พร้อมเน้นหลักการสำคัญของสัญญาประกันภัย เช่น ต้องมีส่วนได้เสียในทรัพย์สินหรือชีวิต เปิดเผยข้อมูลโดยสุจริต และคุ้มครองเฉพาะเหตุการณ์ที่ไม่แน่นอน เพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องและเสริมความมั่นใจให้ทั้งผู้ประกอบการและผู้เอาประกันภัย

● ผู้นำองค์กรยุคดิจิทัลต้องมองความเสี่ยงทางกฎหมายให้เป็นด้วยเทคนิคมุมมอง 360 องศา รับมือความเสี่ยงภัยทุกด้าน : หากมองไม่เป็นอาจส่งผลเสียอย่างร้ายแรง

ดร.สุทธิพล ทวีชัยการ คณบดีคณะนิติศาสตร์ปรีดี พนมยงค์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ และประธานกรรมการหลักสูตร Super LBA รุ่นที่ 2 บรรยายหัวข้อ “360 Degree View of Legal Risk Management” โดยย้ำว่า ความเสี่ยงทางกฎหมายไม่ใช่หน้าที่ของฝ่ายกฎหมายในองค์กรใดเพียงฝ่ายเดียว แต่เป็นปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในทุกฝ่ายขององค์กร ผู้บริหารและผู้นำองค์กรต้องมองรอบด้าน ด้วยมุมมองแบบ Holistic ตั้งแต่ความเสี่ยงในการจัดซื้อ การตลาด ไปจนถึงการใช้สิทธิในทรัพย์สินทางปัญญา องค์กรจึงต้องเปลี่ยนจากการแก้ปัญหากฎหมายโดยรอจนเกิดคดี ปรับเปลี่ยนมาเป็นการป้องกันเชิงรุก

“ความเสี่ยงทางกฎหมายในปัจจุบันมีความซับซ้อนและเปลี่ยนแปลงรวดเร็วจากหลายปัจจัย ทั้งเทคโนโลยีใหม่ การเปลี่ยนแปลงกติกาทางการค้าระหว่างประเทศ และเหตุการณ์ไม่คาดคิด เช่น โควิด-19 หรือปัญหาเรื่อง Trump tariff ซึ่งสร้าง “Disruption” ในระดับโลก กฎหมายซึ่งใช้เวลาร่างและปรับแก้เป็นเวลานานจึงไม่สามารถวิ่งตามการเปลี่ยนแปลงได้ทัน องค์กรจึงต้องรู้จักใช้กฎหมายอย่างยืดหยุ่นและเข้าใจจุดอ่อนจุดแข็ง เพื่อนำมาประยุกต์เป็นเครื่องมือขับเคลื่อนธุรกิจ” คณบดีคณะนิติศาสตร์ปรีดี พนมยงค์ DPU กล่าว

ดร.สุทธิพล ได้ชี้ให้เห็นว่า ความเสี่ยงทางกฎหมายสามารถจำแนกได้ 5 ประเภทหลัก ได้แก่ ความเสี่ยงองค์กร (Corporate Risk) ความเสี่ยงจากสัญญา (Contract Risk) ความเสี่ยงจากคดีความ (Litigation Risk) ความเสี่ยงจากการกำกับดูแล (Regulatory Risk) และความเสี่ยงต่อทรัพย์สิน (Asset Risk) ซึ่งมักเกี่ยวพันกันและส่งผลต่อชื่อเสียง มูลค่าทรัพย์สิน และการดำเนินงาน ตัวอย่างเช่น กรณี “ประกันโควิด เจอจ่ายจบ” ที่บางบริษัทใช้ความได้เปรียบด้วยถ้อยคำในสัญญาโดยละเลยกฎหมายอื่นๆที่เกี่ยวข้องอย่างรอบด้าน ทำให้หลายบริษัทเผชิญกับการสูญเสีย เป็นคดีความสูญเสียชื่อเสียงและความเชื่อมั่น จนถึงขั้นถูกเพิกถอนใบอนุญาตการประกอบธุรกิจ

สำหรับแนวทางบริหารความเสี่ยงกฎหมายแบบ 360 องศา คณบดีคณะนิติศาสตร์ปรีดี พนมยงค์ DPU ได้เสนอให้องค์กรนำกระบวนการ Legal Risk Management มาใช้ โดยเริ่มจากการทำ Mapping ความเสี่ยงในทุกหน่วยงาน ส่งต่อให้ฝ่ายกฎหมายวิเคราะห์และจำแนกประเภท จากนั้นประเมินความรุนแรง วางกลยุทธ์รับมือ และทบทวนเป็นระยะอย่างน้อยทุก 2–3 ปี วิธีนี้จะช่วยให้ผู้บริหารมองเห็นภาพรวม ป้องกันปัญหาได้ล่วงหน้า และใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือเชิงกลยุทธ์เพื่อความยั่งยืนขององค์กรในโลกยุคดิจิทัล

● ชู ERM ผสานเทคโนโลยีและ AI บริหารความเสี่ยง

ในช่วงท้ายของการบรรยายหัวข้อ “Life Insurance Perspective” นางนุสรา บัญญัติปิยพจน์ นายกสมาคมประกันชีวิตไทย ถ่ายทอดมุมมองว่าความเสี่ยงคือหัวใจสำคัญของธุรกิจ และเป็นแนวคิดที่ทุกองค์กรสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ โดยองค์กรที่สามารถระบุ วิเคราะห์ และจัดการความเสี่ยงอย่างรอบด้าน จะได้เปรียบในการแข่งขันและยืนหยัดได้แม้ในภาวะวิกฤต

นายกสมาคมประกันชีวิตไทย กล่าวว่า ธุรกิจประกันชีวิตต้องเผชิญความเสี่ยงหลายด้าน ทั้งจากการรับประกันภัยและการลงทุน ปัจจัยไม่คาดคิด เช่น โรคระบาด สงคราม หรือภัยธรรมชาติ อาจทำให้สมมติฐานเดิมเปลี่ยนไป ขณะเดียวกันต้นทุนด้านสุขภาพที่สูงขึ้นและอัตราดอกเบี้ยที่ผันผวนยังสร้างแรงกดดันต่อธุรกิจ บริษัทจึงต้องมีกลยุทธ์บริหารความเสี่ยงที่ครอบคลุม ตั้งแต่การจัดการสินทรัพย์และหนี้สิน การสำรองเงินทุน การควบคุมสภาพคล่อง การใช้เทคโนโลยีและ AI ไปจนถึงการพึ่งพาบริษัทประกันภัยเพื่อลดความเสี่ยงจากเคลมขนาดใหญ่

นายกสมาคมประกันชีวิตไทยยังเน้นถึงความสำคัญของการบริหารความเสี่ยงแบบองค์รวม (Enterprise Risk Management: ERM) ที่มองภาพรวมทั้งองค์กร เพื่อรับมือกับสถานการณ์ที่หลายความเสี่ยงเกิดขึ้นพร้อมกัน พร้อมย้ำว่าการผนวกการบริหารความเสี่ยงเข้ากับการวางกลยุทธ์ จะช่วยเสริมความแข็งแกร่งให้ธุรกิจ ปฏิบัติตามพันธสัญญากับลูกค้าได้ในระยะยาว และสร้างโอกาสการเติบโตอย่างยั่งยืนในอนาคต