เจาะลึกกลไก “อิมครานิบ 100” รักษามะเร็งมุ่งเป้าตัวแรกที่ผลิตในไทย
ดร.ทนพ.นราวุฒิ สุวรรณนัง กรรมการสภาเทคนิคการแพทย์ เปิดเผยผ่าน FacebooK : Naravut Suvannang เจาะลึก “อิมครานิบ 100” (IMCRANIB 100) ยามุ่งเป้า ตัวแรกที่ผลิตในไทย โดยระบุถึงกลไกการออกฤทธิ์แบบมุ่งเป้า ว่าตัวยาอิมาทินิบ 100 มก.จัดอยู่ในกลุ่ม Tyrosine Kinase Inhibitor (TKI) ทำหน้าที่ “บล็อก” เอนไซม์ tyrosine kinase ซึ่งเป็นสวิตช์เปิดสัญญาณให้เซลล์มะเร็งแบ่งตัวและแพร่กระจาย
ตำรับแรกของไทย! “ยาอิมครานิบ 100” รักษามะเร็งแบบมุ่งเป้าชนิดเม็ด
วิธีป้องกันมะเร็งทุกชนิด ดูแลสุขภาพ ปรับพฤติกรรม วางแผนคัดกรองช่วยได้!
เมื่อสวิตช์นี้ถูกปิด เซลล์มะเร็งจะหยุดเติบโตและถูกควบคุมอย่างมีประสิทธิภาพความจำเพาะต่อเอนไซม์เป้าหมาย ซึ่งจะช่วย ลดผลข้างเคียง เมื่อเทียบกับเคมีบำบัดที่ทำลายเซลล์ดีไปพร้อมกัน
โรค/มะเร็งที่ใช้รักษา
- CML – มะเร็งเม็ดเลือดขาวเรื้อรัง
- Ph+ ALL – มะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันแบบฟิลาเดลเฟียบวก
- GIST – เนื้องอกสโตรมาทางเดินอาหาร
- DFSP – มะเร็งผิวหนังหายากชนิด Dermatofibrosarcoma Protuberans
ชีวิตผู้ป่วย “ก่อน” มียานี้
- ต้องพึ่ง อิมครานิบนำเข้า ค่าใช้จ่ายสูงมาก (ปี 2558 จ่ายยามูลค่ารวม 954 ล้านบาท/2 122 ราย)
- ทางเลือกสำรองคือ เคมีบำบัดมาตรฐาน ประสิทธิภาพต่ำกว่า + อาการข้างเคียงรุนแรง
ทำไมการผลิตในไทยจึงสำคัญ
- ลดราคา ยาสามารถ เบิกกองทุนหลักประกันสุขภาพได้ “ครบทุกข้อบ่งใช้”
- ขยายการเข้าถึง – ผู้ป่วยรับยาทันเวลา ควบคุมโรคดีขึ้น คุณภาพชีวิตสูงขึ้น
- ความมั่นคงทางยา – ไทยไม่ต้องพึ่งนำเข้ายามะเร็งจำเป็น
- ยกระดับ R&D ภายในประเทศ – ปูพื้นฐานสู่ยามุ่งเป้าชนิดอื่นในอนาคต
วิธีใช้ & การติดตาม
วิธีใช้
- รับประทานพร้อมอาหาร + น้ำเต็มแก้ว
- ตัวอย่าง GIST: 400 มก./วัน (ห้ามเกินขนาดแนะนำ)
การติดตามผล
- ตรวจ CBC ดูเม็ดเลือด – เฝ้าระวังเม็ดเลือดต่ำ
- เช็ก ตับ/ไต เป็นระยะ
- ประเมินก้อนมะเร็งด้วย CT หรือ MRI ทุก 12 สัปดาห์ ตามเกณฑ์ SWOG/RECIST
ผลข้างเคียงที่ควรรู้
- พบได้บ่อย บวมน้ำ, คลื่นไส้-อาเจียน, ปวดกล้ามเนื้อ-ข้อ, ผื่น, เหนื่อย, ปวดหัว, เสี่ยงติดเชื้อ
- รุนแรง (พบแพทย์ด่วน) เจ็บท้องส่วนบน/ตัวเหลือง (ตับ), บวมเท้า-ปัสสาวะลด (ไต), หายใจลำบาก-น้ำหนักขึ้นเร็ว (หัวใจ), เม็ดเลือดต่ำ
- ข้อห้าม ตั้งครรภ์ / ให้นม (เว้นอย่างน้อย 1 เดือนหลังหยุดยา)
บทบาทของ “นักเทคนิคการแพทย์” ในการดูแลผู้ป่วยมะเร็งที่รับ อิมครานิบ 100
ก่อนเริ่มยา
- ตรวจ CBC ดูเม็ดเลือดแดง-ขาว-เกล็ดเลือด ประเมินภาวะซีด / เสี่ยงติดเชื้อ
- เช็ก ตับ-ไต ด้วยเคมีคลินิก มั่นใจว่าร่างกายพร้อมรับ TKI
ระหว่างรักษา
- ทำ Therapeutic Drug Monitoring (TDM) วัดระดับอิมาทินิบในเลือดให้ถึงเป้าหมาย (≈ ≥1 µg/mL) เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ
- ติดตาม CBC + ตับ-ไต สม่ำเสมอ เฝ้าระวังเม็ดเลือดต่ำ-พิษตับ-พิษไต
- แจ้งทีมรักษาทันทีหากพบสัญญาณไม่พึงประสงค์
ประเมินการตอบสนอง
- ตรวจ BCR-ABL / กลายพันธุ์ดื้อยา ใน CML และ Ph+ ALL
- รายงาน Cytogenetic / Molecular response ให้แพทย์ปรับแผนเร็วที่สุด
ธนาคารเลือด & ผลิตภัณฑ์เลือด
- จัดเตรียมและทดสอบความเข้ากันได้ของเลือดสำหรับผู้ป่วยที่เกล็ดเลือดต่ำ
- เฝ้าระวังและจัดการอาการข้างเคียงจากการรับเลือด
แกนกลางทีมสหสาขาฯ
- ส่งผลแลบแม่นยำ ให้แพทย์-เภสัช-พยาบาล
- ร่วมประชุม MDT วางแผนรักษาแบบองค์รวม
ทนพ.นราวุฒิ สรุปว่าอิมครานิบ 100 คือก้าวใหญ่ของวงการแพทย์ไทยลดภาระค่าใช้จ่ายมหาศาล เพิ่มโอกาสรอดชีวิต และสร้างฐานวิจัย-ผลิตยามะเร็งคุณภาพสูงได้ด้วยมือคนไทยเอง
อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : เจาะลึกกลไก “อิมครานิบ 100” รักษามะเร็งมุ่งเป้าตัวแรกที่ผลิตในไทย
ติดตามข่าวล่าสุดได้ทุกวัน ที่นี่
- Website : https://www.pptvhd36.com