เดินหน้ายกระดับการผลิตสมุนไพร หนุนการผลิต-แปรรูปสู่มาตรฐานสากล
น.ส.ภัทราภรณ์ โสเจยยะ รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวระหว่างเปิดสัมมนาเชิงปฏิบัติการ “การขับเคลื่อนการผลิตสินค้าเกษตรชีวภาพ (สมุนไพร) และการใช้ประโยชน์จากระบบฐานข้อมูลสมุนไพรของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์” จัดโดย กองนโยบายเทคโนโลยีเพื่อการเกษตรและเกษตรกรรมยั่งยืน สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ณ สำนักงานพิพิธภัณฑ์เกษตรเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว (องค์การมหาชน) ต.คลองหนึ่ง อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี ซึ่งการจัดสัมมนาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อเป็นเวทีสำคัญในการระดมความคิดเห็นการใช้ประโยชน์จากระบบฐานข้อมูลสมุนไพรของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และนำความรู้ที่ได้ไปปรับใช้ในการผลิตให้ได้คุณภาพมาตรฐาน ควบคู่กับการใช้ประโยชน์จากระบบฐานข้อมูลสมุนไพรซึ่งเป็นเครื่องมือในการเชื่อมโยงข้อมูลตลอดห่วงโซ่การผลิต และสนับสนุนการขับเคลื่อนสมุนไพรไทยอย่างเป็นระบบและยั่งยืน
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นหน่วยงานกลางขับเคลื่อนงานด้านวัตถุดิบสมุนไพรตามแผนปฏิบัติการฯ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2566 – 2570) ยุทธศาสตร์ที่ 1 ส่งเสริมการผลิตและแปรรูปวัตถุดิบสมุนไพรให้มีคุณภาพและมาตรฐาน โดยแผนการส่งเสริมการเพิ่มผลิตภาพสมุนไพร ที่มีคุณภาพสู่การผลิตสมุนไพรที่มีมูลค่าสูง (High value added) โดยนำองค์ความรู้การวิจัย พัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยีมาใช้ในการทำเกษตรแบบแม่นยำ (Precision Farming) เพื่อลดต้นทุน เพิ่มผลิตภาพและประสิทธิภาพการผลิตรวมถึงพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานความปลอดภัยด้านอาหาร และต่อยอดการพัฒนาไปสู่เศรษฐกิจ BCG ซึ่งปัจจุบันสินค้าเกษตรสมุนไพรมีแนวโน้มเติบโตอย่างต่อเนื่อง จากกระแสความตื่นตัวด้านสุขภาพและความต้องการผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติที่เพิ่มขึ้นทั้งในประเทศและต่างประเทศ ส่งผลให้การพัฒนาและยกระดับการผลิตสมุนไพรให้ได้มาตรฐาน เป็นสิ่งสำคัญที่ทุกภาคส่วนต้องร่วมกันผลักดัน ตลอดจนกลุ่มเกษตรกร วิสาหกิจชุมชน ถือว่าเป็นผู้ผลิตที่สำคัญ
จากการที่เราเป็นหน่วยงานดูแลต้นน้ำด้านการผลิต จึงถือเป็นโอกาสสำคัญที่จะยกระดับการส่งเสริมและพัฒนาเกษตรกรให้สามารถผลิตพืชสมุนไพรที่มีคุณภาพและมาตรฐานสูง ควบคู่ไปกับการจัดการข้อมูลและองค์ความรู้ให้เป็นระบบ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการวางแผนผลิต การตรวจสอบย้อนกลับ การต่อยอดเชิงพาณิชย์ และพัฒนาให้เกิดการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนและเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้นสามารถสร้างรายได้ให้แก่เกษตรกรและชุมชนได้อย่างยั่งยืน”
สำหรับปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 กระทรวงเกษตรฯ มีการดำเนินโครงการส่งเสริมและพัฒนาสินค้าเกษตรชีวภาพ (สมุนไพร) มีเป้าหมายขับเคลื่อนส่งเสริมการปลูกสมุนไพรปลอดภัยเข้าสู่มาตรฐานในเขตเมืองสมุนไพร 16 จังหวัด และจังหวัดอื่น ๆ 29 จังหวัดทั่วประเทศ รวม 45 จังหวัด ที่เป็นพื้นที่กลุ่มเกษตรกร วิสาหกิจชุมชน สหกรณ์ ที่ต้องการพัฒนาการปลูกให้ได้มาตรฐาน โดยการพัฒนาพื้นที่การปลูกพืชสมุนไพรเชิงเศรษฐกิจในเมืองสมุนไพรและจังหวัดอื่น ๆ ให้มีคุณภาพเข้าสู่มาตรฐาน GAP หรือเกษตรอินทรีย์ เพื่อพัฒนาและยกระดับการผลิตสินค้าทางการเกษตรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและมีคุณภาพสูง นำไปสู่เกษตรมูลค่าสูงในพื้นที่หมู่บ้านเกษตรมูลค่าสูงและพื้นที่อื่น ๆ ในจังหวัด รวมทั้งจัดทำฐานข้อมูลด้านสมุนไพรของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์