Hanfu stylist อาชีพมาแรงในจีน ทางการผลักดันให้เด็กจบใหม่มีงานทำ

อัพเดต 13 ชั่วโมงที่ผ่านมา • เผยแพร่ 6 ชั่วโมงที่ผ่านมา

จากอาชีพสไตลิสต์ชุดฮั่นฝูของเมืองซีอาน ประเทศจีน ถึงอาชีพนักรีวิวประสบการณ์ชีวิต รู้หรือไม่? นี่คือตำแหน่งงานที่เกิดขึ้นมาใหม่ในแวดวงวัฒนธรรม-การท่องเที่ยวของจีน ซึ่งกำลังขยายตัวอย่างรวดเร็ว แต่ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่ายังมีข้อจำกัดด้านรายได้ ความมั่นคง และการกระจุกตัวของงานเฉพาะในเมืองท่องเที่ยว

หากใครเป็นสายท่องเที่ยวเมืองจีน น่าจะรู้กันดีว่า "เมืองซีอาน" เป็นเมืองหลวงเก่าแก่ของจีนทางตะวันตก มีแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์หลายแห่ง โดยเฉพาะสุสานกองทัพทหารดินเผาที่โด่งดังไปทั่วโลก ทั้งนี้ เมืองซีอานกำลังเป็นหนึ่งในพื้นที่ที่เห็นการเติบโตของ “อาชีพเกิดใหม่” อย่างชัดเจน เช่น อาชีพสไตลิสต์บริการแต่งกายชุดจีนโบราณให้นักท่องเที่ยว โดยเฉพาะในกลุ่มที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม

สไตลิสต์ชุดฮั่นฝู อาชีพใหม่เติบโตคู่เมืองท่องเที่ยว

จาง โหย่วลี่ (Chang Youli) ช่างแต่งตัวชุดฮั่นฝูในเมืองซีอาน เล่าว่า ทุกวันนี้มีคนเข้าสู่อาชีพแบบเดียวกับเธอมากขึ้น เพื่อตอบสนองความต้องการของนักท่องเที่ยวที่อยากสัมผัสวัฒนธรรมจีนแบบดั้งเดิม

“รัฐบาลช่วยโปรโมตอุตสาหกรรมท่องเที่ยวได้ดี คนมาเที่ยวซีอานมากขึ้น และก็มีคนอยากลองแต่งชุดฮั่นฝูมากขึ้นตามไปด้วย” จางเล่า เธอเปิดสตูดิโอแต่งหน้าเป็นของตัวเองในตอนนี้ “คู่แข่งก็เพิ่มขึ้นตาม แต่ก็ดีที่ทำให้คนรู้จักวัฒนธรรมจีนมากขึ้นเช่นกัน”

กระแสนิยมถ่ายภาพชุดฮั่นฝูในสถานที่ท่องเที่ยวที่สวยงามหรือมีประวัติศาสตร์ เช่น กำแพงเมืองซีอาน กำลังเป็นที่นิยม นักท่องเที่ยวหลายคนใช้เวลาเป็นครึ่งวันเพื่อแต่งหน้า แต่งตัว และถ่ายภาพสวย ๆ กับฉากหลังแบบจีนโบราณ ธุรกิจเล็ก ๆ หลายแห่งจึงเกิดขึ้นเพื่อรองรับความต้องการนี้ ตั้งแต่ร้านเช่าชุด ช่างแต่งหน้า ช่างภาพ ไปจนถึงแพ็กเกจแบบครบวงจรที่รวมทุกอย่างไว้ในครั้งเดียว

ปีที่ผ่านมา ซีอานมีนักท่องเที่ยวเดินทางเข้ามาราว 306 ล้านคน สร้างรายได้จากการท่องเที่ยวสูงถึง 376,000 ล้านหยวน เพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้า 10.3% และ 12.3% ตามลำดับ

อาชีพเกิดใหม่…อีกหนึ่งกลไกเติมงานให้ตลาดแรงงานจีน

ความนิยมชุดฮั่นฝูเติบโตควบคู่ไปกับจำนวนนักท่องเที่ยว ปัจจุบันมีร้านค้ากว่า 3,000 แห่งในซีอานที่เกี่ยวข้องกับการให้บริการแต่งชุดฮั่นฝู ทำให้เมืองนี้มีสัดส่วนตลาดเช่าเครื่องแต่งกายและแต่งหน้ามากกว่า 30% ของทั้งประเทศ (ตามข้อมูลจากสถานีโทรทัศน์ CCTV ของรัฐ)

สไตลิสต์ฮั่นฝูเป็นเพียงหนึ่งในอาชีพ “เกิดใหม่” ที่สื่อทางการจีนให้ความสนใจในช่วงเดือนที่ผ่านมา รวมถึงตำแหน่งอย่าง “นักวางแผนท่องเที่ยวขาเข้า” และ “ผู้เชี่ยวชาญด้านประสบการณ์ชีวิต” ที่หมายถึงอินฟลูเอนเซอร์ที่รีวิวร้านค้า ร้านอาหาร และบริการต่าง ๆ เพื่อแบ่งปันประสบการณ์ลงโซเชียล ซึ่งได้รับการรับรองให้เป็นอาชีพทางการตั้งแต่กรกฎาคม 2024

สื่อใหญ่ CCTV ของจีนเผยว่า ปีที่แล้ว มีเยาวชนกว่า 84 ล้านคนทำงานในสายอาชีพเกิดใหม่ในแวดวงวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว

แอนโธนี ดับเบิลยูดี. อนาสตาซี (Anthony WD Anastasi) รองศาสตราจารย์ด้านเศรษฐศาสตร์จากวิทยาลัยธุรกิจเหวินโจว มองว่า “อาชีพเกิดใหม่” เหล่านี้คือก้าวที่ถูกทาง โดยเฉพาะในบริบทที่ภาคบริการของจีนยังมีโอกาสเติบโตอีกมาก

“ภาคบริการที่เติบโต คือโอกาสสำคัญในการสร้างงานดี ๆ ให้กับบัณฑิตจบใหม่ จากมุมมองเศรษฐกิจมหภาค อาชีพเหล่านี้ช่วยเติมเต็มตลาดแรงงานในภาคบริการที่ยังไม่พัฒนาเต็มที่ หากเทียบกับสัดส่วน GDP ของประเทศ” เขาอธิบาย

ในปี 2024 ภาคบริการของจีนคิดเป็น 56.7% ของ GDP ขณะที่ในประเทศพัฒนาแล้ว ภาคบริการสามารถสร้าง GDP ได้มากถึงสองในสามของเศรษฐกิจ (ข้อมูลจาก OECD) นอกจากนี้ ข้อมูลจากกระทรวงวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวของจีนเมื่อวันที่ 30 พฤษภาคมที่ผ่านมา ระบุว่า มีผู้ทำงานในธุรกิจด้านวัฒนธรรมที่จดทะเบียนกว่า 1.28 ล้านคน เพิ่มจาก 1.18 ล้านคนในปี 2023

ข้อจำกัดสำคัญ: รายได้ไม่แน่นอน แถมกระจุกตัวในเมืองใหญ่

แม้อุตสาหกรรมนี้จะช่วยบรรเทาสถานการณ์ตลาดแรงงานที่ซบเซาได้บางส่วน โดยเฉพาะเมื่ออัตราว่างงานในกลุ่มเยาวชนสูงกว่า 15% ติดต่อกันหลายเดือน และกำลังจะมีบัณฑิตใหม่ถึง 12.22 ล้านคนที่จะแย่งงานกันมากขึ้นในเร็ว ๆ นี้

แต่ ซุบรามาเนีย บัตต์ (Subramania Bhatt) ซีอีโอของบริษัทเทคโนโลยีและการตลาด China Trading Desk เตือนว่า ศักยภาพของอาชีพเกิดใหม่ในการแก้ปัญหาการว่างงานนั้น “ยังจำกัด” เพราะส่วนใหญ่ยังอยู่ใน “ตลาดเฉพาะ” และ “กระจุกตัว” ในเมืองท่องเที่ยวที่มีโครงสร้างรองรับเท่านั้น

นอกจากนี้ เขายังชี้ว่า อัตรากำไรที่ลดลงในภาควัฒนธรรม อาจเป็นอีกหนึ่งข้อจำกัดในการสร้างงานใหม่ อีกทั้งมีข้อมูลจากรัฐบาลจีนระบุว่า ธุรกิจด้านวัฒนธรรมมีกำไรสุทธิรวมในปี 2024 อยู่ที่ 134.5 พันล้านหยวน ลดลงจาก 138.7 พันล้านหยวนในปีก่อนหน้า แม้รายได้รวมจะเพิ่มขึ้น

“หลายธุรกิจอาจตอบสนองด้วยการลดการจ้างงานแบบประจำ หันไปพึ่งพาแรงงานชั่วคราวหรือไม่รับค่าจ้าง และลดการลงทุนพัฒนาทักษะของพนักงาน ซึ่งสุดท้ายจะทำให้โอกาสการสร้างงานที่มั่นคงและมีคุณภาพลดลง” บัตต์ เล่า

ขณะเดียวกัน คนหนุ่มสาวบางกลุ่มก็ยังไม่มั่นใจว่าอาชีพใหม่เหล่านี้เหมาะกับตน ยกตัวอย่างเช่น เอ็มม่า ลั่ว (Emma Luo) บัณฑิตระดับปริญญาโทจากมหาวิทยาลัยในเซินเจิ้นกล่าวว่า ตัวเธอและเพื่อนๆ หลายคนยังรู้สึกว่าอาชีพดั้งเดิมให้ความมั่นคง รายได้แน่นอน และมีสถานะทางสังคมที่ดีกว่า

“เพื่อนของฉันเคยลองทำธุรกิจจัดทัวร์ที่ซินเจียง แต่ไปไม่รอด เพราะเธอเป็นคนไม่กล้าเข้าสังคม สุดท้ายก็เปลี่ยนมาสอบข้าราชการ” ลั่วเล่า ซึ่งตอนนี้ก็กำลังเตรียมสอบข้าราชการเช่นกัน

อนาคตของงานสร้างสรรค์ จะไปต่อได้ไกลไหม อาจขึ้นอยู่กับการกล้าเปิดใจ

ด้าน สง ปิงฉี (Xiong Bingqi) ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยการศึกษาศตวรรษที่ 21 ในปักกิ่ง มองว่า แม้อาชีพใหม่จะเปิดโอกาสให้บัณฑิตมากขึ้น แต่แนวคิดเรื่อง “งานดี-งานไม่ดี” ที่ฝังในครอบครัวจีนก็ยังเป็นอุปสรรค

“พ่อแม่บางคนอาจยังมองว่าอาชีพพวกนี้ไม่น่านับถือ ซึ่งจะทำให้เด็ก ๆ มีทางเลือกน้อยลง และอาจส่งผลเสียต่อการพัฒนาของอุตสาหกรรมเกิดใหม่เหล่านี้ บางคนเริ่มจากแต่งหน้า แล้วขยับไปทำเครื่องประดับศีรษะ จากนั้นก็อาจขยับไปออกแบบเครื่องแต่งกาย หรือแม้แต่เปิดร้านเช่าชุดของตัวเองได้ เส้นทางมันต่อยอดได้อีกเยอะเลยค่ะ” เธอ เล่า

อย่างไรก็ตาม สำหรับคนที่รักวัฒนธรรมจีนอย่างจางในซีอาน เธอมองว่าเส้นทางอาชีพนี้มีศักยภาพอีกมาก

อ้างอิง: South China Morning Post