ประโยชน์และโทษของ "ผักปลัง" กินอย่างไรให้ได้คุณค่าสูงสุด
เมื่อพูดถึง "ผักปลัง" หลายคนอาจนึกถึงผักพื้นบ้านที่หาได้ตามรั้วบ้าน หรือตามทุ่งนา แต่รู้หรือไม่ว่าผักใบเขียวเลื้อยนี้ไม่ได้มีดีแค่หาง่ายเท่านั้น แต่ยังอุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการและสรรพคุณทางยาที่น่าทึ่ง ทั้งยังสามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลายเมนูอร่อย ผักปลังจึงเป็นอีกหนึ่งสมุนไพรพื้นบ้านที่ควรมีติดรั้วไว้ หรือหาซื้อมาลองทำกินดู! อย่างไรก็ตาม เช่นเดียวกับทุกสิ่ง การบริโภคมากเกินไปหรือในบางกรณีก็อาจมีข้อควรระวัง บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกทั้ง ประโยชน์และโทษของผักปลัง
ประโยชน์และคุณค่าทางโภชนาการของผักปลัง
- ใยอาหารสูง: เป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อระบบขับถ่าย ช่วยป้องกันและบรรเทาอาการท้องผูก นอกจากนี้ใยอาหารยังช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและลดระดับคอเลสเตอรอล
- วิตามินเอสูง: มีบทบาทสำคัญในการบำรุงสายตา ช่วยในการมองเห็นในที่มืด บำรุงผิวพรรณให้เปล่งปลั่งสดใส และเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
- วิตามินซีสูง: เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพ ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหาย เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ลดความเสี่ยงในการเป็นหวัด และช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็ก
- แคลเซียมและฟอสฟอรัส: เป็นแร่ธาตุสำคัญที่ช่วยเสริมสร้างและบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง ป้องกันโรคกระดูกพรุน
- ธาตุเหล็ก: ช่วยในการสร้างเม็ดเลือดแดง ป้องกันภาวะโลหิตจาง ซึ่งมักพบในผู้หญิงและผู้ที่ทานมังสวิรัติ
- สารต้านอนุมูลอิสระ: นอกจากวิตามินซีแล้ว ผักปลังยังมีสารต้านอนุมูลอิสระอื่นๆ ที่ช่วยปกป้องเซลล์ ชะลอความเสื่อมของร่างกาย และลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรังต่างๆ
- ฤทธิ์เย็น: ตามตำรายาไทย ผักปลังมีฤทธิ์เย็น ช่วยดับพิษร้อนในร่างกาย ลดไข้ บรรเทาอาการกระหายน้ำ และระบายความร้อน
ข้อควรระวังและโทษของผักปลัง
สารออกซาเลต (Oxalates):ผักปลังมีสารออกซาเลตในปริมาณหนึ่ง ซึ่งหากบริโภคในปริมาณมากอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในผู้ที่มีแนวโน้มเป็นโรคนิ่วในไต สารออกซาเลตอาจไปจับตัวกับแคลเซียมและสะสมกลายเป็นนิ่วในไตได
คำแนะนำ: ควรบริโภคในปริมาณที่พอเหมาะ ไม่มากเกินไป และควรลวกหรือต้มก่อนนำไปประกอบอาหาร เพื่อลดปริมาณสารออกซาเลต (สารออกซาเลตบางส่วนจะละลายไปกับน้ำที่ลวกทิ้ง) ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอเป็นประจำ
ฤทธิ์เป็นยาระบาย: เนื่องจากผักปลังมีใยอาหารสูงและมีเมือกที่มีคุณสมบัติเป็นยาระบายอ่อนๆ หากบริโภคในปริมาณที่มากเกินไป อาจทำให้บางคนมีอาการท้องเสีย หรือท้องเดินได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีระบบขับถ่ายที่ไวต่อการกระตุ้นอยู่แล้ว
คำแนะนำ: เริ่มต้นจากการบริโภคในปริมาณน้อยๆ เพื่อสังเกตปฏิกิริยาของร่างกาย และไม่ควรกินในปริมาณมากผิดปกติ
การปนเปื้อนสารเคมี: หากปลูกโดยไม่ระมัดระวัง หรือเก็บจากแหล่งที่ไม่สะอาด ผักปลังก็อาจมีการปนเปื้อนของสารเคมีกำจัดศัตรูพืช หรือเชื้อโรคได้
คำแนะนำ: ควรล้างผักปลังให้สะอาดหลายๆ น้ำก่อนนำไปปรุงอาหาร เพื่อขจัดสิ่งสกปรกและสารปนเปื้อน
ผักปลัง คือสมุนไพรพื้นบ้านที่เต็มไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการและสรรพคุณทางยาที่น่าทึ่ง เป็นผักที่ควรเพิ่มเข้ามาในเมนูอาหารประจำวันเพื่อสุขภาพที่ดี อย่างไรก็ตาม การบริโภคสิ่งใดๆ ก็ตามควรอยู่ในปริมาณที่พอเหมาะและหลากหลาย การทำความเข้าใจทั้งประโยชน์และโทษของผักปลัง จะช่วยให้คุณได้รับประโยชน์สูงสุดจากผักพื้นบ้านชนิดนี้ และหลีกเลี่ยงผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ได้อย่างชาญฉลาด
อ่านเพิ่ม