ปิดดีลอีกราย! ทรัมป์เก็บภาษีนำเข้าอินโดนีเซีย 19% สหรัฐฯ ส่งออกฟรีภาษี
การเจรจาการค้าระหว่างสหรัฐฯ และอินโดนีเซียจบลงด้วยข้อตกลงที่สะเทือนภูมิภาค เมื่อประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ประกาศว่า สหรัฐฯ จะเรียกเก็บภาษีนำเข้าจากอินโดนีเซียในอัตรา 19% ขณะที่สินค้าอเมริกันที่ส่งออกไปยังอินโดนีเซียจะไม่ถูกเรียกเก็บภาษีเลยแม้แต่เปอร์เซ็นต์เดียว นี่เป็นดีลที่ทรัมป์เจรจาโดยตรงกับประธานาธิบดีปราโบโว ซูเบียนโต ของอินโดนีเซีย และถือเป็นประเทศแรกที่ได้รับการลดอัตราภาษี หลังจากก่อนหน้านี้ถูกขู่จะเก็บสูงถึง 32%
ทรัมป์ประกาศดีลดังกล่าวต่อหน้าผู้สื่อข่าวที่ทำเนียบขาว พร้อมระบุว่า “พวกเขาจ่าย 19% แต่เราจ่าย 0% เราจะเข้าถึงตลาดอินโดนีเซียได้อย่างเต็มที่” พร้อมโพสต์ผ่านโซเชียลมีเดียโดยไม่ได้ให้รายละเอียดมากนัก ขณะนี้รัฐบาลอินโดนีเซียกำลังเตรียมออกแถลงการณ์ร่วมกับสหรัฐฯ เพื่อเปิดเผยรายละเอียดเพิ่มเติมทั้งในส่วนของมาตรการที่ไม่ใช่ภาษี และข้อตกลงเชิงพาณิชย์อื่น ๆ
เบื้องหลังของดีลนี้เกิดขึ้นหลังการเจรจาเข้มข้นระหว่างตัวแทนอินโดนีเซียนำโดยรัฐมนตรีอาแลงกา ฮาร์ตาโต ที่พบกับเจ้าหน้าที่ระดับสูงของสหรัฐฯ ได้แก่ ผู้แทนการค้า จาเมสัน เกรียร์ รัฐมนตรีพาณิชย์ ฮาวเวิร์ด ลัทนิค และรัฐมนตรีคลัง สก็อตต์ เบสเซนต์ โดยอินโดนีเซียเคยเสนอข้อเสนอที่ดูเหมือนยืดหยุ่นมาก คือการยกเว้นภาษีเกือบทั้งหมดใน 70% ของสินค้านำเข้าจากสหรัฐฯ พร้อมข้อเสนอความร่วมมือในกลุ่มอุตสาหกรรมสำคัญ เช่น แร่สำคัญ พลังงาน เกษตร และการป้องกันประเทศ แต่ก็ยังไม่สามารถเปลี่ยนใจทรัมป์จากภาษี 32% ที่ประกาศไว้เมื่อเดือนเมษายนได้ จนกระทั่งมีดีลล่าสุดนี้
ดีลอินโดนีเซียถือเป็นกรอบความร่วมมือการค้าที่สี่ของรัฐบาลทรัมป์ ต่อจากสหราชอาณาจักร เวียดนาม และจีน โดยดีลกับจีนก่อนหน้านี้เป็นการชะลอการเก็บภาษี พร้อมการฟื้นการค้าด้านแร่หายากและเทคโนโลยีระหว่างสองประเทศมหาอำนาจ อย่างไรก็ตาม ดีลเหล่านี้ยังไม่ถึงขั้นเป็นความตกลงการค้าเต็มรูปแบบ และมักยังไม่มีเอกสารเป็นลายลักษณ์อักษรประกอบข้อกล่าวอ้างของทรัมป์ เช่นในกรณีเวียดนามที่ทรัมป์เคยระบุว่าจะเรียกเก็บภาษี 20% โดยรัฐบาลฮานอยไม่ทราบล่วงหน้า และยังอยู่ระหว่างการพยายามลดภาระภาษีดังกล่าวอยู่ในขณะนี้
ภายใต้ยุทธศาสตร์ “ภาษีก่อน-เจรจาทีหลัง” ของทรัมป์ สหรัฐฯ ได้ส่งจดหมายเรียกเก็บภาษีไปยังหลายประเทศในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา โดยมีเส้นตายภาษีใหม่คือวันที่ 1 สิงหาคม ซึ่งเลื่อนมาจากเดิมวันที่ 9 กรกฎาคม ทำให้หลายประเทศต้องเร่งเจรจาอย่างเร่งด่วน อินโดนีเซียกลายเป็นตัวอย่างล่าสุดของประเทศที่ตกลงกับทรัมป์ได้สำเร็จ ก่อนเส้นตายมาถึง
ผลกระทบจากท่าทีแข็งกร้าวของทรัมป์เริ่มส่งผลให้ประเทศต่าง ๆ หันไปมองหาตัวเลือกอื่นนอกเหนือจากการพึ่งพาการค้ากับสหรัฐฯ ล่าสุดอินโดนีเซียได้บรรลุข้อตกลงทางเศรษฐกิจกับสหภาพยุโรปในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา เป็นสัญญาณของความพยายามกระจายความเสี่ยงด้านการค้าออกจากมหาอำนาจอย่างสหรัฐฯ และจีน
ท่ามกลางสมรภูมิการค้าโลกที่เปราะบาง เอเชียตะวันออกเฉียงใต้กำลังเผชิญแรงกดดันจากการต้องเลือกข้างระหว่างสองขั้วมหาอำนาจ โดยเฉพาะเวียดนามที่ถือว่ามีความคืบหน้าที่สุดในการเจรจากับสหรัฐฯ ในขณะที่ไทยเองยังอยู่ระหว่างการพูดคุยและประเมินว่าจะลดภาษีสินค้าอเมริกันได้อย่างไรโดยไม่กระทบความรู้สึกภายในประเทศ
ขณะที่นักลงทุนยังคงจับตาความไม่แน่นอนในนโยบายการค้าของทรัมป์ ดัชนี iShares MSCI Indonesia ETF ปรับขึ้นเล็กน้อย 0.7% ในเช้าวันอังคารตามเวลานิวยอร์ก หลังข่าวดีลกับสหรัฐฯ ถูกเผยแพร่ ส่วนตลาดหุ้น S&P 500 ไม่เปลี่ยนแปลงมากนัก