แค่คิดก็สื่อสารได้! Stanford พัฒนาเทคฯ ‘อ่านความคิด’ แปลงเป็นคำพูด แม่นยำ 74%
อีกไม่นานการสื่อสารด้วย ‘ความคิด’ เพียงอย่างเดียวอาจไม่ใช่เรื่องไกลตัว สิ่งที่เคยเห็นในหนัง กำลังจะกลายเป็นเทคโนโลยีจริงในโลก Deep Tech
ล่าสุดนักวิจัยจาก Stanford University สร้างความก้าวหน้าครั้งสำคัญ พัฒนาเทคโนโลยีที่สามารถ ‘อ่านความคิด' ออกมาเป็นคำพูดได้สำเร็จเป็นครั้งแรก และมีความแม่นยำสูงถึง 74% นี่ไม่ใช่แค่ความก้าวหน้าด้านวิทยาศาสตร์ แต่ยังเป็นความหวังใหม่ ให้ผู้ป่วยอัมพาตได้กลับมาสื่อสารและมีเสียงของตัวเองอีกครั้ง
เทคโนโลยีนี้ทำงานอย่างไร?
หัวใจสำคัญของเทคโนโลยีนี้คือ Brain-Computer Interface (BCI) หรือระบบเชื่อมต่อสมองเข้ากับคอมพิวเตอร์ นักวิจัยได้ฝังเซ็นเซอร์ขนาดเล็กลงบนสมองส่วน Motor Cortex ซึ่งควบคุมการเคลื่อนไหวและการพูด การทดลองทำกับผู้เข้าร่วม 4 คนที่ป่วยเป็น ALS หรือภาวะหลอดเลือดสมอง
นักวิจัยให้ผู้เข้าร่วมทำ 2 อย่าง
- พูดปกติ แต่ไม่มีเสียงออกมา
- คิดเป็นคำพูดในใจ
ปรากฏว่าสมองทำงานคล้ายกันมากทั้งตอน ‘พยายามพูด’ และ ‘คิดในใจ’ เพราะมันใช้สมองส่วนเดียวกันและมีรูปแบบสัญญาณเกือบจะเหมือนกันเป๊ะๆ ต่างกันแค่นิดเดียวคือตอนที่คิดสัญญาณจะเบาลงเท่านั้นเอง
จากนั้นทีมวิจัยได้นำข้อมูลสัญญาณสมองที่ได้ไปสอนให้ AI เรียนรู้และจดจำรูปแบบเหล่านี้ จน AI สามารถถอดความคิดในใจออกมาเป็นประโยคได้อย่างน่าทึ่ง
ความเป็นส่วนตัวจะอยู่ที่ไหน เมื่อเทคโนโลยีอ่านความคิดได้ ?
แน่นอนว่าคำถามที่ตามมาคือ ‘แล้วความเป็นส่วนตัวของเราล่ะ’ ทีมวิจัยได้คิดถึงเรื่องนี้ไว้ก่อนแล้ว และได้สร้างกลไกป้องกันที่น่าสนใจมากขึ้นมา นั่นคือ การใช้รหัสผ่าน หรือประโยคลับ
เพื่อแก้ปัญหานี้ ทีมวิจัยได้สร้างกลไกที่คล้ายกับเวลาเราพูดว่า ‘Hey Siri’ เพื่อให้โทรศัพท์ทำงาน แต่แทนที่จะใช้เสียงพูด เทคโนโลยีนี้จะใช้ ‘ความคิด’ เป็นตัวเปิด-ปิดระบบ ผู้ใช้งานสามารถตั้ง ‘ประโยคลับ’ ประจำตัวไว้ในใจ
และเมื่อนึกถึงประโยคนี้ ระบบ BCI ก็จะเริ่มทำงาน แต่หากไม่ได้นึกถึง ระบบก็จะปิดการทำงาน ทำให้มั่นใจได้ว่าเครื่องจะไม่ไปอ่านความคิดส่วนตัวอื่นๆ ที่เราไม่ได้ตั้งใจจะสื่อสารออกมา ที่น่าทึ่งคือระบบจดจำรหัสผ่านในใจนี้มีความแม่นยำสูงถึง 98%
ความหวังใหม่ของผู้ป่วยอัมพาต
นักวิจัยเผยว่า “เป็นครั้งแรกที่เราเข้าใจว่าสัญญาณสมองมีหน้าตาเป็นอย่างไรเพียงแค่คิดแต่ยังไม่ได้พูดออกไป”
เทคโนโลยีนี้อาจช่วยให้ผู้ที่พูดไม่ได้ สามารถกลับมาสื่อสารได้ง่ายและเป็นธรรมชาติมากขึ้น โดยไม่ต้องออกแรงพยายามขยับกล้ามเนื้อให้เหนื่อยเหมือนเทคโนโลยี BCI ในยุคก่อน
แม้ว่าตอนนี้จะยังไม่สามารถถอดความคิดออกมาได้แบบเป๊ะ 100% แต่ทีมวิจัยเชื่อว่าด้วยเซ็นเซอร์และ AI ที่พัฒนาขึ้นในอนาคตจะทำให้การสื่อสารผ่านความคิดเป็นไปอย่างราบรื่นและใกล้เคียงกับการพูดจริงมากขึ้น
อ้างอิง: neurosciencenews