เผยผลการศึกษา "กัญชา” ทางเลือกรักษาปัญหานอนไม่หลับ มีทั้งข้อดี-ข้อเสีย
สมาคมโรคจากการหลับแห่งประเทศไทย เผยผลการศึกษา การใช้กัญชาในการรักษาปัญหานอนไม่หลับ จากคุณสมบัติและความคิดเห็นต่อการใช้กัญชาต่อปัญหานอนไม่หลับ พบว่า
ปัญหาการนอนไม่หลับเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่หลายคนต้องเผชิญในปัจจุบัน และยิ่งในยุคที่การนอนหลับถูกบั่นทอนจากความเครียด การทำงานหนัก และความวิตกกังวล การค้นหาวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพจึงกลายเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง
หนึ่งในทางเลือกที่กำลังได้รับความสนใจในขณะนี้คือการใช้กัญชา เพื่อบรรเทาปัญหาการนอนไม่หลับ โดยเฉพาะสารสกัดจากกัญชา เช่น สาร delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) และ cannabidiol (CBD)
คุณสมบัติของกัญชาต่อปัญหานอนไม่หลับ
สาร THC ซึ่งเป็นสารสำคัญที่พบในกัญชา มีฤทธิ์ที่ทำให้เกิดความผ่อนคลาย ลดความวิตกกังวล และทำให้ผู้ใช้รู้สึกเคลิบเคลิ้ม เมื่อ THC เข้าสู่สมองจะจับกับ cannabinoid receptor (CB) ซึ่งเป็นตัวรับสัญญาณที่มีอยู่ในสมอง โดยสามารถลดความตึงเครียดและทำให้การนอนหลับง่ายขึ้นในระยะสั้น
อย่างไรก็ตาม ผลของ THC ในระยะยาวกลับเป็นสิ่งที่น่ากังวล เนื่องจากเกิดภาวะทนยา (tolerance effect) ซึ่งทำให้ผลการนอนหลับลดลง ทำให้ต้องใช้ปริมาณเพิ่มขึ้นเพื่อให้ได้ผลที่เหมือนเดิม หรืออาจเกิดอาการประสาทหลอนในบางกรณี
ในส่วนของสาร CBD ถึงแม้ว่าจะมีฤทธิ์ทางจิตประสาทน้อยกว่าสาร THC แต่ก็มีบทบาทสำคัญในการช่วยลดความวิตกกังวลและกระตุ้นการนอนหลับ โดยมีการวิจัยที่พบว่า CBD สามารถลดระยะเวลาในการเข้าสู่การนอนหลับ (sleep latency) ได้เร็วขึ้น ในขณะที่การใช้ในขนาดสูงอาจช่วยให้หลับได้ง่ายขึ้น ลดการตื่นตัวขณะหลับ และเพิ่มระยะเวลาการหลับ
ข้อดีและข้อเสียของการใช้กัญชาในการนอนหลับ
แม้ว่าจะมีงานวิจัยหลายชิ้นที่ชี้ให้เห็นว่ากัญชาสามารถช่วยให้การนอนหลับดีขึ้น โดยช่วยให้เข้าสู่การนอนหลับได้เร็วขึ้นและยืดระยะเวลาในการหลับได้ แต่ยังมีข้อเสียที่ต้องระวัง เพราะการใช้กัญชาสำหรับนอนหลับในระยะยาวอาจทำให้คุณภาพการนอนหลับแย่ลง และเมื่อหยุดใช้จะเกิดภาวะขาดกัญชา (cannabis withdrawal) ที่ทำให้การนอนหลับยากขึ้น นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงที่ผู้ใช้จะต้องพึ่งพากัญชาต่อไปเรื่อย ๆ เนื่องจากผลกระทบจากการทนยาและการเสพติด
งานวิจัยที่มีในปัจจุบันยังมีคุณภาพต่ำถึงปานกลาง และหลายชิ้นมีข้อจำกัดในด้านจำนวนผู้เข้าร่วมวิจัยและการขาดกลุ่มควบคุม ทำให้ผลลัพธ์ที่ได้ยังไม่สามารถสรุปเป็นมาตรฐานได้ ดังนั้น การใช้กัญชาเพื่อรักษาปัญหานอนไม่หลับยังคงเป็นเรื่องที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ
การใช้กัญชา: ควรพิจารณาหรือไม่?
แม้กัญชาจะมีฤทธิ์ที่สามารถช่วยบรรเทาปัญหานอนไม่หลับได้ในบางกรณี แต่ก็มีข้อควรระวังในการใช้ เนื่องจากความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ในระยะยาว ทั้งในเรื่องของการเสพติดและผลข้างเคียงทางจิตประสาทที่อาจเกิดขึ้น ผู้ที่มีปัญหาการนอนไม่หลับควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหรือแพทย์ก่อนใช้กัญชาเป็นทางเลือกในการรักษา เพื่อประเมินความเสี่ยงและประโยชน์ที่อาจได้รับจากการใช้กัญชาในการรักษาปัญหาการนอนไม่หลับ
โดยสรุปแล้ว แม้กัญชาจะมีคุณสมบัติที่อาจช่วยในการปรับปรุงการนอนหลับ แต่ก็ยังไม่มีการรับรองจากวงการแพทย์และยังต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมเพื่อยืนยันถึงประสิทธิภาพและความปลอดภัยในการใช้เป็นทางเลือกการรักษาปัญหานอนไม่หลับอย่างแท้จริง
การพิจารณาการใช้กัญชาในการรักษาปัญหานอนไม่หลับจึงต้องระมัดระวังอย่างมากและควรได้รับคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ เพื่อหลีกเลี่ยงผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ในระยะยาว