สัมพันธ์ "ทรัมป์-ปูติน" ทั้งเพื่อน ทั้งศัตรู?

เผยแพร่ 2 ชั่วโมงที่ผ่านมา

ก่อนที่จะมีการประชุมสุดยอดผู้นำ ทรัมป์ - ปูติน ที่รัฐอะแลสกาของสหรัฐฯ ในวันศุกร์ 15 สิงหาคมนี้ ที่หลายฝ่ายเฝ้าจับตาว่า ทรัมป์จะคุยกับปูตินแล้วผลลัพธ์จะออกมาเป็นอย่างไร ซึ่งทรัมป์ก็ขู่ผู้นำรัสเซีย ว่า หากไม่หยุดยิงในยูเครนในการประชุมสุดยอดที่รัฐอะแลสกา จะมีผลร้ายแรงตามมาแน่นอน .. ก่อนถึงการประชุมสุดยอด มาย้อนดูความสัมพันธ์ระหว่าง “ทรัมป์-ปูติน” กัน

จะเรียกว่าเป็นเพื่อน ก็อาจจะไม่เต็มปาก

แต่จะเรียกว่าเป็นศัตรู ก็ไม่น่าจะถึงขนาดนั้น

สามารถเรียกได้ว่า เป็น love-hate relationship หรือความสัมพันธ์ทั้งรัก ทั้งชัง ก็คงจะไม่ผิดนัก

ทรัมป์มักกล่าวโอ้อวดมาตลอดว่า เขามีความสัมพันธ์ที่ดีกับปูติน และเคยกล่าวชื่นชมปูตินอยู่บ่อยครั้ง รวมถึงกับเคยยกย่องว่าปูติน “ค่อนข้างฉลาด” ที่บุกยูเครน แต่ในช่วงไม่กี่เดือนมานี้ เขาเริ่มไม่พอใจปูติน และขู่จะคว่ำบาตรรัสเซียด้วย

และในเวลาเดียวกัน เขาก็ให้ข้อมูลที่ขัดแย้งเกี่ยวกับความคาดหวังต่อการประชุมสุดยอดนี้ ทรัมป์เรียกมันว่า “เป็นการประชุมเพื่อหยั่งเชิง” กัน เพื่อดูว่าสมองปูตินคิดอะไรอยู่ เปิดกว้างสำหรับการหยุดยิงหรือไม่ - แต่ในขณะเดียวกันก็เตือนว่า “จะต้องได้รับผลที่ตามมาอย่างร้ายแรง” หากปูตินไม่ตกลงที่จะยุติสงคราม

สำหรับปูตินแล้ว การประชุมวันศุกร์นี้ ก็น่าจะเป็นโอกาสสำคัญในการรื้อฟื้นความสัมพันธ์กับทรัมป์ และหาทางคลายการถูกโดดเดี่ยวจากชาติตะวันตก ซึ่งปูตินก็ดูจะแสดงออกอย่างเปิดเผยว่าเขาต้องการฟื้นฟูความสัมพันธ์สหรัฐฯ-รัสเซีย นับตั้งแต่ที่ทรัมป์กลับสู่ทำเนียบขาว

ทำเนียบขาวปฏิเสธข้อกล่าวหาที่ว่า การที่ทรัมป์ยอมนั่งคุยกับปูติน ก็เหมือนเป็นชัยชนะของปูตินในสงครามนี้ แต่นักวิจารณ์ก็ชี้ว่า การคุยกันครั้งนี้จะเป็นการเปิดโอกาสให้ปูตินสามารถกระซิบโน้มน้าวทรัมป์ ที่อาจส่งผลเสียต่อยูเครน เพราะผู้นำยูเครน ซึ่งเป็นผู้มีส่วนได้เสียสำคัญ ถูกกีดกันออกจากการประชุมนี้

เอียน เคลลี อดีตเจ้าหน้าที่กระทรวงต่างประเทศ ระบุว่า นี่คือก้าวย่างที่สำคัญ เพราะไม่ควรจะเชิญปูตินมาที่ดินแดนสหรัฐฯ เพื่อรับฟังว่าเขาต้องการอะไร

รัสเซียแทรกแซงเลือกตั้ง?

ก่อนทรัมป์ได้รับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีสมัยแรกแค่ไม่กี่เดือน เขามีความสงสัยต่อสิ่งที่หน่วยข่าวกรองสหรัฐฯ ตรวจพบว่า แฮกเกอร์จากรัฐบาลของรัสเซียได้ขโมยอีเมล์จำนวนมากของพรรคเดโมแครตไป รวมถึงของฮิลลารี คลินตัน และเผยแพร่เพื่อให้เดโมแครตได้รับผลกระทบ และเป็นประโยชน์ต่อฝั่งทรัมป์

และครั้งหนึ่งเมื่อปี 2016 ทรัมป์เคยกล่าวว่า ขอให้แฮกเกอร์รัสเซียให้ลองค้นหาอีเมล์ของฮิลลารีที่ลบทิ้งไปแล้วด้วย

“รัสเซีย หาคุณฟังอยู่ ผมฟวังว่าคุณจะเจออีเมล์ 30,000 ฉบับ ที่สูญหายไป”

ตลอดช่วงวาระแรกของทรัมป์ มีคำถามเกี่ยวกับความเกี่ยวโยงระหว่างทรัมป์กับปูตินอยู่เสมอ กระตุ้นให้กระทรวงยุติธรรม และสภาคองเกรสเปิดการสอบสวน นำไปสู่การแต่งตั้ง “โรเบิร์ต มุลเลอร์” ที่ปรึกษาพิเศษ ที่สามารถเอาผิดและตัดสินลงโทษผู้ช่วย และพันธมิตรของทรัมป์ได้หลายคน แต่ยังไม่สามารถหาหลักฐานยืนยันการสมคบคิดทางอาญาระหว่างรัสเซียกับทีมหาเสียงของทรัมป์ได้

ซึ่งปัจจุบัน ทรัมป์พูดถึงเรื่องนี้ว่า เป็นจุดร่วมที่ทรัมป์และปูตินมีเหมือนกัน

“ปูตินผ่านอะไรหนักหนาสาหัสกับผมมาเยอะ เขาต้องเจอกับการล่าแม่มดปลอม ๆ .. อะไรก็มีแต่รัสเซีย รัสเซีย รัสเซีย” และปูตินเองก็เคยเยาะเย้อยการสอบสวน และผลสรุปในปี 2019 ว่า “A mountain gave birth to a mouse” ซึ่งเป็นสแลงจากอิสป ที่หมายถึง “การโหมเรื่องให้ยิ่งใหญ่ แต่ผลลัพธ์เพียงน้อยนิด”

ไม่.. รัสเซียไม่ได้แทรกแซงเลือกตั้ง

ทรัมป์พบกับปูติน 6 ครั้ง ระหว่างสมัยแรกของเขา รวมถึงการประชุมสุดยอดที่เฮลซิงกิ เมื่อปี 2018 ซึ่งเวลานั้น ทรัมป์ก็ทำให้ทั้งโลกช็อกไปอีกหน เมื่อพูดถึงเรื่องการที่รัสเซียเข้ามาแทรกแซงการเลือกตั้งปี 2016 ที่ทำให้เขาชนะไป

“ผมมั่นใจในข่าวกรองของเรา ผมจะบอกคุณว่า ประธานาธิบดีปูตินได้กล่าวปฏิเสธเรื่องนี้อย่างเข้มแข็งและเต็มไปด้วยพลัง.. เขาบอกว่า ‘ไม่ใช่รัสเซีย’ และผมเองก็ไม่เห็นเหตุผลว่ามันจะเป็นรัสเซียเพราะอะไร?”

แน่นอนว่า ทรัมป์โดนโจมตีมหาศาล และเขาแก้เก้อว่า “มันอาจจะเป็นชาติอื่นก็ได้ ที่เข้ามาแทรกแซงเลือกตั้ง”

ขณะที่ปูตินระบุว่า การประชุมที่เฮลซิงกิ “เป็นจุดเริ่มต้นของเส้นทาง” ที่จะพาประเทศกลับมาจากความพยายามของตะวันตกที่จะโดดเดี่ยวรัสเซีย และเขาบอกชัดเจนว่า เขาต้องการให้ทรัมป์ชนะเลือกตั้งปี 2016

“ผมอยากให้ทรัมป์ชนะ เพราะเขาพูดเรื่องความสัมพันธ์ที่เป็นปกติของเรา .. มันก็ถูกแล้วที่จะรู้สึกดีกับคนที่ต้องการพัฒนาความสัมพันธ์ของสองประเทศ”

ทรัมป์บอกว่า ‘ปูตินค่อนข้างฉลาด” หลังรุกรานยูเครน

ทั้งสองผู้นำก็ยังคงมีความสัมพันธ์ที่ดีหลังจากที่ทรัมป์พ้นตำแหน่งสมัยแรก - และหลังจากที่รัสเซียบุกยูเครนในปี 2022 ทรัมป์ก็ยังพูดถึงผู้นำรัสเซียในทางที่ดี

“เขายึดประเทศหนึ่งได้ ในราคาของการคว่ำบาตร 2 ดอลลาร์ แน่นอนมันเป็นเรื่องที่ฉลาดนะ” ทรัมป์กล่าวที่รีสอร์ทมาร์ อะ ลาโก และชี้ว่า ปูตินยบุกยูเครนเพื่อเป็นผู้รักษาสันติภาพ

และทรัมป์ก็ย้ำมาตลอดว่า หากเขาเป็นประธานาธิบดี การบุกยูเครนจะไม่มีวันเกิดขึ้น ซึ่งปูตินเองก็เห็นพ้องเรื่องนี้ - และเคยกล่าวว่าจะสามารถยุติสงครามยูเครนได้ใน 24 ชั่วโมง รวมถึงยังเคยเรียกประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี ว่า “salesman” ที่พยายามโน้มน้าวให้สหรัฐฯ ต้องส่งมอบอาวุธและงบประมาณให้มหาศาล

ทบทวนความสัมพันธ์

แต่ 24 ชั่วโมงมันไม่มีอยู่จริง ทรัมป์แก้เก้ออีกครั้งว่า “ตอนนั้นที่พูดไป มันก็แค่ประชนประชันน่ะ”

และตั้งแต่ต้นวาระสองของทรัมป์ ปูตินก็ดูจะพยายามผลักดันให้มีการประชุมสุดยอด และพยายามเบี่ยงประเด็นออกจากความขัดแย้งในยูเครน

ปูตินกล่าวเมื่อเดือนมกราคม ว่า “เราควรจะได้คุยกันอย่างสงบ ในทุกประเด็นที่ทั้งสหรัฐฯ และรัสเซียนใจ โดยตั้งอยู่บนความจริง”

จากนั้นในเดือนกุมภาพันธ์ สถานการณ์ก็ดูจะเอื้อกับปูติน เมื่อทรัมป์มีปากเสียงกับเซเลนสกีที่ทำเนียบขาว และตำหนิผู้นำยูเครนว่า “ไม่ให้เกียรติ”

ปลายเดือนมีนาคม ทรัมป์ยังพูดถึงความเชื่อใจต่อปูตินในเรื่องการหยุดยิง โดยชี้ว่า “ผมไม่คิดว่าเขาจะผิดคำพูด”

แต่เดือนถัดมา รัสเซียกลับโจมตีหนักขึ้น และทรัมป์โพสต์ข้อความอย่างหนักแน่นว่า “วลาดิเมียร์ หยุด!”

ก่อนที่จะไม่พอใจปูตินหนักขึ้น และโพสต์ข้อความในเดือนพฤษภาคมว่า “ปูตินเป็นบ้าไปแล้ว”

และเมื่อต้นเดือนสิงหาคม ทรัมป์ก็ได้สั่งให้เรือดำน้ำนิวเคลียร์สหรัฐฯ 2 ลำ ไปประจำการในภูมิภาคใกล้กับรัสเซีย เพื่อตอบโต้คำพูดของอดีตประธานาธิบดีดมิทรี เมดเวเดฟ

น้ำเสียงการประท้วงปูตินของทรัมป์อ่อนลงเล็กน้อยนับตั้งแต่เขาประกาศการพบปะครั้งนี้ เช่นเดียวกับการคาดการณ์ของเขาว่าจะบรรลุผลอะไรได้บ้าง ซึ่งทรัมป์บอกกับสื่อเมื่อวันจันทร์ว่า ไม่ได้พูดถึงโอกาสที่ความขัดแย้งจะ “ยุติ” ลง แต่กลับเกริ่นว่า มันเป็นแค่ “การคุยเพื่อหยั่งเชิงกันนิดหน่อย”

“มันอาจจะดี หรืออาจจะแย่ก็ได้..และผมไม่มั่นใจว่าจะมีการหยุดยิงได้"

ข่าวที่เกี่ยวข้อง