Plastic Free July เดือนแห่งการปลอดพลาสติก
ในโลกยุคปัจจุบัน พลาสติกกลายเป็นสิ่งที่อยู่รอบตัวเราทุกหนแห่ง ตั้งแต่ห่อขนมในกระเป๋า ถุงจากร้านสะดวกซื้อ ไปจนถึงบรรจุภัณฑ์ที่ใช้ส่งอาหารถึงหน้าบ้าน ความสะดวกสบายที่มาพร้อมกับพลาสติก อาจทำให้เรามองข้ามผลกระทบที่ตามมา แต่ในความจริง พลาสติกจำนวนมากที่เราใช้เพียงไม่กี่นาที กลับใช้เวลาย่อยสลายนานหลายร้อยปี และเป็นต้นเหตุของปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ทวีความรุนแรงขึ้นทุกวัน
ด้วยเหตุนี้ เดือนกรกฎาคมจึงถูกกำหนดให้เป็น “Plastic Free July” หรือ “เดือนปลอดพลาสติก” ซึ่งเป็นแคมเปญระดับโลกที่มีจุดประสงค์เพื่อกระตุ้นให้ผู้คนทั่วโลกตระหนักถึงผลกระทบจากขยะพลาสติก โดยเฉพาะพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง (Single-use plastic) และเชิญชวนให้ทุกคนร่วมกันลด ละ เลิก การใช้พลาสติกที่ไม่จำเป็น
ความน่ากังวลคือ พลาสติกที่เราใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น ถุงพลาสติก แก้วพลาสติก หรือช้อนส้อมแบบใช้แล้วทิ้ง มักถูกทิ้งหลังจากใช้งานเพียงไม่กี่นาที แต่พลาสติกเหล่านั้นกลับกลายเป็นขยะที่คงอยู่ในสิ่งแวดล้อมไปอีกหลายร้อยปี ข้อมูลจากรายงานระดับนานาชาติระบุว่า ขยะพลาสติกที่ผลิตขึ้นทั่วโลกมีปริมาณถึง 350–460 ล้านตันต่อปี และมากกว่าครึ่งหนึ่งของทั้งหมดเป็นพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว ซึ่งส่วนใหญ่มิได้เข้าสู่ระบบรีไซเคิลอย่างถูกต้อง มีเพียงร้อยละ 9 เท่านั้นที่ถูกนำกลับมาใช้ใหม่ ที่เหลืออีกกว่าร้อยละ 90 ถูกฝังกลบ เผาทำลาย หรือรั่วไหลลงสู่แม่น้ำ ทะเล และแหล่งธรรมชาติ
พลาสติกที่รั่วไหลออกสู่สิ่งแวดล้อมเหล่านี้ ยังมีแนวโน้มจะแตกตัวกลายเป็น “ไมโครพลาสติก” ซึ่งขณะนี้เริ่มพบมากขึ้นในแหล่งน้ำ อาหารทะเล และแม้แต่ในร่างกายของมนุษย์ ไมโครพลาสติกกลายเป็นปัญหาที่มองไม่เห็นแต่แทรกซึมอยู่ในวิถีชีวิตของเราทุกคนอย่างเงียบ ๆ โดยเฉพาะในเด็กเล็กและสัตว์ทะเลที่เสี่ยงต่อการสะสมของสารเคมีจากพลาสติกในระดับอันตราย
เมื่อย้อนกลับมามองถึงประเทศที่เป็นแหล่งกำเนิดขยะพลาสติกมากที่สุดในโลก ข้อมูลล่าสุดเผยว่าสหรัฐอเมริกาครองอันดับหนึ่ง ด้วยปริมาณขยะพลาสติกประมาณ 42 ล้านตันต่อปี ตามมาด้วยจีน อินเดีย บราซิล และอินโดนีเซีย ซึ่งหลายประเทศในกลุ่มนี้ยังพบว่ามีอัตราการรั่วไหลของขยะพลาสติกลงสู่ทะเลในระดับที่น่าห่วงใย โดยเฉพาะในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ซึ่งมีชายฝั่งทะเลยาว และระบบจัดการขยะยังไม่ทั่วถึงเพียงพอ
แม้ปัญหาจะฟังดูใหญ่โต แต่การเปลี่ยนแปลงสามารถเริ่มต้นได้จากพฤติกรรมเล็ก ๆ ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นการพกถุงผ้าไปจับจ่าย เลือกใช้ขวดน้ำหรือแก้วส่วนตัว ลดการสั่งอาหารเดลิเวอรี่ที่ใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติก หรือแม้กระทั่งการพูดคุย แชร์ความรู้ หรือเชิญชวนคนรอบตัวให้ตระหนักถึงปัญหานี้มากขึ้น นี่คือหัวใจของ “Plastic Free July” การเริ่มต้นเปลี่ยนแปลงทีละน้อย ด้วยความตั้งใจจริง
ดังนั้นแคมเปญ Plastic Free July จึงไม่ใช่แค่กิจกรรมประจำเดือน หากแต่คือการปลุกจิตสำนึกในระยะยาว เพื่อสร้างนิสัยใหม่ให้กับสังคม และร่วมกันสร้างแรงผลักดันสู่ระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ที่ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่าและยั่งยืน หากเราทุกคนเริ่มต้นในวันนี้ เลือกที่จะ “ลดใช้” แทนที่จะ “ใช้แล้วทิ้ง” เลือกที่จะ “รักษ์” แทนที่จะ “ละเลย” พลาสติกที่ดูเหมือนจะควบคุมไม่ได้ อาจเริ่มถูกควบคุมด้วยมือของเราเอง
ข่าวที่เกี่ยวข้อง