"นิ้วเจ็บ" จากสมาร์ทโฟน! รู้จัก "ซูมาโฮ ยูบิ" โรคใหม่ยอดฮิตของคนใช้มือถือหนัก
เชื่อว่าหลายคนอาจเคยรู้สึก "นิ้วเจ็บ" หรือ "เมื่อยมือ" จากการใช้โทรศัพท์มือถือบ่อยๆ และอาจกำลังประสบกับอาการที่เรียกว่า "ซูมาโฮ ยูบิ" (Sumaho Yubi) ซึ่งเป็นคำภาษา "ญี่ปุ่น" ที่หมายถึง "นิ้วสมาร์ทโฟน"
ข้อความในแอปไลน์ (Line) วิดีโอ YouTube และคลิปสั้นจาก TikTok ที่ไหลเข้ามาไม่หยุด ไม่เพียงแต่รบกวนความสงบจิตใจ แต่การ "ปัด สัมผัส" และพิมพ์นิ้วโป้งซ้ำๆ ยังส่งผลต่อสุขภาพนิ้วและข้อมืออีกด้วย
ทัตสึโนบุ อิเคดะ หัวหน้าแพทย์คลินิกกระดูกและฟื้นฟูสมรรถภาพฮิกาชิ-ชินจูกุ โตเกียว กล่าวว่า
ในประเทศญี่ปุ่น "ซูมาโฮ ยูบิ" เป็นคำที่ได้ยินบ่อยขึ้นในปัจจุบัน แม้ว่าจะไม่ใช่การวินิจฉัยทางการแพทย์อย่างเป็นทางการ แต่เป็นชื่อเล่นที่ใช้เรียก "อาการเอ็นอักเสบ" และ"ข้ออักเสบ" จากการใช้มือถือมากเกินไป
การใช้มือถือด้วยมือข้างเดียวเป็นเวลานาน การเลื่อนหน้าจอ และการพิมพ์ซ้ำๆ ด้วยนิ้วหัวแม่มือเพียงนิ้วเดียว ทำให้ เส้นเอ็นและข้อต่อเกิดความเครียดสูง โดยเฉพาะในผู้ใช้วัย 20–40 ปี ซึ่งจำนวนผู้ป่วยเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง
จากการสำรวจผู้ใช้สมาร์ทโฟน 500 คน ในญี่ปุ่นเกือบ 90% รายงานว่าเคยมีปัญหา ปวดนิ้ว มือ ข้อมือ และบางครั้งถึงคอ ไหล่ หรือข้อศอก การใช้มือถือมากกว่า 2 ชั่วโมงต่อวัน คิดเป็นเวลาประมาณ 730 ชั่วโมงต่อปี ส่วนผู้ใช้บางรายมากกว่า 6 ชั่วโมงต่อวัน
งานวิจัยปี 2021 พบว่า การใช้สมาร์ทโฟนวันละ 2 ชั่วโมงขึ้นไป เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคคาร์พัลทัลแนลซินโดรม (Carpal Tunnel Syndrome) ขณะที่การใช้ 6–8 ชั่วโมงต่อวันเชื่อมโยงกับ โรคเดอ แกร์แวง (De Quervain’s Syndrome) หรืออาการเอ็นอักเสบที่นิ้วหัวแม่มือ
จากสถิติเดือนสิงหาคม 2567 พบว่า 90.5% ของครัวเรือนญี่ปุ่นมีสมาร์ทโฟน ถึงแม้สมาร์ทโฟนจะมีประโยชน์มาก แต่การใช้งานมากเกินไปอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพนิ้วอย่างไม่รู้ตัว หากอาการปวดรุนแรง คงอยู่นานกว่า 2–3 วัน รบกวนกิจกรรมหรือการนอนหลับ มีบวม แดง หรือแสบร้อน ควรปรึกษาแพทย์ทันที
แนวทางการรักษาเริ่มจาก ตรึงนิ้ว และข้อมือด้วยเฝือกหรือผ้าพันแผล ใช้ยาแก้ปวด/ต้านการอักเสบ ฉีดสเตียรอยด์ ทำกายภาพบำบัด และออกกำลังกายฟื้นฟู หากอาการไม่ดีขึ้นอาจจำเป็นต้อง ผ่าตัด
แม้ว่าการวางมือถือลงชั่วคราวจะช่วยลดอาการได้ แต่ในยุคดิจิทัล “การเลิกใช้สมาร์ทโฟนเป็นวิธีที่ดีที่สุด แต่ทำได้ยาก” อิเคดะกล่าว
ผู้ใช้สามารถ ลดความเสี่ยงได้โดยการถือมือถือด้วยมือทั้งสองข้าง ใช้นิ้วอื่นแทนหัวแม่มือ ปรับระดับหน้าจอให้เหมาะสม งอข้อศอกเล็กน้อย พักนิ้วและข้อมือบ่อยๆ และใช้ขาตั้งมือถือหรือคำสั่งเสียง