บูมหนัก! แห่ตั้งธุรกิจ ตามรอย "Pop Mart" โดยเฉพาะ จีน-อาเซียน l การตลาดเงินล้าน

เผยแพร่ 5 ชั่วโมงที่ผ่านมา

ธุรกิจที่ขับเคลื่อนด้วยทรัพย์สินทางปัญญา (IP) ของจีน เป็นธุรกิจดาวรุ่งที่กำลังเติบโตมาก บริษัทของเล่นรายใหญ่ของจีนนอกจาก Pop Mart ก็กำลังใช้กระแสนี้ขยายการเติบโต

เซาต์ ไชน่า มอร์นิ่ง โพสต์ รายงานว่า การเติบโตของซีรีส์ เดอะ มอนสเตอร์ส (The Monsters) ของ ป๊อป มาร์ท (Pop Mart) รวมถึงเกม และแอนิเมชันใหม่ ที่สร้างตัวละครในตำนานอย่าง มังกี้ คิง (Monkey King) และ นาจา (Ne Zha) ได้ผลักดันให้ธุรกิจของเล่นที่เกี่ยวข้องกับ ทรัพย์สินทางปัญญาของจีน เติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา และคาดว่าจะยังมีแนวโน้มเติบโตต่อไปได้อีก

ขณะเดียวกัน ยังทำให้มีผู้เล่นเข้ามาแข่งขันในตลาดเพิ่มมากขึ้นด้วย เห็นได้จากข้อมูลของ เทียนหยานชา ดอทคอม (Tianyancha.com) ซึ่งเป็นฐานข้อมูลธุรกิจของจีน พบว่า ปัจจุบันมีบริษัทในอุตสาหกรรมของเล่นในส่วนที่กำลังเติบโตอยู่นี้ มากกว่า 50,000 ราย และเฉพาะครึ่งแรกของปี 2025 ยังมีการจดทะเบียนจัดตั้งธุรกิจใหม่ ที่เป็นธุรกิจของเล่น อีกว่า 3,100 บริษัท

ด้าน อีวาน ซู (Ivan Su) นักวิเคราะห์หุ้นอาวุโส จาก มอร์นิงสตาร์ (Morningstar) ได้ออกรายงานการวิเคราะห์ ซึ่งแสดงความคิดเห็นว่า แม้เศรษฐกิจจีนกำลังซบเซา แต่ธุรกิจทรัพย์สินทางปัญญาเหล่านี้ จะยังคงเติบโตและสร้างการบริโภคในประเทศได้ และการเติบโตดังกล่าว ยังจะนำไปสู่การสร้าง และการลงทุนในทรัพย์สินทางปัญญาภายในประเทศมากขึ้นอีกด้วย

โดยเฉพาะทรัพย์สินทางปัญญา ที่มุ่งไปยังผู้บริโภคที่มีรายได้เพิ่มขึ้น ซึ่งคนกลุ่มนี้ต้องการ การยอมรับ และความภาคภูมิใจในตัวเอง ขณะเดียวกัน ผู้บริโภคที่ใช้จ่ายไปกับสินค้าเกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญาก็มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น

เขาระบุด้วยว่า โซเชียลมีเดีย มีส่วนช่วยในการขยายความนิยมของตัวคาร์แลคเตอร์ต่าง ๆ ออกไปทั่วโลก และ เชื่อว่า เศรษฐกิจที่ชะลอตัวลงจะทำให้ผู้บริโภคชาวจีนใช้จ่ายกับสินค้าฟุ่มเฟือยที่มีราคาถูกลง จึงอาจเป็นผลดีกับภาคธุรกิจเหล่านี้

ด้านธนาคารเพื่อการลงทุน ซีไอซีซี (CICC) ได้ออกรายงานเกี่ยวกับยอดขายสินค้าที่เกี่ยวกับ ไอพี ในประเทศจีน โดยคาดว่าจะเติบโตในอัตราต่อปีที่ ร้อยละ 17.2 ต่อเนื่องไปจนถึงปี 2029 จากปี 2024 ที่ผ่านมา มียอดขายรวมแตะระดับ 7 พัน 6 ร้อย ล้านหยวน (หรือกว่า 34,000 ล้านบาท)

และในช่วงเวลาเดียวกันนี้ การเติบโตของทรัพย์สินทางปัญญาโลก คาดว่าจะเติบโตที่ร้อยละ 8 ต่อปี ต่อเนื่องไปจนถึงปี 2029 หลังจากมีมูลค่าแตะระดับ 525,000 ล้านหยวน หรือ กว่า 2 ล้าน 3 แสน ล้านบาท ในปี 2024 ที่ผ่านมา ทั้งคาดการณ์ด้วยว่า จีน และประเทศต่าง ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จะมีส่วนสนับสนุนเกือบครึ่งหนึ่งของการเติบโตทั้งหมดของอุตสาหกรรม ตลอด 4 ปีข้างหน้า

อย่างไรก็ตาม บรรดานักวิเคราะห์ ตั้งข้อสังเกตุว่า โมเมนตัม ในระยะยาวของอุตสาหกรรม ยังขึ้นอยู่กับความสามารถของธุรกิจ ที่จะรักษาทรัพย์สินทางปัญญาของตนเองให้ยังคงร้อนแรงต่อไป ได้อย่างไร

ซึ่ง ป๊อป มาร์ท เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนล่าสุด โดย ป๊อป มาร์ท เป็นบริษัทผู้ผลิตของเล่นชื่อดังจากปักกิ่ง และอยู่เบื้องหลังของตุ๊กตา ลาบูบู้ เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ราคาหุ้นของบริษัทฯ ลดลงเกือบร้อยละ 15 หลังจากมีการเติมสต็อก ลาบูบู้ 3.0 รุ่นล่าสุด ออกมาจำหน่ายเพิ่มขึ้น การเคลื่อนไหวดังกล่าวส่งผลกระทบกับราคาขายต่อให้ปรับตัวลดลงชั่วคราว และก่อให้เกิดความกังวลว่า การเติบโตอย่างรวดเร็วของบริษัทฯ กำลังจะชะลอตัวลงหรือไม่

แต่ ริชาร์ด หลิน หัวหน้าฝ่ายวิเคราะห์ผู้บริโภคของ SPDB International (เอสพีดีบี อินเตอร์เนชันแนล) ธนาคารเพื่อการลงทุนในฮ่องกง กล่าวว่า สิ่งที่นักลงทุนจำนวนมากอาจมองข้ามไป ว่านั่นเป็นการปรับสมดุลระหว่างอุปทานและอุปสงค์ ซึ่งอาจจะเกิดผลดีขึ้นก็ได้ และการขายของเองโดยตรง จะทำให้ ป๊อป มาร์ท สามารถสร้างรายได้ได้มากขึ้นแทนที่จะปล่อยให้เป็นหน้าที่ของผู้ขายต่อ

โดยการที่ ราคาขายต่อถูกปรับลดลงไป อาจช่วยเสริมภาพลักษณ์ให้กับ ป๊อป มาร์ท ต่อสาธารณชนในช่วงเวลาที่หน่วยงานกำกับดูแลของจีน กำลังดำเนินการปราบปรามกล่องสุ่ม และสินค้าอุปโภคบริโภคอื่น ๆ ที่กระตุ้นให้เกิดการซื้อของตามอารมณ์มากจนเกินไป

จึงมองได้อีกมุมหนึ่งว่า อาจจะเป็นผลดีต่อบริษัท และลาบูบู้ อาจกลายเป็นทรัพย์สินทางปัญญาแบบคลาสสิกที่สามารถสร้างรายได้ในระยะยาวต่อไป

ทั้งนี้ ตามรายงานเกี่ยวกับอุตสาหกรรม ป๊อป ทอย เมื่อปี 2023 จัดทำโดยสำนักข่าวซินหัว และสถาบันยุทธศาสตร์เศรษฐกิจแห่งชาติ พบว่า ผู้บริโภคในกลุ่มของเล่นของสะสมในจีน ส่วนใหญ่จะมีอายุระหว่าง 18 ถึง 35 ปี โดยกลุ่ม เจน ซี (Z) เป็นแกนหลักของตลาด

ที่น่าสังเกตคือ ผู้บริโภคกว่าร้อยละ 60 เป็นผู้หญิง ซึ่งมักจะให้ความสำคัญกับอารมณ์ และบ่งบอกความเป็นตัวเองซึ่งถ่ายทอดผ่านของสะสมมากที่สุด และพบว่า การเติบโตของการบริโภคของเล่น ในเมืองชั้น 2 และชั้น 3 แซงหน้าในเมืองชั้น 1 ไปแล้ว นั่นสะท้อนถึงการขยายตัวของตลาดไปสู่กลุ่มประชากรที่กว้างขึ้น

ส่วนข้อมูลอินไซต์เศรษฐกิจ เกี่ยวกับเทรนด์ของเล่น ปี 2024 ยังพบว่า ของเล่นของสะสมได้พัฒนาจากวัตถุที่มีสไตล์เรียบง่าย ไปสู่สื่อทางวัฒนธรรมเพื่อการเชื่อมโยงทางสุนทรียะ และการแสดงออกทางอารมณ์

พบว่า ปัจจุบัน มูลค่าทางอารมณ์กำลังเป็นแรงผลักดันพฤติกรรมของผู้บริโภค จากการสำรวจ พบว่า ร้อยละ 72 ซื้อผลิตภัณฑ์เพื่อคลายเครียดและค้นหาความสบายใจ และร้อยละ 61 ถูกดึงดูดด้วยเนื้อเรื่องหรือตัวละคร และร้อยละ 45 กล่าวว่า การสะสมให้ความรู้สึกที่มีคุณค่าของตนและของสะสม

นั่นบ่งชี้ได้ว่า มิติทางอารมณ์ของการสะสม ทำให้ผู้บริโภคจำนวนมาก มีความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้นกับตุ๊กตาตัวโปรดของตนเอง

กระแสการเติบโตในกลุ่มของเล่น ไอพี ยังเห็นได้จาก ราคาหุ้น ป๊อป มาร์ท ที่ปรับตัวสูงขึ้นต่อเนื่อง โดยตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมา ราคาเพิ่มขึ้นไปมากกว่า 160% ทำให้มูลค่าตามราคาตลาด ของบริษัทพุ่งสูงถึงเกือบ 40,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ

ส่วนรายได้ในไตรมาสแรก เพิ่มขึ้นถึง 170% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน โดยเป็นการเติบโตของยอดขายจากตลาดยุโรป ที่พุ่งสูงถึง 600% และจากสหรัฐอเมริกาเติบโต 900% แม้แต่ในจีนเอง ก็เติบโตขึ้นเป็นเท่าตัว (100%) เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว

ขณะเดียวกัน บริษัทของเล่นในจีนรายอื่น ๆ ก็กำลังใช้โอกาสของกระแสการเติบโตดังกล่าว

เมื่อปีที่แล้ว มินิโซ (Miniso) ซึ่งเป็นร้านค้าปลีกราคาประหยัด ระบุว่า มีแผนจะนำทรัพย์สินทางปัญญาของจีน อีกกว่า 100 รายการออกสู่ตลาดโลก และกำลังวางแผนให้ Top Toy (ท็อป ทอย) ซึ่งเป็นธุรกิจของเล่นในเครือ เสนอขายหุ้น ไอพีโอ และเข้าจดทะเบียนในตลาดหุ้น

ซึ่ง ท็อป ทอย เปิดตัวเมื่อเดือนธันวาคม ปี 2020 และขยายสาขาอย่างรวดเร็วจนมีร้านค้ามากกว่า 280 แห่งทั่วประเทศจีน และในปี 2024 บริษัทมีรายได้รวม 980 ล้านหยวน ซึ่งเติบโตขึ้น 45 เปอร์เซ็นต์จากปีก่อน

ส่วน Bloks (บล็อกส์) เป็นบริษัทผู้ผลิตของเล่นสัญชาติจีนอีกราย ในกลุ่มสินค้าตัวต่อที่คล้ายกับ เลโก้ และมีผลงานลิขสิทธิ์มากมาย เช่น Transformers และ Naruto บล็อกส์ ได้เสนอขายหุ้น ไอพีโอ ไปแล้ว และเข้าเทรดในตลาดหุ้นฮ่องกงเมื่อต้นปีที่ผ่านมา และจนถึงล่าสุดการเติบโตของราคาหุ้นอยู่ที่ ร้อยละ 64

นอกจากนี้ เค-โย่ว (Kayou) บริษัทของเล่นจีนในกลุ่มการ์ดสะสม และ 52Toys (ไฟฟ์ ทู ทอยส์ ) ซึ่งเป็นคู่แข่งของ Pop Mart ก็เตรียมที่จะเสนอขายหุ้นต่อสาธารณะในฮ่องกงเช่นกัน โดย ไฟฟ์ ทู ทอยส์ เป็นหนึ่งในผู้เล่นชั้นนำ ได้ขยายฐานการผลิตไปยังตลาดต่าง ๆ รวมถึงอเมริกาเหนือ ญี่ปุ่น และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ข่าวที่เกี่ยวข้อง