แสวง บุญมี เลขาฯหนังหน้าไฟ กกต.มืออาชีพ...คดีการเมืองไม่มี 2 มาตรฐาน
คอลัมน์ : สัมภาษณ์
ในช่วงที่การเมืองห้ำหั่น-ฟาดฟันกันถึงคุก-ตะราง-ตำแหน่ง องค์กรที่เป็น “กรรมการ” ในกระดานอำนาจ คือ คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ถูกรุมเร้า ตกเป็นเป้า
โดยเฉพาะคดีฮั้วเลือกสมาชิกวุฒิสภา (สว.) มีผู้เกี่ยวข้องในวังวนนับร้อยชีวิต ตั้งแต่ระดับ สว.ยัน หัวหน้าพรรคการเมือง
ไม่บ่อยครั้งที่ “แสวง บุญมี” เลขาธิการ กกต. จะเอ่ยปากเปิดใจกับสื่อมวลชน นับตั้งแต่เขาได้รับเลือกให้เป็นเลขาฯ กกต. ยิ่งในยามที่ กกต.อยู่ในสภาวะเสือลำบาก ถูกอัดจากทุกทาง โดยเฉพาะการถูกตั้งคำถามจากประชาชนว่า “กรรมการ” เป็นกลางหรือไม่
พร้อมปรับปรุงสื่อสารห่วย
แสวง เล่าความยากลำบากในการสื่อสารทำความเข้าใจกับประชาชนว่า “กกต. สื่อสารกับประชาชนผ่านสื่อ เพราะเราทำงานกับคนทั้งประเทศ กับผู้มีสิทธิเลือกตั้ง และประชาชนที่สนใจการเมือง ไม่มีสื่อก็แย่”
“แต่เรามีข้อจำกัดในการนำเสนอข้อมูล ซึ่งข้อมูลมีอยู่สองชุด คือ ข้อมูลการทำงาน เช่น ขั้นตอนการเลือกตั้ง ถ้าเป็นเรื่องนี้ กกต.เราพร้อมให้ทุกรูปแบบ”
“แต่อีกชุดหนึ่งคือ การตัดสินหรือคำวินิจฉัย ซึ่งตรงนี้ประชาชนน่าจะอยากรู้มาก เช่น ให้ใบเหลืองใบแดง การเลือก สว. การยุบพรรค เพียงแต่ถึงเวลาเราจะสามารถสื่อสารได้แค่ไหน เพราะมีหลายเรื่องที่ต้องคำนึง ถ้าให้ข้อมูลแล้วจะมีผลดี ผลเสียอย่างไร ให้แค่ไหนอย่างไร นี่คือสิ่งที่เราใช้ในการให้ข้อมูลเกี่ยวกับการตัดสินของ กกต.”
“เราพร้อมที่จะปรับตัว ปรับปรุง เพราะถ้าผมเป็นประชาชน ก็คิดว่า กกต.สื่อสารได้ไม่ค่อยดี ผมก็ถามภรรยาที่บ้าน เขาก็บอกว่า กกต.ห่วย (หัวเราะ) เราก็ต้องมาปรับปรุงให้งานดีขึ้น เพราะถ้าออกมาดีก็จะเกิดประโยชน์กับทุกคน”
ต้องการยอมรับ “มืออาชีพ”
แม้ กกต. พร้อมที่จะให้ข้อมูล แต่เมื่อเป็นเรื่อง “การเมือง” ที่มีฝ่ายที่ได้ประโยชน์ กับฝ่ายที่เสียประโยชน์ แสวงก็ต้องชั่งใจ
“กกต. อยู่บนบริบททางการเมือง มีการแข่งขันที่เข้มข้น กกต.ต้องพูดตามกฎหมาย เพราะอาจมีคนนำไปสื่อสารที่ไม่ตรงก็ได้ กกต.ก็ต้องตระหนักเรื่องพวกนี้ บางครั้งพูดในสิ่งที่ถูกต้อง แต่เวลาไม่เหมาะ ก็ต้องชั่งใจว่าใช่ไหมแบบนี้”
“กกต. ทำหน้าที่เป็นกรรมการ ความสำคัญของกรรมการคือการยอมรับในตัวกรรมการ ยอมรับตัวกระบวนการ ยอมรับผลการเลือกตั้ง 3 เรื่อง การแข่งขันถึงจะสงบเรียบร้อย เราตั้งใจที่จะทำ เลือกตั้งแต่ละครั้งเราก็คุยกันทุกครั้ง แต่ตอนทำงานเราทำงานกับกรรมการประจำหน่วย (กปน.) คือชาวบ้านเป็นล้านคน มีโอกาสพลาดได้ การเลือกตั้งแต่ละครั้งผิดพลาด 30-40 หน่วย”
“แต่เราไม่อยากให้ผิดหรอก เราพยายามให้ดีขึ้น เพื่อให้เราได้รับการยอมรับและมีความเป็นมืออาชีพ”
แสวง บอกว่า สำนักงาน กกต.ต้องการการยอมรับ 2 ส่วน ส่วนแรก คือตัว กกต. สำนักงานต้องทำงานให้ กกต. เพราะตัว กกต.เหมือนกับบอร์ด เราทำงานให้ท่านได้รับการยอมรับ เราต้องทำงานเป็นมืออาชีพ งานของสำนักงานต้องดีก่อน
แต่สำหรับประชาชนใช้ความรู้สึกในการชี้วัด ดังนั้น การยอมรับจากประชาชน นี่คือเราต้องการ
ตอบคำถาม กกต.มีไว้ทำไม
ในการเลือกตั้งระยะหลัง ๆ กกต.มักถูก แฮชแท็ก #กกต.มีไว้ทำไม “แสวง” กล่าวว่า มีคำถามว่ามี กกต.ไว้ทำไม เราไม่ใช่ไม่มีความรู้สึกที่จะกระตุ้นการทำงานให้ดีขึ้น แต่การซื้อสิทธิขายเสียงเป็นปัญหากับระบบการเมืองแน่นอน แต่เราคิดว่าจะดีขึ้นเรื่อย ๆ เพราะช่วงหลังที่พรรคการเมืองเสนอนโยบายเพื่อให้คนเลือกมากกว่า
แต่พอมาถึงการเลือกตั้งท้องถิ่น มันพันตูกันจนเราเห็นแบบที่เป็นข่าว (ทุจริต) จริง ๆ เราไปถึงที่จุดเกิดเหตุได้เร็วกว่าคนอื่น แต่การรวบรวมพยานหลักฐาน การที่คนจะมาให้การเป็นพยาน ต้องยอมรับว่าหายาก กกต.พยายามจะนำหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ เช่น กล้องวงจรปิด การบอกสถานที่อยู่ทางโทรศัพท์ หรือเส้นทางทางการเงินก็เอามาใช้
แต่ได้รับความร่วมมือเพียงบางส่วน เพราะมีกฎหมายคุ้มครองสิทธิของประชาชน แต่ก็มีแนวโน้มที่ดีขึ้นเรื่อย ๆ
“เราไม่ได้อยากได้รับการยอมรับเพื่อเป็นเกียรติประวัติอะไร แต่การยอมรับจะทำให้ผลการเลือกตั้งออกมาเป็นที่เชื่อถือของประชาชน ถ้าคนไม่เชื่อมันยากมากทางการเมือง ทางความรู้สึก อธิบายอย่างไรก็ไม่ได้ คนต้องเชื่อกรรมการก่อน”
“จริง ๆ กระบวนการเลือกตั้งบ้านเรา ขั้นตอนมีรายละเอียดที่ชัดเจนมาก ไม่มีโอกาสแว้บไปทำความผิดเลย ขั้นตอนแสดงถึงความโปร่งใสในการเลือกตั้ง เราพยายามไปถึงจุดนั้นให้ได้ เพราะเราคือ กรรมการในการแข่งขัน มีผู้เล่น ผู้เลือก และสื่อ องค์ประกอบ 4 อย่าง ถ้าไปด้วยกันได้ดีขึ้นแน่”
ยันตรวจคุณสมบัติผู้สมัครเข้มข้น
แสวงกล่าวว่า มีเรื่องที่ กกต.ตอบไปแล้ว แต่ยังมีคนไม่เข้าใจ ยกตัวอย่าง เช่น เรื่องคุณสมบัติ สว.มีปัญหา หลุดการพิจารณาของ กกต.มาได้อย่างไร เรื่องคุณสมบัติหรือลักษณะต้องห้าม เราตรวจ อาจจะชี้แจงไม่ค่อยดี เช่น เรื่องถือหุ้น แต่ศาลต้องตัดสินก่อน ถ้าผู้สมัครยังอยู่ในชั้นของการถูกฟ้อง ศาลยังไม่ได้ตัดสิน ก็ต้องถือว่ายังไม่มีลักษณะต้องห้าม อีกทั้งสำนักงาน กกต. มีหน่วยตรวจสอบ 26 หน่วย เพราะฐานข้อมูลไม่ได้อยู่ที่ กกต.
แต่สาเหตุที่ตรวจไม่เจอ เพราะระบบฐานข้อมูลไม่ได้มีฐานข้อมูลเดียว และเพิ่งมาลงในระบบฐานข้อมูลเมื่อ 10-20 ปี ถ้าไปทำความผิดก่อนหน้านี้ไปก็ไม่อยู่ในระบบฐานข้อมูล
แต่ไม่เป็นไร สำนักงาน กกต.รับคำวิพากษ์วิจารณ์ได้ เราซีเรียสมากเรื่องตรวจคุณสมบัติ ตรวจแสนคนภายใน 7 วัน ตอนสมัคร หรือก่อนเลือกตั้ง 30 วัน ถ้าให้สำนักงาน กกต.ตรวจ ไม่มีหลุด เพียงแต่ข้อมูลจากหน่วยงานไม่ถึงมือ สำนักงาน กกต. จึงโผล่ทีหลัง
ไม่มี 2 มาตรฐานยุบพรรค
กกต.มักถูกมองว่า 2 มาตรฐาน โดยเฉพาะปมยุบพรรคการเมือง “แสวง” ชี้แจงว่า เรื่องยุบพรรค มีคำถามเรื่องความเร็ว ทำไมพรรคนี้ยุบเร็ว ทำไมพรรคนี้ยุบช้า ซึ่งการยุบพรรคมี 2 ช่องทาง คนละมาตรา กรรมการ กกต. มีอำนาจเด็ดขาดในการยุบพรรค แต่ที่ กกต.ยุบมา 2 พรรค มีหลักฐานจากหน่วยอื่นเอามาใช้ได้เลย ไม่ต้องสอบข้อเท็จจริงแล้ว เพราะมีหน่วยอื่นตัดสินมาแล้วเหมือนกับเรื่องคุณสมบัติผู้สมัคร ถ้ามีคำศาลพิพากษาจำคุก กกต.ก็นำมาใช้ได้เลย
“กกต.ที่ยุบไป 2 พรรคก็ใช้ลักษณะนี้ มีหลักฐานจากหน่วยอื่น ไม่ต้องไปสอบเพิ่ม เพราะ กกต.เห็นว่ามีหลักฐานอันควรเห็นว่าเป็นเหตุให้ยุบพรรค ก็ส่งศาลรัฐธรรมนูญ”
ส่วนช่องทางสำนักงาน กกต. เป็นเรื่องของข้อเท็จจริง มีคนมาร้องว่าทำอย่างนู้นอย่างนี้ ต้องไปสอบ เพื่อให้ความเป็นธรรมกับผู้ถูกร้อง
“ดังนั้นจึงใช้เวลาต่างกันเอาไปปรับด้วยกันไม่ได้ เพราะเดินคนละเลน หลักฐานและองค์ประกอบในการพิจารณาต่างกัน”
“คนยังมองว่า กกต. สองมาตรฐานทำไมเรื่องนี้เร็ว ทำไมเรื่องนี้ช้า ที่พูดไม่ได้แก้ตัวนะครับ แต่เป็นข้อเท็จจริง เพราะคำว่า สองมาตรฐาน เกิดบ่อยมาก”
อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : แสวง บุญมี เลขาฯหนังหน้าไฟ กกต.มืออาชีพ…คดีการเมืองไม่มี 2 มาตรฐาน
ติดตามข่าวล่าสุดได้ทุกวัน ที่นี่
– Website : https://www.prachachat.net