ถอนโฉนดที่ดินเขากระโดง 5083 ไร่ ปิดฉากมหากาพย์ข้อพิพาทกรมที่ดิน-รฟท.

คดีพิพาทที่ดินบริเวณเขากระโดง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งเป็นการถือครองที่ดินของการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) โดยประชาชนในพื้นที่และบางส่วนมีการออกเอกสารสิทธิทับซ้อนนั้นได้ถูกตัดสินเป็นที่สิ้นสุดแล้ว ศาลฎีกาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมีความเห็นเป็นที่ยุติว่าที่ดินกว่า 5,000 ไร่ในบริเวณดังกล่าวเป็นของ รฟท.

การครอบครองหรือการออกเอกสารสิทธิในพื้นที่นี้ถือเป็นการละเมิดต่อ รฟท. ศาลจึงมีคำสั่งให้ผู้ครอบครองย้ายออก และให้กรมที่ดินเพิกถอนเอกสารสิทธิที่ออกไป คำพิพากษาของศาลปกครองกลางระบุว่าเมื่อศาลฎีกาตัดสินให้ที่ดินเป็นของ รฟท. แล้ว รฟท. สามารถใช้ยันกับบุคคลภายนอกได้ เว้นแต่บุคคลนั้นจะพิสูจน์ได้ว่าตนมีสิทธิดีกว่า

แม้จะมีคำสั่งจากศาลปกครองกลางให้กรมที่ดินตั้งคณะกรรมการตามมาตรา 61 เพื่อรังวัดและสอบเขตที่ดินร่วมกับ รฟท. แต่คณะกรรมการชุดดังกล่าวกลับไม่ดำเนินการตามคำสั่ง โดยอ้างเหตุผลต่าง ๆ เช่น ความเป็นกลาง ซึ่งขัดต่อหน้าที่ในการค้นหาความจริงตามกฎหมาย นอกจากนี้ยังมีการอ้างถึงความคลุมเครือของแนวเขตที่ดิน ซึ่งอธิบดีกรมที่ดินถูกมองว่าเพิกเฉยต่อคำสั่งศาลและอาจเข้าข่ายการกระทำผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 151 ฐานไม่ปฏิบัติตามกฎหมายและทำให้รัฐเสียหาย

อย่างไรก็ตาม หลังจากคำพิพากษาของศาลปกครองกลางในปี 2566 คณะทำงานของรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทยได้ตรวจสอบข้อเท็จจริงแล้วพบว่า รฟท. และกรมที่ดินได้ร่วมกันรังวัดแนวเขตที่ดินเขากระโดงแล้วเสร็จในปี 2567 ผลการรังวัดสอดคล้องกับแผนที่ที่ใช้ในการต่อสู้คดีตั้งแต่ปี 2539

ซึ่งเป็นแผนที่ที่ถ่ายทอดมาจากแผนที่ท้ายพระราชกฤษฎีกา พ.ศ. 2464 ทำให้แนวเขตที่ดินของ รฟท. มีความชัดเจน ดังนั้น กรมที่ดินจึงมีหน้าที่และอำนาจตามมาตรา 61 วรรคแปด แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน ที่จะต้องดำเนินการเพิกถอนเอกสารสิทธิทั้งหมดที่อยู่ในบริเวณดังกล่าวต่อไป