สธ.สั่งโมฆะทั้งหมด ใบรับรองสุขภาพต่างด้าว 4 แสนคน

เมื่อเวลา 14.00 น. วันที่ 26 ส.ค. นายชัยชนะ เดชเดโช รมช.สาธารณสุข นายกองตรี ดร.ธนกฤต จิตรอารีย์รัตน์ เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข พร้อมด้วย ทพ.อาคม ประดิษฐสุวรรณ รองอธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (สบส.) นพ.นนท์ จินดาเวช นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) ปทุมธานี ลงพื้นที่ โรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่งย่านรังสิต เพื่อตรวจสอบเกี่ยวกับการจัดบริการตรวจสุขภาพแรงงานต่างด้าว ว่ามีการดำเนินการถูกต้องตามกฎหมายสถานพยาบาลหรือไม่

นายชัยชนะ กล่าวว่า สืบเนื่องจากครั้งที่แล้วได้รับเรื่องร้องเรียนสถานพยาบาลที่ขึ้นทะเบียนกับกรมการจัดหางานตาม ที่ ครม.มีมติให้ตรวจสุขภาพแรงงานต่างด้าวได้ หลังจากนั้นกระทรวงสาธารณสุขได้ประกาศกฎกระทรวง เมื่อปี 2567 ว่าสถานพยาบาลที่จะตรวจสุขภาพแรงงานต่างด้าวได้จะต้องยื่นขออนุญาตจากกรมสบส.ก่อน ส่วนที่ขึ้นทะเบียนกับกรมการจัดหางาน มีจำนวน 75 แห่ง ในจำนวนนี้มี 41 แห่ง ที่ขึ้นทะเบียนกับสบส.แล้ว ที่เหลืออยู่ระหว่างยื่นคำขออนุญาตจากกระทรวงสาธารณสุข

รมช.สาธารณสุข กล่าวต่อว่า ส่วนโรงพยาบาลเอกชนย่านรังสิตที่เราลงมาตรวจในครั้งนี้ ทราบว่ามีการตรวจสุขภาพและออกใบรับรอง ประมาณ 12,000 คน โดยมีบริษัทนายหน้าเป็นนายจ้างจำนวน 838 แห่ง มีนายจ้างทั้งหมด 1,473 คน ซึ่งตนยืนยันไปแล้วว่าโรงพยาบาลที่ยังไม่ได้รับอนุญาตจากกระทรวงสาธารณสุขไม่สามารถออกใบรับรองการตรวจสุขภาพให้กับแรงงานต่างด้าวได้ ฝ่าฝืนถือว่ามีความผิดตาม พ.ร.บ.สถานพยาบาล พ.ศ. 2541 มาตรา 35 ( 4) จำคุก 1 ปี ปรับ 20,000 บาท หลังจากนี้กระทรวงสาธารณสุขได้มอบหมายให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดได้มีการติดตามแรงงานต่างด้าวทั้ง 12,000 กว่าคน ว่าทำงานอยู่ที่ไหน จากนั้นให้ประสานเจ้าหน้าที่ตำรวจตรวจคนเข้าเมืองเข้าไปดำเนินการตรวจสอบเอกสารให้ถูกต้อง หากพบว่าเอกสารผิดก็ให้แรงงานต่างด้าวเหล่านั้นไปตรวจสุขภาพใหม่ในสถานพยาบาลที่ได้รับอนุญาตถูกต้อง ระหว่างนี้ให้หยุดทำงานก่อน ย้ำว่านี่เป็นมาตรการป้องกันโรคระบาด และเป็นนโยบายของนายกรัฐมนตรี และเป็นนโยบายของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขที่มอบหมายให้ตนมาดูแลเรื่องนี้

เมื่อถามถึงใครจะเป็นผู้รับผิดชอบค่าตรวจสุขภาพแรงงานต่างด้าวเหล่านี้ นายชัยชนะ กล่าวว่า เท่าที่ตนได้มีการพูดคุยกับผู้ที่ได้รับใบอนุญาตประกอบสถานพยาบาลของโรงพยาบาลเอกชนแห่งนี้ ได้ยืนยันชัดเจนว่า เมื่อได้รับหนังสือรับรองจากกระทรวงสาธารณสุขแล้วจะดำเนินการตรวจสุขภาพให้แรงงานต่างด้าวทั้ง 12,000 กว่าคนใหม่อีกครั้งโดยไม่มีค่าใช้จ่าย แต่แน่นอนว่าระหว่างนี้แรงงานต่างด้าวทั้ง 12,000 กว่าคนนั้นถือว่ามีใบรับรองสุขภาพที่ไม่ถูกต้อง เจ้าหน้าที่ตำรวจตรวจคนเข้าเมืองจึงต้องเข้าไปดำเนินการตรวจตามหน้าที่ ส่วนสถานพยาบาลอื่นจะถือเป็นมาตรฐานในการตรวจสุขภาพฟรีให้กับแรงงานต่างด้าวย้อนหลังหรือไม่นั้น ก็เป็นจิตสำนึกของเจ้าของโรงพยาบาลแห่งนั้น อาจจะมีการขอความร่วมมือกันได้ แต่คงไม่ถึงขั้นวางเป็นเกณฑ์มาตรฐาน เพราะต้องยอมรับว่านั่นเป็นโรงพยาบาลเอกชนไม่ใช่โรงพยาบาลของรัฐ จึงไม่สามารถสั่งได้

นายชัยชนะ กล่าวอีกว่า จากการตรวจสอบสถานพยาบาลมา 2 แห่ง แห่งแรกมีแรงงานต่างด้าวที่ตรวจสุขภาพในสถานพยาบาลที่ไม่ได้รับการรับรองจากกระทรวงสาธารณสุขจำนวน 13,000 คน ส่วนในวันนี้ก็มีอีก 12,000 กว่าคน ดังนั้น จากข้อมูลขณะนี้มีโรงพยาบาลที่ขึ้นทะเบียนกับกรมการจัดหางานอยู่ 75 แห่ง ในจำนวนนี้ได้รับการอนุญาตจากกระทรวงสาธารณสุข แล้ว 41 แห่ง ที่เหลืออยู่ระหว่างยื่นคำขอ จึงมีการประมาณการว่าจะมีแรงงานต่างด้าวที่มีปัญหาเรื่องใบรับรองสุขภาพไม่เป็นไปตามมาตรฐานประมาณ 400,000 คน ดังนั้นจึงขอแจ้งเตือนไปยังสถานพยาบาลที่ยังไม่ได้รับการรับรองจากกระทรวงสาธารณสุข ขอให้หยุดดำเนินการตรวจสุขภาพแรงงานต่างด้าวก่อน

เมื่อถามว่าได้มีการหารือกับทางกระทรวงแรงงานเพื่อร่วมกันแก้ปัญหาดังกล่าวแล้วหรือไม่ นายชัยชนะ กล่าวว่า นายพงศ์กวิน จึงรุ่งเรืองกิจ รมว.แรงงาน พูดชัดเจนว่าเป็นเรื่องที่กรมการจัดหางาน จะต้องไปตรวจสอบสถานพยาบาลที่ไม่ได้รับอนุญาตจากกระทรวงสาธารณสุข ดังนั้นเรื่องนี้ชัดเจนและจะไม่หยุดเพียงเท่านี้ เราจะลงพื้นที่ตรวจสอบโรงพยาบาลทั้งหมดที่ยังไม่ได้รับอนุญาต

เมื่อถามถึงฐานความผิดจะนับตั้งแต่ ประกาศกระทรวงสาธารณสุขออกมาเมื่อปี 2567 จนถึงปัจจุบันเป็น 1 ฐานความผิด หรือนับฐานความผิดตามจำนวนหัวประชากรแรงงานต่างด้าว ที่มีการออกใบรับรองสุขภาพ รมช.สาธารณสุข กล่าวว่า ประเด็นที่ 1 รายงานต่างด้าวที่ได้รับการตรวจจากสถานพยาบาลที่ไม่ได้รับอนุญาตถือว่าผิดทั้งหมด ส่วนสถานพยาบาลจะมองเป็นต่างกรรมต่างวาระก็ได้ เราให้ความเป็นธรรม อย่างสถานพยาบาลเอกชนย่านรังสิตแห่งนี้ เขาคิดว่าเขาส่งข้อมูลไปที่กรมการจัดหางานแล้ว เลยคิดว่าไม่มีอะไร ซึ่งตนก็เข้าใจในความสะเพร่า ส่วนความผิดก็อย่างที่บอกไป จำคุก 1 ปี ปรับ 20,000 บาท และใบรับรองการตรวจสุขภาพแรงงานที่ออกไปทั้งหมดถือเป็นโมฆะ ส่วนนายจ้างที่รับแรงงานที่มีการตรวจสุขภาพโดยสถานพยาบาลที่ไม่ได้รับการรับรองนั้น ตนคิดว่าแต่ละคนย่อมทราบดีว่ากฎหมายที่กำกับนั้นมีอะไร จึงอย่าใช้ช่องว่างทางกฎหมาย ต้องมีสำนึกของคนไทย

เมื่อถามถึงสถานพยาบาลที่ยังไม่ได้รับอนุญาตแต่ดำเนินการตรวจไปแล้ว นับจากนี้การแก้ไขปัญหาจะต้องมีการพูดคุยหาทางออกหรือมีการยกเว้นอะไรหรือไม่ นายชัยชนะ กล่าวว่า เรื่องนี้ยกเว้นไม่ได้ เพราะไม่เช่นนั้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องในฝั่งกระทรวงสาธารณสุขก็จะถือว่ามีความผิดมาตรา 157 ฐานละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ เนื่องจากกฎหมายออกมาบังคับใช้แล้ว ดังนั้นเมื่อสถานพยาบาลทำไม่ถูกก็ต้องรับผิดชอบตามกฎหมาย เพราะความผิดเกิดขึ้นแล้ว เสียค่าปรับก็ต้องเสีย และหยุดตรวจสุขภาพแรงงานต่างด้าวไปก่อน ส่วนแรงงานที่ออกใบรับรองไปแล้วก็เป็นโมฆะแน่นอน

เมื่อถามว่าใบตรวจสุขภาพที่คาดการณ์กว่า 400,000 ใบให้เป็นโมฆะนั้น เป็นเพราะได้มาจากสถานพยาบาลที่ไม่ได้ขึ้นทะเบียนทั้งหมด หรือโมฆะเพราะไม่มีการตรวจสุขภาพจริง นายชัยชนะ กล่าวว่า ตัวเลข 400,000 คน เป็นตัวเลขประมาณการจากจำนวนสถานพยาบาลที่ยังไม่ได้มีการรับรองโดยกระทรวงสาธารณสุข ส่วนจะมีการตรวจปลอมหรือไม่นั้น คิดว่าอาจจะมีอยู่บ้าง

เมื่อถามย้ำว่าในส่วนของคลินิก หรือคลินิกที่อยู่ภายใต้โรงพยาบาลใหญ่ สามารถดำเนินการตรวจสุขภาพแรงงานต่างด้าวได้หรือไม่ ทพ.อาคม กล่าวว่า ในส่วนของคลินิกไม่สามารถทำได้ โรงพยาบาลกับคลินิกแยกกันชัดเจน ไม่สามารถรวมกันได้ คลินิกไม่มีการอยู่ภายใต้โรงพยาบาล เป็นการขออนุญาตคนละใบ คนละผู้ประกอบการ ส่วนที่มีรายชื่อคลินิกอยู่ในจำนวนสถานพยาบาลที่ขึ้นทะเบียนกับกรมการจัดหางานนั้นถือเป็นการขึ้นทะเบียนที่ไม่ถูกต้องตามประกาศของเรา

รายงานข่าวแจ้งว่า กฎหมายออกมาตั้งแต่ปี 2567 ซึ่งที่ผ่านมาหลังจากที่กฎหมายบังคับใช้ ทางกรมสบส. ได้มีการจัดประชุม ชี้แจงเกี่ยวกับข้อบังคับของกฎหมาย ทั้งแบบออนไซต์และออนไลน์ เพราะฉะนั้นจะอ้างว่าไม่รู้กฎหมายไม่ได้ ยิ่งเป็นสถานพยาบาลซึ่งจะมีทีมกฎหมายอยู่แล้วจะต้องรู้เรื่องนี้เป็นอย่างดี.