เช็กด่วน! “นอนน้อยแค่ไหน”สมองถึงเสื่อม? หมอสมองไขคำตอบ พร้อม 5 สัญญาณเตือน
วันที่ 12 ก.ค. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสมองและระบบประสาท ได้เผยแพร่ข้อมูลผ่านเฟซบุ๊ก “สาระสมองกับ อจ.หมอสุรัตน์” ระบุว่า “นอนน้อยมานานเท่าไหร่ สมองถึงจะเริ่มเสื่อม?”
เป็นคำถามที่หลายคนสงสัย ยุคที่คนทำงานหนัก พักผ่อนน้อย แต่คำตอบไม่ง่าย เพราะขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุ พันธุกรรม พฤติกรรมอื่น ๆ (เช่นอาหาร ความเครียด การออกกำลังกาย)
อาจารย์มี คำตอบสั้นๆ
นอนน้อยต่อเนื่อง 4-6 ชั่วโมง/คืน นานเกิน 1-2 สัปดาห์ อาจส่งผลให้ความจำแย่ลง สมาธิลดลง และการประมวลผลข้อมูลช้าลง (ยังไม่เรียกว่าสมองเสื่อม แต่สมองทำงานด้อยลง)
นอนน้อยเรื้อรังเป็นเดือนหรือปี เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคสมองเสื่อม โดยเฉพาะ อัลไซเมอร์
งานวิจัยพบว่า การนอนน้อยกว่า 6 ชั่วโมง/คืน ในช่วงอายุ 50-70 ปี ติดต่อกันหลายปี เพิ่มความเสี่ยงเป็นโรคสมองเสื่อมในระยะยาวได้ถึง 30-50%
นั่นคือ อายุน้อย อาจต้องใช้เวลานอนน้อยนาน ๆ แต่อายุมาก นอนน้อย จะเสี่ยงมาก
หลักฐาน
1.Nature Communications, 2021 (UK Biobank study)
- ศึกษาคน 8,000 คน อายุ 50-70 ปี พบว่า คนที่นอนน้อยกว่า 6 ชั่วโมง/คืน ต่อเนื่องหลายปี มีความเสี่ยงเป็นโรคสมองเสื่อมเพิ่มขึ้น 30%
2.Harvard Medical School
- การนอนช่วย “ล้างพิษ” ในสมอง โดยเฉพาะสาร beta-amyloid ที่สะสมในคนเป็นอัลไซเมอร์
- ถ้านอนไม่พอ ระบบนี้จะทำงานลดลง-สมองสะสมของเสีย-เสี่ยงเสื่อม
3.การทดลองในมนุษย์ (Sleep restriction studies)
คนที่นอนวันละ 4-5 ชั่วโมง นาน 2 สัปดาห์ ความสามารถทางสมอง (ความจำ สติปัญญา ความเร็วคิด) ลดลงเทียบเท่าคนเมาแอลกอฮอล์
ร่างกายฟื้นไม่เต็มที่แม้นอนชดเชยภายหลัง
มาดูสัญญาณเตือนสมองเริ่มเสื่อมจากการนอนน้อย :
- ลืมเรื่องที่เพิ่งเกิดขึ้น
- สมาธิสั้น ทำงานผิดพลาด
- หงุดหงิดง่าย ควบคุมอารมณ์ไม่ได้
- สับสนกับเวลา/สถานที่
- พูดซ้ำ ๆ หรือลืมคำที่คุ้นเคย
คำแนะนำเพื่อป้องกันสมองเสื่อมจากการนอนน้อย :
- นอนวันละ 7-8 ชั่วโมง อย่างสม่ำเสมอ
- เข้านอน-ตื่นนอนเวลาเดิมทุกวัน (แม้วันหยุด)
- หลีกเลี่ยงกาเฟอีน/จอมือถือก่อนนอน
- ออกกำลังกายตอนเช้าหรือตอนบ่าย
อย่าเพิ่งสมองเสื่อมนะครับ อีกไม่เกิน 5 ปี ยารักษา มาแน่