ร่างกายใช้เวลาย่อยสลายนานเท่าใด? หากไม่ต้องทำการรักษาศพ

ร่างกายใช้เวลาย่อยสลายนานเท่าใด? หากไม่ต้องทำการรักษาศพ ระยะเวลาของการย่อยสลายโดยประมาณ

ความตายเป็นหนึ่งในวัฏจักรชีวิตที่ทุกคนต้องเจอไม่ว่าจะช้าหรือเร็ว และไม่มีใครรู้ว่าเกิดอะไรขึ้นหลังจากตาย แต่สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นแน่นอนคือ กระบวนการย่อยสลายตามธรรมชาติของมนุษย์ การเสื่อมสลายของเนื้อเยื่อและกล้ามเนื้อหลังความตาย คำถามคือ หากไม่ต้องทำการรักษาศพ ไม่ว่าจะด้วยเช่น การฝัง เผา หรือดองเพื่อรักษาร่างกายเอาไว้ เมื่อเสียชีวิตไปแล้ว จะใช้เวลาย่อยสลายนานเท่าใด?

หากไม่ต้องทำการรักษาศพ เช่น ศพที่ถูกปล่อยทิ้ง ไม่ได้ถูกนำไปประกอบพิธีฌาปนกิจหรือเก็บรักษาไว้ ร่างกายจะเริ่มเน่า เซลล์ในร่างกายเริ่มสลายตัว เหี่ยวเฉาและแบคทีเรียเข้ามารุกราน กระบวนการย่อยสลายจะเริ่มขึ้นภายในไม่กี่นาทีหลังการเสียชีวิต

โดยเฉลี่ยแล้ว ร่างที่ฝังอยู่ในโลงศพทั่วไปมักจะเริ่มสลายตัวภายใน 1 ปี หรืออาจต้องใช้เวลาถึงหนึ่งทศวรรษ หรือ 10 ปี จึงจะย่อยสลายได้หมด เหลือเพียงโครงกระดูก ขณะที่ร่างที่ถูกฝังโดยไม่มีโลงศพ ไม่มีสิ่งป้องกันจากแมลงและปัจจัยอื่นๆ โดยทั่วไปจะสลายเป็นโครงกระดูกภายใน 5 ปี ตามที่ Nicholas Passalacqua รองศาสตราจารย์ที่สถานีวิจัยกระดูกนิติเวชแห่งมหาวิทยาลัยเวสเทิร์นแคโรไลนา กล่าว

เมื่อเซลล์ตายและเลือดที่มีออกซิเจนหยุดไหล จะเกิดกระบวนการที่เรียกว่าออโตไลซิส ซึ่งเป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติในเซลล์ที่กำลังจะตายหรือตายแล้ว เซลล์จะปล่อยเอนไซม์ โดยเฉพาะเอนไซม์จากไลโซโซม ซึ่งมีเอนไซม์ย่อยอาหาร ย่อยสลายตัวเซลล์รวมถึงคาร์โบไฮเดรตและโปรตีน เกิดการเน่าเปื่อยหรือการย่อยสลายสารอินทรีย์โดยปราศจากออกซิเจน โดยแบคทีเรีย เชื้อรา หรือสิ่งมีชีวิตอื่นๆ สามารถทำให้ผิวหนังบางส่วนของร่างกายเปลี่ยนเป็นสีเขียวได้ภายในเวลาประมาณ 18 ชั่วโมงหลังการเสียชีวิต แบคทีเรียในช่องท้องเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็ว ก่อให้เกิดก๊าซที่ทำให้ร่างกายบวมและมีกลิ่นเหม็น การเน่าเปื่อยจะเร็วขึ้นเมื่อร่างกายอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ร้อน ซึ่งเป็นเหตุผลว่าทำไมซากศพมนุษย์จึงมักถูกเก็บไว้ในตู้เย็นจนกว่าจะถึงเวลาฝัง

ในสภาพแวดล้อมกลางแจ้ง ร่างของคนอ้วนจะย่อยสลายได้เร็วกว่าในช่วงแรก แต่จะสลายตัวช้าลงเมื่อเทียบกับคนอื่นๆ ในภายหลัง เนื่องจากหนอนแมลงวันชอบเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อมากกว่าไขมัน เคมีบำบัดและยาปฏิชีวนะที่ใช้ก่อนเสียชีวิตก็ส่งผลกระทบอย่างมากต่อการสลายตัวเช่นกัน เพราะทั้งสองอย่างนี้ฆ่าแบคทีเรียบางชนิดที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการนี้ อัตราการย่อยสลายส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับสาเหตุการเสียชีวิต น้ำหนักของผู้เสียชีวิต และปัจจัยแวดล้อมอื่นๆ เช่น ร่างกายจะสลายตัวเร็วขึ้นหากสัมผัสกับสภาพอากาศหรือสัตว์ป่า หากอยู่ในสภาพแวดล้อมที่อบอุ่น หรือหากอยู่ใต้น้ำ

ระยะเวลาของการย่อยสลายโดยประมาณ

3 ชั่วโมงหลังการเสียชีวิต : อาการเกร็งของกล้ามเนื้อ หรือที่เรียกว่าอาการแข็งเกร็งหลังการเสียชีวิตเริ่มเกิดขึ้น

24-72 ชั่วโมงหลังการเสียชีวิต : อวัยวะภายในเริ่มสลายตัวเนื่องจากการตายของเซลล์ ร่างกายเริ่มส่งกลิ่นฉุน อาการแข็งเกร็งหลังการเสียชีวิตลดลง

3-5 วันหลังการตาย : อวัยวะต่างๆ ยังคงเน่าเปื่อยต่อไป ของเหลวในร่างกายจะรั่วออกมาจากรูต่างๆ ผิวหนังจะเปลี่ยนเป็นสีเขียว

8-10 วันหลังการตาย : ร่างกายจะเปลี่ยนจากสีเขียวเป็นสีแดง เนื่องจากเลือดสลายตัวและมีก๊าซสะสม ส่งกลิ่น

2-3 สัปดาห์หลังการตาย : ฟันและเล็บหลุดร่วง

1 เดือน : ผิวหนังและอวัยวะอื่นๆ เริ่มสลายกลายเป็นของเหลว

1 ปี : ร่างกายจะเหลือเพียงโครงกระดูก หรืออาจจะใช้ระยะเวลามากกว่านั้น

แม้ว่าการเน่าเปื่อยของมนุษย์จะเป็นกระบวนการทางธรรมชาติ แต่สำหรับศพที่เสียชีวิตโดยไม่มีใครพบหรือถูกปล่อยทิ้งอย่างไม่ดูดำดูดี จะส่งผลกระทบอย่างรุนแรงทั้งเรื่องกลิ่น การเสี่ยงต่อการแพร่กระจายของเชื้อโรค รวมถึง การปนเปื้อนในแหล่งน้ำ หากอยู่ในพื้นที่ชุมชน จึงต้องระมัดระวังและมีเจ้าหน้าที่เข้าไปจัดการโดยเร็ว

ที่มา : บทความ How long does it take for a body to decompose?