จีนประกาศแผนปฏิบัติการเพื่อการกำกับดูแลปัญญาประดิษฐ์ระดับโลก
จีนประกาศแผนปฏิบัติการเพื่อการกำกับดูแลปัญญาประดิษฐ์ระดับโลก
ในงาน World Artificial Intelligence Conference 2025 (WAIC) และการประชุมระดับสูงว่าด้วยการกำกับดูแลปัญญาประดิษฐ์ระดับโลก ที่เมืองเซี่ยงไฮ้ เมื่อวันที่ 26 กรกฎาคมที่ผ่านมา รัฐบาลจีนเผยแพร่ “แผนปฏิบัติการเพื่อการกำกับดูแลปัญญาประดิษฐ์ระดับโลก” (Global AI Governance Action Plan) ซึ่งเป็นกรอบความร่วมมือระดับนานาชาติที่มุ่งสร้างระบบ AI ที่มีความปลอดภัย น่าเชื่อถือ โปร่งใส
สำนักข่าวซินหัวระบุว่า แผนดังกล่าวประกอบด้วย ประเด็นสำคัญ 13 ข้อ ได้แก่ การวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยี การส่งเสริมการใช้งาน AI ในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ การสร้างมาตรฐานระหว่างประเทศ แนวทางการรับมือกับความเสี่ยงต่างๆ แผนฉบับนี้เน้นการส่งเสริมนวัตกรรมอย่างเปิดกว้าง โดยรัฐบาลจีนเชิญชวนให้ทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และนักวิจัยจากทั่วโลก มีส่วนร่วมในการวางแนวทางการกำกับดูแล AI เพื่อประโยชน์ร่วมกันของมนุษยชาติ
สาระสำคัญของแผน ได้แก่ ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของรัฐบาล ภาคเอกชน และสังคมเพื่อใช้ AI ในการขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจโลกตามเป้าหมายสหประชาชาติ 2030 ผลักดันการวิจัยเทคโนโลยี AI และสร้างแพลตฟอร์มความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์ระหว่างประเทศ นำ AI ไปใช้ในอุตสาหกรรมการผลิต การแพทย์ เกษตร และบริการเพื่อสร้างระบบนิเวศ AI ที่หลากหลาย เร่งสร้างเครือข่ายรุ่นใหม่ ศูนย์ข้อมูล และการประมวลผลอัจฉริยะ รวมถึงสนับสนุนประเทศกลุ่ม Global South สร้างระบบนิเวศที่เปิดกว้าง พัฒนาแพลตฟอร์มโอเพ่นซอร์สที่ปลอดภัย ส่งเสริมการแบ่งปันทรัพยากรทางเทคโนโลยี ส่งเสริมการสร้างชุดข้อมูลมาตรฐาน คุ้มครองความเป็นส่วนตัวและความหลากหลายของข้อมูล ส่งเสริม “AI ที่ยั่งยืน” ผ่านชิปประหยัดพลังงานและอัลกอริทึมที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม กำหนดมาตรฐานและบรรทัดฐาน โดยร่วมกับองค์กรระหว่างประเทศ เช่น ITU และ ISO สร้างมาตรฐานความปลอดภัยและจริยธรรม AI นำ AI มาใช้ในบริการสาธารณะ เช่น การศึกษา การแพทย์ และคมนาคม พร้อมสร้างกรอบกฎหมายที่รัดกุม พัฒนากลไกประเมินความเสี่ยงและการตอบสนองฉุกเฉิน เพื่อป้องกันการใช้ AI ในทางที่ผิด ดำเนินการตาม Global Digital Compact โดย ร่วมมือกับสหประชาชาติสร้างระบบธรรมาภิบาลดิจิทัลที่ครอบคลุมและเท่าเทียม เสริมสร้างขีดความสามารถของประเทศกำลังพัฒนา สนับสนุนการฝึกอบรม การแลกเปลี่ยน และโครงสร้างพื้นฐานด้าน AI สร้างระบบกำกับดูแลแบบหลายฝ่าย โดยเปิดโอกาสให้บริษัท เทคโนโลยี สถาบันวิจัย และภาคประชาสังคมเข้ามามีบทบาทร่วมกัน
นอกจากนี้ จีนยังเสนอให้มีการจัดตั้งกลไกระหว่างประเทศ เช่น Global AI Governance Dialogue และ International AI Scientific Group เพื่อสร้างเวทีความร่วมมือที่เปิดกว้าง เท่าเทียม และยั่งยืน โดยเฉพาะการสนับสนุนประเทศกำลังพัฒนาให้สามารถเข้าถึงและใช้ AI อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อลดช่องว่างทางเทคโนโลยีในระดับโลก
แผนฉบับนี้สะท้อนบทบาทของจีนในการเป็นผู้นำในการวางรากฐานเพื่อการพัฒนา AI อย่างรับผิดชอบ โดยมุ่งเน้นให้ AI กลายเป็น “สมบัติสาธารณะของโลก” (Global Public Good) และเป็นเครื่องมือที่ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้คนทั่วโลกอย่างเท่าเทียม
บทความ : ประวีณมัย บ่ายคล้อย