อดีตผู้บริหาร Google X เตือนแรง AI ไม่สร้างงานใหม่ มีแต่จะแย่งงาน
ท่ามกลางโลกการทำงานที่เปลี่ยนแปลงไว ด้วยเทคโนโลยี AI เข้ามาเขย่าองค์กรธุรกิจแทบทุกอุตสาหกรรม พนักงานออฟฟิศต่างกังวลว่าอาชีพของตัวเองจะอยู่รอดต่อไปได้อีกนานแค่ไหน เมื่องานวิจัยจากหลายแหล่งที่มาต่างชี้ว่า ต่อไปมนุษย์อาจโดนเอไอแย่งงาน ขณะเดียวกัน ก็มีผู้นำสายเทคฯ หลายคนบอกว่า มันไม่ได้มาแย่งงานนะ แถมยังสร้างสายงานใหม่ๆ ในตลาดงานอีกด้วย แต่กูรูสายเทคฯ บางคนกลับไม่เชื่อว่าฉากทัศน์ดังกล่าวจะเกิดขึ้นจริง
หนึ่งในนั้นคือ โม กอว์แดต (Mo Gawdat) อดีตประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายธุรกิจของ Google X แล็บวิจัยนวัตกรรมของกูเกิล และผู้เขียนหนังสือ Scary Smart: The Future of Artificial Intelligence and How You Can Save Our World ออกมาเตือนและดึงสติแรงๆ ว่า ตอนนี้ AI ถูกพัฒนาก้าวหน้าไปในระดับสูงมาก มันกำลังคุกคามตำแหน่งงานทุกระดับ ไม่ว่าจะเป็นพนักงานใหม่หรือผู้บริหารระดับสูง
กอว์แดต ย้ำถึงเรื่องนี้ขณะให้สัมภาษณ์ในพอดแคสต์ Diary of a CEO ไว้ว่า ความคิดที่บอกว่า “AI จะช่วยสร้างงานใหม่” เป็นเรื่องที่ “ไร้สาระโดยสิ้นเชิง” พร้อมยกตัวอย่างสตาร์ตอัพของเขาเองชื่อ Emma.love ที่สามารถสร้างขึ้นโดยเขากับผู้เชี่ยวชาญด้านซอฟต์แวร์เพียง 2 คน นอกนั้นก็ใช้ AI ทำงานให้เกือบแทบทั้งหมด ทั้งที่ถ้าเป็นสมัยก่อน การทำงานสตาร์ตอัพแบบนี้ต้องใช้โปรแกรมเมอร์ไม่ต่ำกว่า 350 คนเลยทีเดียว
งานที่คิดว่าใช้คนเท่านั้นที่ทำได้ ต่อไปก็อาจไม่รอด!
กอว์แดตซึ่งทำงานในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีกว่า 30 ปี และเคยนั่งเก้าอี้ผู้บริหารใน Google X เกือบ 5 ปี บอกว่า งานที่เคยคิดว่าต้องใช้มนุษย์ เช่น งานตัดต่อวิดีโอ ทำพอดแคสต์ หรือแม้แต่งานผู้บริหาร ก็จะถูกแทนที่ในอนาคต
เขายังเสริมอีกว่า บิล เกตส์ (Bill Gates) หัวเรือใหญ่ของ Microsoft ก็เคยคาดการณ์เช่นกันว่า อาชีพแพทย์และครูก็อาจถูกแทนด้วย AI ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า
แม้แต่มืออาชีพที่เก่งที่สุดก็อาจไม่ปลอดภัย กอว์แดต อธิบายเพิ่มเติมอีกว่า AI ถูกพัฒนาสู่ Artificial General Intelligence (AGI) ซึ่งเป็นขั้นกว่าของเอไอธรรมดา มันจะฉลาดมากขึ้น จะเป็นระดับที่ AI มีความสามารถใกล้เคียงกับมนุษย์ สามารถคิด ทำความเข้าใจ เรียนรู้ด้วยตัวเองได้ ดังนั้น มันจึงจะเก่งกว่ามนุษย์แทบทุกด้าน รวมถึงการทำหน้าที่ซีอีโอด้วย
อดีตผู้บริหารกูเกิลถึงขั้นเน้นย้ำว่า “วันที่ซีอีโอไร้ความสามารถจะถูกแทนทั้งหมด กำลังจะมาถถึง”
ไม่ใช่ทุกคนที่เห็นด้วย ซีอีโอบางคนเชื่อ AI ช่วยเสริมทักษะมนุษย์
อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่ทุกคนที่มองโลกในแง่ร้ายกับ AI มหาเศรษฐีอย่าง มาร์ก คิวบัน (Mark Cuban) และ เจนเซ่น หวง (Jensen Huang) ซีอีโอของ NVIDIA เชื่อว่า การเรียนรู้ทักษะด้าน AI ควบคู่ไปกับทักษะด้านมนุษย์ (soft skills) จะทำให้แรงงานเป็นที่ต้องการสูงและมีความได้เปรียบในตลาดงาน
ทั้งมาร์ก คิวบัน และ เจนเซ่น หวง พวกเขาต่างเป็นผู้นำที่ใช้งาน AI เป็นประจำในชีวิตประจำวัน เช่น เขียนร่างอีเมล ค้นหาข้อมูลสุขภาพ หรือช่วยร่างงานเอกสาร คิวบันถึงขั้นจัดแคมป์สอน AI ฟรีสำหรับเด็กๆ เพื่อเตรียมพร้อมคนรุ่นใหม่
รายงาน Future of Jobs 2025 ของ World Economic Forum ระบุว่า แม้บริษัททั่วโลก 41% มีแผนลดพนักงานเพราะ AI แต่กว่า 77% ของนายจ้างยังคงลงทุนในการพัฒนาทักษะพนักงาน เพื่อทำงานร่วมกับ AI และ นายจ้าง 47% กำลังพิจารณาย้ายพนักงานจากตำแหน่งที่ความสำคัญลดลง ไปสู่ตำแหน่งงานใหม่ๆ ในองค์กร
พูดง่ายๆ ว่าองค์กรเองก็เร่งปรับตัว และยังมองว่าแรงงานมนุษย์ยังสำคัญ บริษัทต่างๆ ทั่วโลกยังไม่ได้เร่งปลดคนออกเพื่อนำหุ่นยนต์มาทดแทนทันทีทันใด แต่อาจจะค่อยเป็นค่อยไป
โลกที่ขับเคลื่อนด้วย AI ภัยคุกคามหรือโอกาสใหม่?
แม้กอว์แดตจะมองว่า AI จะสร้างแรงกระเพื่อมครั้งใหญ่ในตลาดงาน ในแง่ของการเข้ามาแทนทีแรงงานมนุษย์ แต่ในอีกแง่หนึ่งเขาก็เชื่อว่า การเปลี่ยนแปลงนี้ อาจเปิดโอกาสให้สังคมทบทวนคุณค่าของการทำงาน และทำให้ผู้คนมีเวลาอยู่กับครอบครัวมากขึ้น ทำกิจกรรมเพื่อสังคม หรือมีเวลาได้ค้นหาตัวตนนอกเหนือจากอาชีพการงาน
เขาบอกว่า “คนเราไม่ได้ถูกสร้างมาเพื่อทำงานวันละ 20 ชั่วโมงไปตลอดชีวิต แต่ทุนนิยมทำให้เราเชื่อว่าการทำงานคือความหมายของชีวิต ซึ่งนั่นคือเรื่องโกหก”
เขายังเสนอว่า หาก AI เข้ามามีบทบาทมากจริงๆ สังคมอาจต้องพิจารณานโยบาย รายได้พื้นฐานถ้วนหน้า (Universal Basic Income: UBI) เพื่อให้ประชาชนทุกคนได้รับเงินสนับสนุนจากรัฐโดยไม่มีเงื่อนไขการทำงาน
แต่กอว์แดตก็เตือนว่า “สังคมในอุดมคติที่สมบูรณ์แบบ” ดังกล่าว อาจไม่สวยงามเสมอไป หาก AI อยู่ในมือของผู้นำที่เต็มไปด้วย “ความโลภและอัตตา” ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีกฎเกณฑ์ด้านจริยธรรมและการกำกับดูแล AI อย่างจริงจัง “โลกยุค AI ครองเมืองกำลังเกิดแล้วในโลกความจริง ไม่ใช่แค่ในหนังไซไฟอีกต่อไป” กอว์แดตย้ำ
AI ไม่ใช่อนาคตไกลตัวอีกต่อไป ไม่ว่าจะมองโลกในแง่ดีหรือร้าย สังคมโลกการทำงานก็ปฏิเสธไม่ใช้งาน หรือไม่เรียนรู้ AI ไม่ได้ เพราะมันกำลังเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตและการทำงานของเราอย่างลึกซึ้งในทุกอณูของชีวิตประจำวัน
อ้างอิง: CNBC, Diary of a CEO