เตือน 5 โรคเงียบ แม่วัย 50+ เสี่ยง แต่ลูกไม่เคยรู้ คิดว่าแม่ยังแข็งแรงดี

หมอเจด เตือน 5 โรคเงียบที่แม่วัย 50+ เสี่ยง แต่ลูกไม่เคยรู้ แนะวิธีสังเกตอาการ อย่ามองข้าม คำว่า “แค่ลืมบ่อยๆ” หรือ “แค่เหนื่อยง่าย”

นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการกิจการด้านปฐมภูมิ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา โพสต์เฟซบุ๊ก “หมอเจด” ระบุข้อความว่า 5 โรคเงียบที่แม่วัย 50+ เสี่ยง แต่ลูกไม่เคยรู้

หลายบ้านเป็นแบบนี้มั้ย? แม่อายุเข้าเลขห้า เลขหกแล้ว แต่ก็ยังดูแข็งแรงดี ทำกับข้าว ออกไปตลาดทุกวัน ไม่เคยบ่นอะไรให้ลูกฟังเลย ลูกก็คิดว่า แม่โอเคแหละ ไม่เห็นเป็นไร

แต่ความจริง คือ มีหลายโรคที่แม่เสี่ยง แต่ไม่แสดงอาการอะไรเลย บางโรครู้ตัวตอนเป็นเยอะแล้ว บางโรครักษาไม่ทันเพราะคิดว่าเป็นเรื่องธรรมดาแบบ “อายุมากก็ต้องเหนื่อยง่ายอยู่แล้ว” อะไรแบบนี้

วันนี้หมออยากชวนทุกคนมารู้จักกับ “5 โรคเงียบ” ที่แม่วัย 50+ เสี่ยงแบบไม่รู้ตัว แล้วจะได้ช่วยกันดูแลท่านให้ทันก่อนที่จะสายไป

1.ไขมันพอกตับ อันนี้หลายคนตกใจ แม่ไม่ดื่ม ไม่กินมัน ไม่กินเยอะ ทำไมยังมีไขมันพอกตับ? โรคนี้เจอบ่อยมากในแม่ๆ วัย 50+ แม่บางคนไม่ได้อ้วนเลย ไม่ได้กินของมันหรือของทอด แต่กลับตรวจเจอว่า “ไขมันพอกตับ” ซะงั้น!

หลายคนเข้าใจว่า ต้องกินของมันเยอะๆ ถึงจะเป็น แต่ความจริง คือ กินแป้งเยอะ กินหวานบ่อย ก็ก่อไขมันพอกตับได้เหมือนกัน โดยเฉพาะแป้งขัดขาว ขนมหวาน น้ำตาลในเครื่องดื่ม พวกนี้ถ้าเข้าเยอะ ร่างกายเปลี่ยนเป็นไขมันสะสมที่ตับได้ง่ายมาก แถมแม่ในวัยนี้ ฮอร์โมนเปลี่ยน ระบบเผาผลาญเริ่มแผ่ว แค่กินเท่าเดิม แต่ไขมันไปเกาะตับแล้ว

สิ่งที่น่ากลัว คือ มันไม่มีอาการอะไรให้รู้ตัวเลย วันดีคืนดีไปตรวจร่างกาย ถึงจะเจอว่าค่าเอนไซม์ตับสูง
หรือเจอจากอัลตราซาวด์ว่าไขมันเกาะเต็มตับไปแล้ว

อย่างที่บอกนะว่า มันไม่มีสัญญาณที่ชัดเจน สังเกตยังไงว่าแม่เสี่ยง?

• แม่มีท้องใหญ่ขึ้น ทั้งที่กินเท่าเดิม
• ไปตรวจสุขภาพแล้วเจอ ค่า AST/ALT สูง
• หรือบางคนเริ่มบ่นเหนื่อยง่าย จุกแน่นด้านขวาบน

ทำยังไงดี?

• ชวนแม่ลดแป้งขาว ขนม ของหวานลงหน่อย
• เดินหลังอาหารทุกมื้อ จะช่วยเผาผลาญได้
• ถ้าตรวจเจอแล้ว ควรปรึกษาหมอเรื่องการกินเสริมหรือปรับอาหาร เช่น บางคนอาจได้ประโยชน์จากโอเมก้า-3 หรือวิตามินอี

2.กระดูกพรุน ไม่เคยล้ม แต่อาจหักได้ง่ายกว่าที่คิด แม่ยังเดินได้ ไม่เคยเจ็บขา ไม่เคยหกล้ม แต่กระดูกอาจบางจน “พร้อมจะหัก” ได้โดยไม่รู้ตัว

กระดูกพรุนมันเงียบมาก ไม่มีสัญญาณเตือนอะไรเลย กว่าจะรู้ตัวก็จนวันหนึ่งล้มเบาๆ แล้วกระดูกสะโพกหัก นอนโรงพยาบาล พักฟื้นนาน และบางคนก็ไม่ฟื้นกลับมาเดินได้เหมือนเดิม

ที่สำคัญ คือ พอผู้หญิงเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน กระดูกจะบางลงเร็วมาก เพราะฮอร์โมนที่เคยช่วยปกป้องกระดูกมันลดลง

สังเกตยังไงว่าแม่อาจเป็น?

• แม่เดินหลังค่อมขึ้น ดูเตี้ยลงนิดๆ
• เริ่มปวดหลังบ่อยโดยไม่รู้สาเหตุ
• หรือเวลาแม่หกล้ม มีอาการเจ็บนานกว่าปกติ หรือหกล้มแล้วกระดูกหักง่าย

ทำยังไงดี?

• พาแม่ไปตรวจวัดมวลกระดูก (ไม่เจ็บ ไม่ยุ่งยาก)
• เสริมแคลเซียม วิตามินดี หรืออาหารที่ช่วยกระดูก
• พาแม่ไปเดินเล่นกลางแดดอ่อนๆ ทุกวันก็ช่วยได้เยอะมาก

3.เบาหวาน หลายคนเข้าใจว่า เบาหวานต้องเกิดจากกินหวาน กินขนมเยอะๆ แต่ไม่ใช่เสมอไปนะ

เบาหวานชนิดที่ 2 (ที่คนอายุมากเป็นกันเยอะ) มันเกิดจากการที่ร่างกายดื้อต่ออินซูลิน คืออินซูลินยังมีอยู่ แต่ร่างกายไม่ตอบสนอง น้ำตาลในเลือดเลยสูงขึ้นเรื่อยๆ โดยที่แม่ไม่รู้ตัวเลย

บางคนรู้อีกทีก็ตอนตรวจเจอว่า “HbA1c สูงเกิน 6.5%” แล้ว หรือเริ่มมีอาการปัสสาวะบ่อย หิวน้ำ น้ำหนักลดแบบไม่ตั้งใจ

สังเกตยังไงว่าแม่เริ่มมีเบาหวาน?

• แม่บ่นปัสสาวะบ่อย หิวน้ำมากกว่าปกติ
• เหนื่อยง่าย น้ำหนักลดลง
• บางคนมีแผลที่หายช้า หรือคันผิวหนังบ่อยๆ

ทำยังไงดี?

• พาแม่ตรวจเลือดทุกปี (ดูน้ำตาลตอนเช้า + HbA1c)
• ปรับอาหารให้แม่ ลดแป้งขัดขาว ของหวาน เน้นโปรตีน ผักดีๆ
• ชวนแม่เดินเบาๆ หลังมื้ออาหาร แค่ 10–15 นาทีก็ช่วยลดน้ำตาลได้เยอะ

4.ความดันสูง โรคนี้มาเงียบจริงจัง แม่ดูปกติทุกอย่าง ไม่มีอาการอะไรเลย แต่พอไปวัดความดันที่โรงพยาบาล กลับขึ้นไป 150–160 เฉย

ความดันสูงเป็นโรคเงียบที่น่ากลัวที่สุด เพราะมันทำลายหลอดเลือดแบบเงียบๆ ทั้งหัวใจ สมอง ไต ค่อยๆ แย่ลงโดยที่เราไม่รู้ตัวเลย จนวันหนึ่งแม่เป็นอัมพาต หรือหัวใจวายเฉียบพลัน เราถึงได้รู้ว่าความดันสูงมาตั้งแต่เมื่อไหร่ไม่รู้เลย

สังเกตยังไง?

• บางทีบ่นปวดหัวท้ายทอยตอนเช้า
• ตาพร่าหรือเหนื่อย
• จุดแน่นหน้าอกไม่มีสาเหตุ
• เหนื่อยง่าย

ทำยังไงดี?

• ซื้อเครื่องวัดความดันให้แม่วัดที่บ้าน อาทิตย์ละครั้งก็ยังดี
• ลดของเค็ม ของดอง ของแปรรูป
• ถ้าแม่มีโรคประจำตัวอยู่แล้ว อย่าลืมให้แม่กินยาต่อเนื่อง อย่าหยุดยาเองเด็ดขาด

5.อัลไซเมอร์ โรคนี้คนกลัวกันมาก แต่ก็มักเข้าใจผิดว่า “ลืมชื่อ ลืมของ” เป็นเรื่องธรรมดาของคนแก่ ความจริงอัลไซเมอร์กับความลืมตามอายุไม่เหมือนกันเลย

อัลไซเมอร์จะลืมแบบ “แปลกๆ” เช่น ลืมเส้นทางที่เคยไปประจำ ลืมทำอาหารที่เคยทำ ลืมคำง่ายๆ หรือพูดจาสับสนทั้งที่พูดเก่งมาก่อน และที่น่ากลัว คือ พอเริ่มแล้ว มันค่อยๆ แย่ลง บางคนจากที่เคยช่วยเหลือตัวเองได้ กลายเป็นจำลูกไม่ได้ในที่สุด

สังเกตยังไง?

• แม่เริ่มลืมมากขึ้น จนคนรอบข้างสังเกตได้
• บางทีสับสนเรื่องเวลา วัน เดือน
• หงุดหงิดง่าย อารมณ์เปลี่ยนบ่อย

ทำยังไงดี?

• พาแม่ไปเช็กประเมินสมอง ถ้าสงสัยให้เริ่มตรวจเร็ว
• ให้แม่มีกิจกรรมกระตุ้นสมองทุกวัน เช่น เล่นเกม ทำสวน อ่านหนังสือ
• อาหารต้านอักเสบ เช่น ปลาทะเล ผักผลไม้สด วอลนัท หรือวิตามินบางตัว (B12, D, โอเมก้า-3) อาจช่วยชะลอการเสื่อมได้ แต่ปรึกษาหมอก่อนนะครับ

ฝากด้วยนะทุกคน แม่ดูไม่ป่วย แต่อาจไม่แข็งแรงเท่าที่เราคิด แม่หลายๆ บ้าน เจ็บนิด ปวดหน่อยก็เงียบไว้ ไม่อยากรบกวนลูกหลาน

ลูกๆ อย่างเราช่วยแม่ได้ตั้งแต่ตอนนี้ด้วยการพาไปตรวจสุขภาพทุกปี ชวนแม่กินดี นอนพอ เดินหลังมื้ออาหาร ฟังแม่ให้มากกว่าที่เคยฟัง และอย่ามองข้ามคำว่า “แค่ลืมบ่อยๆ” หรือ “แค่เหนื่อยง่าย”
เพราะถ้ารู้เร็ว เราจะช่วยให้แม่ใช้ชีวิตอย่างมีคุณภาพ และอยู่กับเรานานที่สุด ไม่ต้องรอให้ล้มก่อน แล้วค่อยรักมากขึ้นทีหลังนะครับ

อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : เตือน 5 โรคเงียบ แม่วัย 50+ เสี่ยง แต่ลูกไม่เคยรู้ คิดว่าแม่ยังแข็งแรงดี

ติดตามข่าวล่าสุดได้ทุกวัน ที่นี่
- Website : https://www.khaosod.co.th