เปิดลิสต์อาหารใกล้ตัวแฝงอันตรายถึงชีวิต พิษร้ายในจานโปรด-รู้ไว้เลี่ยงความเสี่ยงได้!

เป็นอีกหนึ่งข่าวเศร้าของวงการกู้ชีพ-กู้ภัย ในจังหวัดเชียงใหม่และจังหวัดใกล้เคียงกันเป็นอย่างมาก สำหรับข่าวการเสียชีวิตของ “น้องอิง” ทิพวรรณ ด้วยวัยเพียง 30 ปี เธอเป็นทั้งกู้ภัย นักดับเพลิง และประดาน้ำ ประจำเทศบาลสันทรายหลวง อ.สันทราย จ.เชียงใหม่ ภายหลังจากที่ได้กินแมงกะพรุนที่นำมาดองไว้ ต่อมาปวดศีรษะอย่างรุนแรง จนเส้นเลือดในสมองแตก จึงนำตัวส่งเข้ารักษาที่ รพ. นอนไม่รู้สึกตัว จนกระทั่งสิ้นใจในเวลาต่อมานั้น

ซึ่งหากจะพูดถึงอาหารซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นต่อชีวิต แต่รู้หรือไม่ว่าอาหารบางชนิด หากเตรียม ปรุง หรือบริโภคไม่ถูกวิธี ก็อาจกลายเป็นภัยร้ายแรงถึงชีวิตได้โดยไม่ทันตั้งตัว

ทำไมอาหารที่ควรกินถึงเป็นพิษได้?

สาเหตุหลักที่ทำให้อาหารกลายเป็นพิษนั้น มักมาจากการปนเปื้อนของเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส ปรสิต หรือ สารพิษจากธรรมชาติ รวมถึง สารเคมี ที่ใช้ในการถนอมอาหารหรือการเกษตร หากกระบวนการจัดการอาหารไม่ถูกสุขลักษณะ เช่น การเก็บรักษาในอุณหภูมิที่ไม่เหมาะสม การล้างวัตถุดิบไม่สะอาด หรือการปรุงที่ไม่สุกพอ ก็จะทำให้เชื้อโรคหรือสารพิษเหล่านี้เจริญเติบโตและเป็นอันตรายต่อผู้บริโภคได้

อาหารยอดนิยมที่ต้องระวังเป็นพิเศษ

1.แมงกะพรุนและแมงกะพรุนดอง

แมงกะพรุน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง แมงกะพรุนดอง เป็นอาหารทะเลที่ได้รับความนิยมในหลายเมนู ไม่ว่าจะเป็นยำ สุกี้ หรือชาบู แมงกะพรุนบางชนิดมีพิษโดยธรรมชาติ แต่ที่สำคัญกว่านั้นคือ กระบวนการเตรียมและการดอง หากไม่ถูกวิธี อาจทำให้เกิดอันตรายได้

แมงกะพรุนที่นำมาแปรรูปและดองนั้น หากไม่ได้ผ่านกรรมวิธีที่สะอาดและถูกต้องตามสุขลักษณะ เช่น การใช้สารเคมีที่ไม่ปลอดภัยในการดอง หรือการปนเปื้อนของเชื้อโรคระหว่างการผลิตและเก็บรักษา ก็อาจทำให้เกิดอาการ แพ้รุนแรง ปวดศีรษะอย่างรุนแรง หรือแม้กระทั่ง เส้นเลือดในสมองแตก ในบางกรณีที่ร้ายแรงถึงชีวิตได้

สามารถป้องโดยการเลือกซื้อแมงกะพรุนดองจากแหล่งที่เชื่อถือได้ มีการรับรองมาตรฐาน และควรนำมาล้างน้ำให้สะอาดหลายๆ ครั้งก่อนนำไปประกอบอาหาร เพื่อลดสารตกค้างต่างๆ และควรปรุงให้สุกทุกครั้งก่อนบริโภค

2.อาหารทะเลดิบ หรือปรุงไม่สุก

อาหารทะเล เช่น หอยนางรม ปลาดิบ กุ้ง ปลาหมึก ที่บริโภคแบบดิบๆ หรือปรุงไม่สุก อาจมีเชื้อแบคทีเรีย เช่น วิบริโอ (Vibrio) หรือ พยาธิ เช่น พยาธิอะนิซาคิส (Anisakis) ปนเปื้อนอยู่ ซึ่งสามารถทำให้เกิดอาการท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้องรุนแรง หรือแม้แต่การติดเชื้อในกระแสเลือดได้

เราจะสามารถป้องกันอันตรายได้ คือการปรุงอาหารทะเลให้สุกทั่วถึงด้วยความร้อนที่เหมาะสม และหลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารทะเลดิบโดยเด็ดขาด

3.เนื้อสัตว์ดิบหรือกึ่งสุกกึ่งดิบ

เนื้อหมู เนื้อวัว เนื้อไก่ ที่ไม่ผ่านการปรุงสุกอย่างเต็มที่ อาจมี เชื้อแบคทีเรีย เช่น ซัลโมเนลลา (Salmonella) อีโคไล (E. coli) หรือลิสทีเรีย (Listeria) ปนเปื้อน ซึ่งเป็นสาเหตุของอาหารเป็นพิษรุนแรง มีไข้สูง ท้องเสียรุนแรง หรือแม้กระทั่งติดเชื้อในสมอง

การป้องกันคือก่อนทาน ต้องแน่ใจว่าเนื้อสัตว์ทุกชนิดได้รับการปรุงสุกทั่วถึง ไม่มีสีแดงหรือชมพูอยู่ภายใน ควรใช้เขียงและอุปกรณ์แยกกันสำหรับอาหารดิบและอาหารสุก

4.ไข่ดิบ

แม้ไข่ดิบจะได้รับความนิยมในบางเมนู แต่ก็มีความเสี่ยงที่จะปนเปื้อนเชื้อซัลโมเนลลา ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการอาหารเป็นพิษได้ ซึ่งหลีกเลี่ยงอันตรายได้นั้น ควรเลือกไข่ที่สดใหม่ และปรุงให้สุกก่อนบริโภคเสมอ

5.เห็ดป่าที่ไม่รู้จักชนิด

เห็ดบางชนิดมีพิษร้ายแรงถึงชีวิต หากเผลอบริโภคเข้าไปโดยไม่ทราบว่าเป็นเห็ดพิษ อาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสียรุนแรง ตับวาย หรือเสียชีวิตได้ ทั้งนี้ ไม่ควรเก็บเห็ดป่าที่ไม่รู้จักชนิดมาบริโภคโดยเด็ดขาด ควรเลือกซื้อเห็ดจากแหล่งที่เชื่อถือได้เท่านั้น

ข้อควรจำเพื่อความปลอดภัย

การบริโภคอาหารอย่างปลอดภัยเป็นเรื่องสำคัญที่ทุกคนควรใส่ใจเสมอ หัวใจสำคัญคือ "สุก ร้อน สะอาด"
ปรุงสุก : อาหารที่ทำจากเนื้อสัตว์ ไข่ และอาหารทะเล ควรปรุงให้สุกทั่วถึงด้วยความร้อนสูง
แยกอาหาร : แยกเขียง มีด และภาชนะสำหรับอาหารดิบและอาหารปรุงสุก
เก็บรักษาถูกวิธี : เก็บอาหารที่ปรุงสุกแล้วในตู้เย็น และไม่ควรทิ้งไว้นอกตู้เย็นนานเกิน 2 ชั่วโมง
ล้างมือให้สะอาด : ล้างมือก่อนและหลังสัมผัสอาหารเสมอ
เลือกซื้อจากแหล่งที่เชื่อถือได้ : เลือกซื้อวัตถุดิบจากร้านค้าที่สะอาดและมีมาตรฐาน

"การให้ความสำคัญกับหลักสุขอนามัยในการเตรียมและบริโภคอาหาร จะช่วยลดความเสี่ยงจากการเป็นพิษและรักษาสุขภาพที่ดีให้กับตัวคุณเองและคนที่คุณรักได้"..

ขอบคุณข้อมูลจาก โรงพยาบาลบีเอ็นเอช, โรงพยาบาลบางปะกอก1