SOCIETY: TikTok กำลังทำให้ การใช้ 'ความกลัว' ในการฝึกสุนัข กลับมาอีกครั้ง!
แน่นอน มีการศึกษาหลายประเด็น แต่เรื่องหนึ่งที่งานวิจัยชี้ไปในทางเดียวกันหมด ก็คือการฝึกสุนัขด้วย 'ความกลัว' ที่เรียกรวมว่า‘Aversive Method’ นั้น ได้ผลไม่ดีเท่าการฝึกสุนัขรุ่นหลังๆ ด้วยวิธีสร้าง 'ความสุข' ที่เรียกรวมๆ ว่า ‘Positive Reinforcement’
เราอาจไม่คุ้นกับคอนเซ็ปต์พวกนี้ แต่อยากให้คิดง่ายๆ ว่าการที่สุนัขไม่ทำตามแล้วเราตีมัน ไปจนถึงการใช้ปลอกคอแบบ 'ช็อตไฟฟ้า' เวลามันไม่ทำตามคำสั่ง คือการฝึกแบบแรกที่นักฝึกสุนัขรุ่นใหม่ๆ ไม่ทำแล้ว แต่กลับกัน นักฝึกสุนัขรุ่นใหม่ๆ จะไม่ใช้ความรุนแรงทางกายภาพเพื่อให้สุนัขทำตาม แต่จะใช้ระบบ 'ให้รางวัล' สุนัขที่ทำตามคำสั่ง (รางวัลอาจเป็นขนม ของเล่น หรืออะไรก็ได้ที่สุนัขชอบ)
นักฝึกสุนัขรุ่นใหม่ๆ ใช้วิธีการนี้กันหมด นักฝึกสุนัขที่ชอบใช้คำอย่าง'จ่าฝูง' ‘อัลฟ่า' หรือกระทั่ง 'ฝึกแบบสมดุล' นั้นมีแนวโน้มที่จะเป็นนักฝึกสุนัขรุ่นเก่าที่ใช้ความกลัวในการฝึกสุนัข ที่ปัจจุบันถือว่าล้าสมัยแล้ว
ในอเมริกา จริงๆ แล้วในทางสถิติได้มีการบันทึกเลยว่าการใช้ปลอกคอช็อตไฟฟ้าลดลงอย่างต่อเนื่อง
จนกระทั่งทุกวันนี้ การใช้ปลอกคอช็อตไฟฟ้ากลับมีมากขึ้น จนนักฝึกสุนัขรุ่นใหม่ตั้งคำถามว่าเกิดอะไรขึ้น
กระทั่งไล่ไปเจอคำตอบที่ TikTok
หลังๆ มานี้พวกนักฝึกสุนัขรุ่นเก่าเริ่มทำคลิปการฝึกสุนัขแบบเก่าด้วยความกลัว และโชว์ว่ามันได้ผล คนก็เลยแห่ทำตาม
เรื่องพวกนี้ทำให้นักฝึกสุนัขรุ่นใหม่ปวดหัวมาก เพราะตั้งใจศึกษาวิจัยและเผยแพร่ความรู้อัปเดตให้คนเปลี่ยนวิธีฝึกสุนัขแทบตาย สุดท้ายคนเชื่อคลิปใน TikTok มากกว่า
แน่นอน นี่ไม่ใช่สิ่งที่แปลกประหลาดพิสดาร เพราะคนเชื่อคลิป TikTok ขนาดวินิจฉัยโรคเอง กินยาเองจนป่วยกว่าเดิมก็มีนับไม่ถ้วน แต่ในที่นี้ ประเด็นก็คืออันที่จริงคนไม่ค่อยรู้ข้อมูลที่ถูกต้อง ก็ยิ่งทำให้สับสน
อย่างไรก็ตาม ไม่มีใครเถียงว่าการฝึกสุนัขแบบเก่าบนฐาน 'ความกลัว' มัน 'ไม่ได้ผล' หรือหากได้ผล แต่มันมีผลข้างเคียง อย่างความดุร้าย ก้าวร้าว ไปจนถึงความวิตกกังวล และนิสัยไม่ค่อยดีของสุนัขอีกสารพัด และการวิจัยเป็นสิบปีก็ชี้ว่าสิ่งเหล่านี้หลีกเลี่ยงได้ทั้งหมด ถ้าผู้ฝึกสุนัขมีความอดทนมากพอในการฝึกให้สุนัขมีความสุขในการทำตามผู้ฝึก ซึ่งคนสายนี้ก็จะเน้นมากว่าถ้าฝึกถูกวิธี สุนัขจะ 'อยากฟังคำสั่ง' เราโดยเต็มไปด้วยความตื่นเต้น มีความสุขเวลาอยู่กับเรา ซึ่งเป็นคนละโลกกับการ 'กลัวการลงโทษ' ถ้าเราสั่งแล้วพวกมันไม่ทำตาม
พูดง่ายๆ ผลก็ออกมาเป็นการออกคำสั่งแล้วสุนัขทำตามเหมือนกัน แต่ 'สภาพจิตใจ' ของสุนัขกลับเป็นคนละเรื่อง
โดย 'เรื่องใหญ่' เมื่อสุนัขต้องอยู่ร่วมกับสังคมมนุษย์มากขึ้นก็คือ ถ้ามันดุ มันจะเป็นอันตราย หลังๆ ผู้เชี่ยวชาญจึงหลีกเลี่ยงการฝึกสุนัขด้วยความกลัว และฝึกให้มันมีความสุขในการฟังคำสั่งและอยู่กับมนุษย์ จนถึงอยู่ร่วมกับสุนัขตัวอื่นได้โดยสันติ
แต่แน่นอนว่าความสมเหตุสมผลและความเหมาะสมเหล่านี้ ที่มีงานวิจัยอัปเดตเป็นสิบๆ ชิ้นหนุนหลัง มันสู้ไม่ได้กับครูฝึกสุดโหดที่ทำคลิปโชว์การฝึกโหด พร้อมเรื่องเล่าที่อิงกับประสบการณ์ตัวเองมากกว่าการศึกษาวิจัยอย่างเป็นระบบ
อย่างไรก็ตาม ทั้งหมดนี้ไม่ใช่เรื่องคอขาดบาดตาย แต่ถ้าใครไม่คุ้นเคยกับเรื่องพวกนี้ก็ควรจะรู้เอาไว้ว่า จริงๆ แล้วในโลกวิชาการ ภาพมันชัดโดยที่เราไม่ต้องเถียงกันแล้วว่า เราไม่ควรจะฝึกสุนัขโดยใช้ความกลัว เพราะมันไม่ดีต่อทั้งสุนัขและสังคมโดยรวม แต่ในโลกนี้ก็ยังมีครูฝึกที่ฝึกแบบเก่ามาทั้งชีวิตและมั่นใจในการฝึกของตนเอง ซ้ำยังไม่มีใครห้ามปรามคนเหล่านี้ที่ทำคลิปลง TikTok ได้ด้วย
อ้างอิง:
- Psychology Today. Does Social Media Affect Social Norms on Dog Training?. https://shorter.me/KhOhY
- Psychology Today. Why Do People Use Outdated Dog Training Methods? https://shorter.me/mJxYQ