สงครามอิสราเอล-อิหร่าน (ไซออนิสต์-ชีอะห์) 2025 (3)
อิสราเอลอ้างทำสงครามเพื่อป้องกันตนเอง ตามยุทธศาสตร์ชิงลงมือก่อน อาหรับเป็นปัจจัยสำคัญสกัดสงครามยืดเยื้อ ทำไมต้องทนรับผลกระทบจากสงครามที่ไม่ได้ก่อ
ในมุมมองอิสราเอล ศึกครั้งนี้คือการป้องกันตนเอง
นายกฯ เนทันยาฮูกล่าวว่าแต่ไหนแต่ไรอิหร่านพยายามสร้างความปั่นป่วนในภูมิภาคตะวันออกกลาง การจัดการฮิซบุลเลาะห์ช่วยให้เลบานอนสามารถจัดตั้งรัฐบาลใหม่ การล้มระบอบอัสซาดที่อิหร่านหนุนหลัง เปิดทาง
ให้คนซีเรียได้โอกาสเริ่มชีวิตใหม่ และเรากำลังทำเช่นนี้กับประชาชนอิหร่าน อิสราเอลไม่รบกับพวกเขา แต่รบกับผู้นำเผด็จการที่กดขี่พวกเขา (หมายถึงรัฐบาลชีอะห์หลังการปฏิวัติอิหร่าน)
รัฐบาลอิสราเอลจะไม่ยอมปล่อยให้ระบอบอันตรายครอบครองอาวุธที่อันตรายที่สุด อิหร่านมีแผนส่งมอบอาวุธนิวเคลียร์แก่ผู้ก่อการร้ายของพวกตน (terrorist proxies) ก่อการร้ายด้วยนิวเคลียร์
ภาพ: อิหม่ามคาเมเนอี
เครดิตภาพ: https://media.defense.gov/2021/Sep/29/2002864043/-1/-1/0/190829-F-YC884-9062.JPG
ตั้งใจก่อสงคราม:
ดังที่เคยนำเสนอแล้วว่า สหประชาชาติมีทบวงการพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ (IAEA) กำกับให้นานาชาติสามารถมีโครงการนิวเคลียร์เพื่อสันติ ปัจจุบันกำกับตรวจสอบโครงการนิวเคลียร์ใน 180 ประเทศ ดังนั้นเพียงแค่ทำตามข้อตกลงแก้ไขปัญหาโครงการนิวเคลียร์ฉบับสมบูรณ์ (JCPOA) ที่ลงนามเมื่อปี 2015 นานาชาติก็มั่นใจได้ว่าอิหร่านไม่มีอาวุธนิวเคลียร์ ลบข้อกังวลของสหรัฐกับอิสราเอล แปลกแต่จริงที่รัฐบาลทรัมป์กับอิสราเอลไม่ยอมรับการทำงานของ IAEA ไม่ยอมรับข้อตกลงที่ลงนามในสมัยโอบามา ทำให้สถานการณ์ตึงเครียด จนอิสราเอลเปิดฉากทำสงคราม
รัฐบาลเนทันยาฮูกับสหรัฐตั้งใจทำให้เกิดสงครามใช่หรือไม่
ในการนี้ใช้หลัก “ชิงลงมือก่อน” (pre-emption) คือการเชื่อว่าประเทศมีสิทธิและความชอบธรรมที่จะชิงโจมตีประเทศใดๆ ที่เห็นว่าเป็นภัยคุกคามต่อตนเอง และชี้ว่าไม่ละเมิดกฎบัตรสหประชาชาติ เพราะคือการป้องกันตนเอง
รัฐบาลจอร์จ ดับเบิลยู. บุช ใช้หลักการนี้ทำสงครามกับอิรัก อ้างว่าอิรักแอบซ่อนอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูง (WMD) และอาจส่งอาวุธนี้ให้ผู้ก่อการร้ายอัลกออิดะห์โจมตีสหรัฐ ในที่สุดโลกประจักษ์ว่าอิรักไม่เป็นภัยคุกคามร้ายแรง ข้อมูลที่ทางการสหรัฐใช้เป็นเท็จ
ในกรณีอิหร่าน อิสราเอลคิดชิงลงมือโจมตีอิหร่านมานานแล้ว
ยกตัวอย่าง กันยายน 2021 นาฟทาลี เบนเนตต์ (Naftali Bennett) นายกฯ อิสราเอลขณะนั้นกล่าวว่า โครงการนิวเคลียร์อิหร่านฝ่าฝืนเส้นต้องห้ามทุกเส้นแล้ว อิสราเอลพร้อมทำทุกอย่างเพื่อยับยั้งไม่ให้อิหร่านมีอาวุธนิวเคลียร์ แม้จะต้องลงมือเพียงลำพัง
จะเห็นว่าแต่ไหนแต่ไร รัฐบาลอิสราเอลคิดชิงโจมตีอิหร่าน พูดถึงเรื่องนี้เป็นระยะ
สงครามอิสราเอล-อิหร่านจึงอยู่ในความคิดของอิสราเอลมานานแล้ว และลงมือในปี 2025 นี้ ถ้าพูดในมุมมองทำลายล้าง ก่อนที่อิหร่านจะ “ลบ” อิสราเอลออกจากแผนที่โลก อิสราเอลต้อง “ชิงลบ” อิหร่านก่อน และลงมือแล้ว แต่จะสำเร็จหรือไม่กาลเวลาจะเปิดเผยความจริง
ไม่มีหลักฐานอิหร่านสร้างอาวุธนิวเคลียร์:
อาวุธนิวเคลียร์คือเหตุผลหลักที่อิสราเอลชี้ว่ามีความชอบธรรมที่จะโจมตีอิหร่าน ทั้งๆ ที่รัฐบาลอิหร่านยืนยันเรื่อยมาว่าไม่มีและไม่คิดมี เนื่องจากผิดบัญญัติศาสนา
หลักฐานสำคัญอีกชิ้นคือ สัปดาห์แรกที่อิสราเอลโจมตีอิหร่าน สถานทูตอิหร่านประจำอินเดียเผยแพร่แถลงการณ์ของ Rafael Grossi อธิบดี IAEA ว่า “ยังไม่มีหลักฐานชี้ว่า (อิหร่าน) กำลังสร้างอาวุธนิวเคลียร์” เรื่องนี้สวนทางกับแถลงการณ์ของรัฐบาลอิสราเอล ที่กล่าวหาอิหร่านกำลังสร้างอาวุธนิวเคลียร์และใกล้จะสำเร็จแล้ว
ไม่ว่าข้อเท็จจริงเป็นอย่างไร รัฐบาลเนทันยาฮูยึดข้อมูลของตนและลงมือจัดการอิหร่าน รัฐบาลสหรัฐสนับสนุนการรบครั้งนี้
ต้องล้มระบอบอิหร่าน:
การล้มระบอบอิหร่านไม่ใช่เป้าหมายใหม่ ในการรบรอบนี้นายกฯ เนทันยาฮูกล่าวซ้ำอีกครั้งว่า อิสราเอลกำลังช่วยปลดปล่อยชาวอิหร่านที่โดนเหยียบย่ำเกือบ 50 ปี ต้องทนทุกข์ทรมาน
ดังที่รับรู้กันทั่วไปว่า เป้าหมายสุดท้ายคือล้มระบอบอิหร่าน เป็นนโยบายเก่าแก่หลายทศวรรษ ด้วยหลักคิดว่าถ้าจะจัดการอิหร่าน ต้องล้มระบอบเท่านั้นภัยคุกคามจึงจะสิ้นสุด หลายสิบปีที่ผ่านมาฝ่ายรัฐบาลสหรัฐ (รวมอิสราเอล) ดำเนินนโยบายนี้เรื่อยมา พยายามคว่ำบาตรอิหร่านให้อ่อนแอ สงครามปี 2025 คือการยกระดับ อิสราเอลเข้าโจมตีโดยตรง
ด้วยหลักคิดการป้องกันตนเองที่ดีที่สุด คือทำลายศัตรูให้สิ้นซาก เข้าครอบงำฝ่ายตรงข้าม หรือทำให้เป็นรัฐล้มเหลว
หากศึกนี้ไม่จบเร็ว ควรติดตามว่าอิสราเอลจะโจมตีอิหร่านเป็นระยะหรือไม่ เหมือนที่ทำกับฮามาส ฮิซบุลเลาะห์ และซีเรีย เพราะทั้งอิสราเอลกับสหรัฐคงไม่ส่งทหารเข้ารบภาคพื้นดิน เกรงจะสูญเสียมากและไม่มั่นใจว่าจะชนะ จึงต้องใช้วิธีโจมตีทางอากาศเป็นระยะ ไม่ให้อิหร่านฟื้นฟู หวังให้เป็นรัฐล้มเหลว เปิดโอกาสให้เกิดการเปลี่ยนแปลงจากภายใน คนอิหร่านฆ่ากันเอง
ผู้สกัดแผนทำสงครามยืดเยื้อ:
ตั้งแต่ต้นสงครามบรรดารัฐอาหรับกังวลว่าสงครามจะกระทบพวกตนด้วย ทั้งด้านความปลอดภัย เศรษฐกิจ จึงขอให้ทุกฝ่ายยับยั้งชั่งใจ ลดความรุนแรง หยุดสงครามทันที
การโจมตีทางอากาศทำให้การขนส่งทางอากาศทั้งภูมิภาคปั่นป่วน บางครั้งถึงขั้นปิดสนามชั่วคราว เครื่องบินพาณิชย์นับพันเที่ยวบินต้องเปลี่ยนเส้นทาง เปลี่ยนตารางการบินกะทันหัน กระทบผู้โดยสารนับหมื่น การขนส่งทางทะเลก็เช่นกัน ความกังวลเป็นจริงเป็นจังมากขึ้นเมื่ออิหร่านประกาศปิดช่องแคบฮอร์มุซ กระทบการขนส่งทางเรือของอ่าวเปอร์เซีย เป็นแนวทางที่อิหร่านเคยพูดขู่นานแล้ว
ไม่กี่วันหลังเครื่องบินรบสหรัฐโจมตีโครงการนิวเคลียร์อิหร่าน กองทัพอิหร่านโต้กลับด้วยการยิงขีปนาวุธ 19 ลูกใส่ฐานทัพ Al-Udeid ของสหรัฐในกาตาร์ ที่นี่เป็นศูนย์บัญชาการสหรัฐ แต่ขีปนาวุธถูกสกัดเกือบทั้งหมด มีเพียงลูกเดียวที่ตกพื้นโดยไม่มีผู้บาดเจ็บเสียชีวิต
ทางการอิหร่านกล่าวว่าตั้งใจโจมตีฐานทัพสหรัฐเท่านั้น ด้านกาตาร์ชี้ว่าตนสกัดขีปนาวุธเพื่อรักษาอธิปไตยโดยไม่ยิงตอบโต้อิหร่าน ทั้งยังแจ้งว่าจะไม่ให้สหรัฐใช้ฐานทัพพวกนั้นเล่นงานอิหร่าน
วิเคราะห์: อิหร่านโจมตีพอเป็นพิธี เตือนให้รู้ว่าสามารถทำลายฐานทัพดังกล่าว ซึ่งง่ายกว่าการโจมตีอิสราเอล อย่างไรก็ตามการโจมตีทำลายความสงบ บรรยากาศการค้าการลงทุน ตรงนี้แหละที่ทำให้กาตาร์กับย่านนี้เสียหายมหาศาล
การยิงขีปนาวุธอาจเป็นส่วนหนึ่งของการทูต เพื่อรัฐอาหรับกดดันสหรัฐให้หยุดโจมตีอิหร่าน ไม่ให้ความขัดแย้งบานปลาย
ผลการรบรอบมิถุนายน 2025 กลายเป็นว่ารัฐบาลทรัมป์โจมตีโครงการนิวเคลียร์อิหร่าน 3 แห่ง แล้วประกาศให้ทุกฝ่ายหยุดยิง ส่วนอิหร่านตอบโต้ด้วยการโจมตีฐานทัพสหรัฐในกาตาร์เพียงรอบเดียว
หากสงครามยืดเยื้อจะกระทบเศรษฐกิจของทุกประเทศในย่านอ่าวเปอร์เซีย ความสงบสุขกลายเป็นภาวะสงคราม ทั้งๆ ที่รัฐอาหรับไม่ได้รบด้วยแต่อย่างไร แน่นอนว่าบรรดารัฐอาหรับทั้งหลายต้องการให้สงบศึก
ถ้ามองให้ไกลกว่านั้น หากระบอบอิหร่านล่มสลาย ประเทศน่าจะปั่นป่วนวุ่นวาย ข้อนี้ไม่เป็นผลดีต่อเพื่อนบ้านอิหร่านเช่นกัน
ทำไมอาหรับต้องทนรับผลกระทบมากมายจากสงครามที่ไม่ใช่ของตน
เมื่ออิสราเอลเป็นฝ่ายก่อสงคราม จึงต้องหยุดอิสราเอลก่อน และเมื่อรัฐบาลทรัมป์สนับสนุนและร่วมรบด้วย จึงต้องกดดันรัฐบาลสหรัฐให้ยุติการรบ และให้ช่วยกดดันเนทันยาฮู
รัฐบาลอาหรับจึงเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญสกัดแนวคิดทำสงครามต่อเนื่อง อนาคตของอิหร่านจึงขึ้นกับเพื่อนบ้านอาหรับด้วย และความมั่นคงอิหร่านคือความมั่นคงอาหรับ เป็นความไร้เดียงสาถ้าคิดว่าพันธมิตรสหรัฐจะปกป้องอาหรับตลอดไป หรืออิสราเอลจะหยุดแค่ปาเลสไตน์.