“กัมพูชา” บอยคอตสินค้าไทย ปั๊มน้ำมัน-ร้านกาแฟ-สินค้าอุปโภคบริโภค แม้มีข้อตกลงหยุดยิง
ชาวกัมพูชารณรงค์เลิกใช้แบรนด์ไทย ตั้งแต่ปั๊มน้ำมัน ร้านกาแฟ สินค้าอุปโภคบริโภค นักวิจัยชี้กัมพูชายังไม่พร้อมตัดไทยออกจากห่วงโซ่อุปทานทั้งหมด
วันที่ 15 สิงหาคม 2568 เวลา 07.19 น. สำนักข่าว Nikkei Asia รายงานว่า ชาวกัมพูชาจำนวนมากเรียกร้องให้บอยคอตสินค้าบริการจากไทย ขณะที่ความตึงเครียดบริเวณชายแดนระหว่างสองประเทศยังคุกรุ่นและปะทุเป็นระยะ แม้จะมีข้อตกลงหยุดยิงแล้วก็ตาม ซึ่งกลายเป็นความท้าทายต่อบริษัทไทยที่ขยายธุรกิจในตลาดเพื่อนบ้าน
ผู้ใช้งานโซเชียลมีเดียชาวกัมพูชาหลายพันคนรณรงค์ให้ใช้แบรนด์ท้องถิ่นของชาวเขมรแทนธุรกิจและแฟรนไชส์จากไทย ตั้งแต่ปั๊มน้ำมันไปจนถึงร้านกาแฟ โดยในกรุงพนมเปญมีการถอดป้ายชื่อแบรนด์ไทยและปิดโลโก้ไว้ เพื่อให้สอดคล้องกับกระแสความรู้สึกของสังคม
หนึ่งในบริษัทไทยที่ได้รับผลกระทบคือ กลุ่ม ปตท. โดยสื่อท้องถิ่นรายงานว่ามีปั๊มน้ำมัน ปตท. ในกัมพูชาทั้งหมด 186 แห่ง
พอน นารง พนักงานปั๊มน้ำมัน ปตท. อายุ 23 ปี ที่ทำงานอยู่บนถนนสายหลักเชื่อมกรุงพนมเปญกับเสียมราฐ เปิดเผยว่าจำนวนลูกค้าลดลงจากเกือบ 500 รายต่อวัน เหลือเพียงราวสิบราย “คนออนไลน์โกรธเรามาก บางครั้งก็แสดงออกต่อหน้า แต่เราก็เป็นคนเขมร แค่ทำงานเป็นพนักงาน” เขากล่าว พร้อมระบุว่าลูกค้าที่แวะมาก็มักถามถึงการเปลี่ยนชื่อแบรนด์
นารงชี้ไปที่ป้ายข้างถนนที่ตัวอักษรย่อ PTT ถูกถอดออกและโลโก้ถูกคลุมด้วยผ้าใบ แม้จะยังใส่ยูนิฟอร์มเดิม แต่เขาบอกว่าทางพนักงานคาดว่าจะได้ชุดใหม่ในเดือนนี้ “ปตท. ในกัมพูชาจบแล้ว”
หลังการสู้รบติดต่อกัน 5 วัน จนมีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 43 คน ทั้งสองประเทศได้บรรลุข้อตกลงหยุดยิงชั่วคราวเมื่อปลายเดือนที่แล้ว โดยมาเลเซียเป็นผู้ไกล่เกลี่ย และมีสหรัฐฯ กับจีนสนับสนุน เมื่อสัปดาห์ก่อน ทั้งสองฝ่ายยังตกลงให้ทีมจากอาเซียนเข้ามาตรวจสอบการหยุดยิง แต่ทั้งสองประเทศยังคงกล่าวหากันเรื่องการละเมิดข้อตกลง ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญมองว่าต้นตอของปัญหายังไม่ได้รับการแก้ไข
ความขัดแย้งทางดิจิทัลบนโลกออนไลน์ยังคงร้อนแรง โดยมีกระแสรณรงค์ เช่น “Khmer love Khmer” และ “Boycott Thai Products” ที่ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างมาก
ที สิยาม แฟรนไชส์ซีปั๊มน้ำมัน ปตท. และน้องชายของรัฐมนตรีกลาโหมกัมพูชา ที เซฮา เป็นผู้นำการรีแบรนด์ “ปั๊มน้ำมัน ปตท. ทั้งประเทศ” ให้เป็นแบรนด์คนเขมรชื่อ Peace Petroleum Cambodia
ที สิยาม โพสต์เฟซบุ๊กและวิดีโอรายวัน ระบุว่าประมาณ 90% ของธุรกิจ ปตท. ในกัมพูชา เป็นเจ้าของและจ้างงานโดยคนกัมพูชา สนับสนุนการจ้างงานหลายพันตำแหน่ง “ผมพยายามแก้ปัญหาด้านกฎหมายและเรื่องที่เกี่ยวกับพนักงาน ไม่อยากให้ใครต้องเดือดร้อนเพราะเรื่องนี้” เขากล่าว
เช่นเดียวกับ Cafe Amazon ร้านกาแฟในเครือ ปตท. ที่มีสาขามากกว่า 250 แห่งในกัมพูชา ก็ตกเป็นเป้าบอยคอต ทำให้พนักงานกังวลเรื่องความปลอดภัย
บาริสตาวัย 19 ปี ในกรุงพนมเปญบอกกับ Nikkei ว่าใช้เวลาช่วงบ่ายคลุมป้ายร้านและมาสคอตนกแก้วด้วยผ้าใบสีดำ “ฉันรู้สึกกลัวมากตั้งแต่ความขัดแย้งเริ่มขึ้น ไม่กล้าใส่ยูนิฟอร์มออกไปข้างนอก และบอกครอบครัวว่าอย่าบอกใครว่าฉันทำงานที่ Cafe Amazon” เธอกล่าว“อยากให้รีแบรนด์เร็วที่สุด เพื่อจะได้หายใจโล่งขึ้น”
ขณะเดียวกัน กระแสชาตินิยมในกัมพูชาขยายตัว ทำให้มีการเรียกร้องให้เลิกใช้สินค้าจากไทยหลายชนิด เช่น เครื่องดื่มชูกำลังคาราบาว รวมถึงธุรกิจของเครือเจริญโภคภัณฑ์ (ซีพี) ที่ดำเนินกิจการร้านสะดวกซื้อ 7-Eleven ในกัมพูชา และเครือซีเมนต์ไทย (SCG)
นิธ โกซอล นักวิจัยเศรษฐกิจจากสถาบันวิจัยทรัพยากรเพื่อการพัฒนากัมพูชา ระบุว่าส่วนตัวยังสงสัยว่ากัมพูชาจะสามารถตัดไทยออกจากห่วงโซ่อุปทานได้จริงหรือไม่“เรายังไม่มีสินค้าท้องถิ่นหรือกำลังการผลิตเพียงพอที่จะมาแทนสินค้าจากไทยได้ทั้งหมด ทั้งในพนมเปญและจังหวัดชายแดน” เขากล่าว “เราอาจเปลี่ยนชื่อแบรนด์ได้ แต่ประเทศและเศรษฐกิจยังไม่พร้อมที่จะเปลี่ยนซัพพลายเออร์หรือหยุดความต้องการสินค้าจากไทยอย่างสิ้นเชิง”
ข้อมูลจาก Atlas of Economic Complexity ซึ่งใช้ฐานข้อมูลจาก UN Comtrade ระบุว่า ไทยส่งออกไปกัมพูชาในปี 2566 มูลค่า 6 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยน้ำมันดิบคิดเป็นสัดส่วนหนึ่งในสี่ของมูลค่าการค้ารวมนี้
“นี่อาจเป็นโอกาสให้กัมพูชาทดสอบศักยภาพการพัฒนาเศรษฐกิจของตนเอง ว่าเราสามารถผลิตอะไรใช้เองได้บ้าง แต่เรายังไม่พร้อมที่จะตัดสินค้าหรือวัตถุดิบจากไทยออกไปทั้งหมด” นิธกล่าว “ถ้าข้อตกลงหยุดยิงได้ผล และไม่มีการรบกันอีก ความตึงเครียดบนโซเชียลก็จะสงบลง และคนก็จะลืมเรื่องบอยคอต กลับมามีเหตุผลมากขึ้น”
อ้างอิง : asia.nikkei.com