"ส้มควาย" ผลไม้รสเปรี้ยวจัดจากภาคใต้ ที่อุดมด้วยประโยชน์เกินตัว
เมื่อพูดถึงผลไม้รสเปรี้ยว หลายคนคงนึกถึงมะนาวหรือมะขาม แต่ยังมีผลไม้พื้นบ้านอีกชนิดหนึ่งจากภาคใต้ที่ขึ้นชื่อเรื่องความเปรี้ยวจัดไม่แพ้กัน นั่นคือ ส้มควาย หรือชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Garcinia cowa ผลไม้ที่ไม่ได้มีดีแค่รสชาติ แต่ยังอัดแน่นด้วยคุณประโยชน์ทางยาและสุขภาพที่น่าสนใจ
ส้มควายคืออะไร?
ส้มควาย เป็นไม้ยืนต้นในตระกูลเดียวกันกับส้มแขก (Garcinia) มีถิ่นกำเนิดในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงภาคใต้ของประเทศไทย ผลส้มควายมีรูปร่างกลมแป้นคล้ายฟักทองขนาดเล็ก ผิวเปลือกมีสีเขียวอมเหลืองหรือเหลืองเข้มเมื่อสุก เมื่อผ่าออกจะพบเนื้อสีเหลืองอ่อน เนื้อแน่น มีรสชาติเปรี้ยวจัดและฝาดเล็กน้อย เนื่องจากมีกรดสูง
ด้วยรสชาติที่เปรี้ยวจัด ทำให้ส้มควายไม่นิยมรับประทานสด แต่จะนิยมนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ส้มควายแช่อิ่ม หรือนำไปเป็นส่วนประกอบในอาหารเพื่อเพิ่มรสชาติเปรี้ยวแทนมะนาวหรือมะขาม เช่น แกงส้ม แกงเหลือง หรือนำไปทำเป็นน้ำพริกและเครื่องแกง
ประโยชน์ของส้มควาย: สรรพคุณทางยาและสุขภาพ
แม้จะมีรสชาติเปรี้ยวจัด แต่ส้มควายก็อุดมไปด้วยสารอาหารและมีสรรพคุณทางยามากมายที่คนไทยในอดีตใช้เป็นยาสมุนไพรมาอย่างยาวนาน
- ช่วยในการลดน้ำหนัก: ส้มควายมีสาร ไฮดรอกซีซิตริกแอซิด (HCA) ซึ่งเป็นสารสำคัญที่พบได้ในตระกูลส้มแขก สารชนิดนี้มีคุณสมบัติในการช่วยยับยั้งการสะสมไขมันในร่างกาย และช่วยลดความอยากอาหาร ทำให้ส้มควายเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก
- ระบบขับถ่ายดีขึ้น: ส้มควายมีใยอาหารสูง ซึ่งช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ ทำให้ระบบขับถ่ายดีขึ้นและป้องกันอาการท้องผูกได้
- อุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ: มีสารต้านอนุมูลอิสระหลายชนิดที่ช่วยปกป้องเซลล์ในร่างกายจากความเสียหายที่เกิดจากอนุมูลอิสระ ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเรื้อรังต่างๆ และช่วยชะลอวัย
- บำรุงสุขภาพ: มีวิตามินซีและแร่ธาตุต่างๆ ที่ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ร่างกายแข็งแรงและลดความเสี่ยงในการติดเชื้อต่างๆ
ด้วยคุณสมบัติเหล่านี้ ส้มควายจึงเป็นมากกว่าแค่ผลไม้รสเปรี้ยว แต่เป็นสมุนไพรที่มีคุณค่าทางยาและสุขภาพที่น่าสนใจ ซึ่งสะท้อนถึงภูมิปัญญาพื้นบ้านของคนไทยในการนำพืชพรรณธรรมชาติมาใช้ประโยชน์อย่างชาญฉลาด