3 ที่มาของ “บางกอก” ชื่อเมืองหลวงของไทย มาจากอะไรบ้าง?
3 ที่มาของบางกอก ชื่อเมืองหลวงของไทย มาจากอะไรบ้าง?
“บางกอก” เป็นชื่อเรียกเมืองหลวงที่ต่างชาติมักจะใช้เรียกกรุงเทพฯ ในอดีตใช้เรียกรวม ๆ พื้นที่กรุงเทพฯ และธนบุรี คำนี้พบครั้งแรกในเอกสารประวัติศาสตร์ อย่าง “พงศาวดารกรุงศรีอยุธยา”ฉบับวันวลิต แต่ก็ยังไม่ปรากฏความหมายที่แน่ชัดว่ามาจากอะไรกันแน่ ปรากฏอยู่ 3 ข้อสันนิษฐานที่อาจเกี่ยวข้องกับคำนี้ ดังนี้
3 ที่มาของบางกอก มีอะไรบ้าง?
1. คาดว่ามาจากคำว่า “บางมะกอก” หรือชุมชนที่เต็มไปด้วยต้นมะกอก เนื่องจากบริเวณวัดอรุณราชวรารามหรือวัดแจ้ง แต่ก่อนก็เรียกกันว่าวัดมะกอกนอก
2. มาจากคำว่า “บางเกาะ” มาจากลักษณะของพื้นที่กรุงเทพฯ ที่มีน้ำล้อมรอบคล้ายเกาะ โดย ศาสตราจารย์ ขจร สุขพานิช วิเคราะห์จากหลักฐานแผนที่ของ เดอ ลา มาร์ วิศวกรฝรั่งเศสที่เดินทางเข้ามาในสมัยสมเด็จพระนารายณ์ฯ ที่มีการเขียนกำกับไว้บนแผนที่ว่า “I de Bankok” ซึ่ง I เป็นอักษรย่อของคำว่า Ile แปลว่าเกาะ
รวมถึงจดหมายของท้าวเทพกษัตรี (จัน) ที่มีถึงพระยาราชกปิตัน (ฟรานซิส ไลท์) เจ้าเมืองเกาะหมากหรือปีนัง ใน พ.ศ. 2330 ก็ยังปรากฏการใช้คำว่าเมืองบางเกาะอยู่
3. บางกอก มาจากเส้นทางที่แม่น้ำไหลแรง ไหลตรง เนื่องจาก “กอก” แปลว่าการดูดออกหรือทำให้ไหลแรง ซึ่งตรงกับลักษณะทางภูมิศาสตร์ของเมือง ที่เมื่อมีการขุดคลองลัดบางกอก บริเวณปากคลองบางกอกน้อยในปัจจุบันไปออกที่ป้อมวิไชยประสิทธิ์ ทำให้กระแสน้ำไม่ไหลเข้าคลองบางกอกน้อย แต่ไหลตรงและแรงมากขึ้น ทำให้คลองขุดใหม่กลายเป็นแม่น้ำ
ทั้ง 3 ข้อนี้คือสิ่งที่คาดว่าเป็นที่มาของ “บางกอก” ในมุมของนักวิชาการ แล้วคุณล่ะคิดว่า “บางกอก” มาจากอะไร?
อ่านเพิ่มเติม :
- “หมอบรัดเลย์” แรกเห็นบางกอกสมัย ร.3 ถึงกับหดหู่ใจ เพราะอะไร?
- สำเนียง คน “กรุงเทพฯ” (บางกอก) เคยถูกเหยียดว่า “บ้านนอก” สมัยนี้เหยียดสำเนียงอื่นแทน
- พระตีหัวฝรั่งย่านวัดเกาะ ดราม่ายุคแรกช่วงบางกอก กรุงเทพฯ เริ่มเจริญด้วยการค้า-ต่างชาติ
สำหรับผู้ชื่นชอบประวัติศาสตร์ ศิลปะ และวัฒนธรรม แง่มุมต่าง ๆ ทั้งอดีตและร่วมสมัย พลาดไม่ได้กับสิทธิพิเศษ เมื่อสมัครสมาชิกนิตยสารศิลปวัฒนธรรม 12 ฉบับ (1 ปี) ส่งความรู้ถึงบ้านแล้ววันนี้!! สมัครสมาชิกคลิกที่นี่
อ้างอิง :
https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jasac/article/view/227253/154933
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 1 กันยายน 2568
อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : 3 ที่มาของ “บางกอก” ชื่อเมืองหลวงของไทย มาจากอะไรบ้าง?
ติดตามข่าวล่าสุดได้ทุกวัน ที่นี่
– Website : https://www.silpa-mag.com