คณะ IOT ลงพื้นที่ผามออีแดง-ฐานกฤษณา-ภูมะเขือ ยกนิ้วชื่นชมทหารไทย
ภายหลังจากช่วงเช้าที่ผ่านมา กองทัพภาคที่ 2 นำคณะผู้สังเกตการณ์ชั่วคราว (Interim Observer Team : IOT) ซึ่งเป็นทูตทหารอาเซียนประจำกรุงเทพฯ 8 ประเทศ รวม 14 นาย และสื่อมวลชน ลงพื้นที่ช่องอานม้า ตามข่าวที่นำเสนอไปก่อนหน้านี้
จากนั้นคณะ IOT ได้ลงพื้นที่ต่อมายัง “ผามออีแดง” อ.กันทรลักษณ์ จ.ศรีสะเกษ ซึ่งถือเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญที่สามารถมองเห็นพื้นที่พิพาทได้หลายจุด ทั้งเขาพระวิหาร, ช่องตาเฒ่า, สัตตาโสม และภูผี เพื่อให้คณะ IOT เข้าใจภาพรวมสถานการณ์
โดยมีการบรรยายสรุปจากทหารกองทัพภาคที่ 2 ถึงจุดที่มีการปะทะของไทยและกัมพูชา และภายหลังการหยุดยิงเมื่อวันที่ 28 กรกฎาคมที่ผ่านมา ก็ตรวจพบการเคลื่อนย้ายกำลัง ทั้งรถจักรยานยนต์ และรถยนต์ของทหารกัมพูชา ในพื้นที่ประสาทพระวิหารและช่องโดนเอาว์ 194 ครั้ง แบ่งเป็นรถจักรยานยนต์ 135 คัน รถกระบะ 127 คัน รถ และบรรทุก 80 คัน
ขณะที่วันที่ 13 สิงหาคมจนถึงปัจจุบัน สามารถเก็บกู้ทุ่นระเบิดชนิด TYPE 72 จำนวน 20 ทุ่น และสรรพาวุธอื่นๆ อีกจำนวนมาก รวมถึงยังตรวจพบโดรนของฝ่ายกัมพูชาบินเข้ามาในพื้นที่เขาพระวิหารและภูมะเขือถึง 77 ครั้งด้วย
พ.อ.กัมปนาท วาพันสุ รองเสนาธิการกองทัพภาคที่ 2 ได้พาคณะ IOT มาอธิบายจุดบริเวณผามออีแดง เพื่อให้เห็นถึงลักษณะทางกายภาพที่ชัดเจนขึ้น โดยอธิบายจุดที่เป็นจุดของการสู้รบ เช่น พื้นที่ภูผี ซึ่งจุดนี้ ผบ.พลของกัมพูชาเสียชีวิต ซึ่งสิ่งที่ทหารไทยได้ชี้แจง เพื่อยืนยันว่า “ทหารไทยจำกัดขอบเขตการรบ ส่วนกัมพูชาได้ปะทะเข้าไปยังพื้นที่บ้านเรือนของประชาชน”
สำหรับจุดที่ 3 ทหารของกองทัพภาคที่ 2 ได้ขอความร่วมมือสื่อมวลชน ให้ขึ้นไปที่ฐานกฤษณาได้เพียง 11 คนเท่านั้น โดยมีผู้สื่อข่าว 5 คน ช่างภาพ 5 คน และช่างภาพนิ่ง 1 คน เพื่อให้ขึ้นไปดูหลักฐานที่ตรวจพบทุ่นระเบิดชนิด PMN-2 ในพื้นที่ลาดตระเวนของทหารไทย ซึ่งเพิ่งถูกวางใหม่ จนทำให้มีทหารไทยได้รับบาดเจ็บไปเมื่อวันที่ 9 สิงหาคมที่ผ่านมา
ซึ่งการเดินทางครั้งนี้ต้องใช้รถยนต์ทหาร FTS พาขึ้นไปเท่านั้น เนื่องจากเป็นพื้นที่ป่าตลอดทาง และถนนหนทางสัญจรลำบาก โดยระยะทางจากผามออีแดงไปถึงฐานกฤษณา มีระยะทางประมาณ 20 กิโลเมตร ใช้เวลาราว 1 ชั่วโมง
กระทั่งถึงฐานกฤษณา ตัวแทนทหารไทย ได้พาคณะ IOT ไปดูพื้นที่จุดยุทธศาสตร์จุดนี้ พร้อมอธิบายพื้นที่ฐาน ว่าพบการเหยียบกับระเบิดของทหารไทยเมื่อวันที่ 9 สิงหาคมที่ผ่านมา โดยยืนยันว่า “จุดนี้เป็นพื้นที่ลาดตระเวนต่อเนื่อง เป็นพื้นที่ประจำ แต่กลับพบกับระเบิดใหม่วางอยู่ในเส้นทางลาดตระเวนของทหารไทย ทำให้ทหารไทยเหยียบกับระเบิด”
โดยหลังจากนั้นได้ให้หน่วยเก็บกู้วัตถุระเบิดเข้าพื้นที่มาตรวจสอบ และเก็บกู้ระเบิดที่ถูกวางใหม่ ในพื้นที่จุดเดิมที่พบ ห่างไปประมาณ 10 เมตร เพื่อให้หน่วยเก็บกู้เข้าจัดการเคลียร์พื้นที่ และเบื้องต้นสามารถเก็บได้อีก 1 ลูกเพิ่มเติม ในรัศมีใกล้เคียง
จากนั้นตัวแทนทหารไทย ได้พาคณะ IOT เดินไปดูพื้นที่จริง เป็นจุดพบวัตถุระเบิด M203 ซึ่งเป็นลูกระเบิดขนาด 40 มิลลิเมตร เป็นระเบิดที่กัมพูชายิงมาในวันก่อนวันที่ 28 กรกฎาคมที่ผ่านมา ก่อนการหยุดยิง แต่ระเบิดนี้ได้ถูกเคลียร์ไปแล้ว เพื่อความปลอดภัย และรอการเก็บกู้ จึงสามารถดูตัวอย่างได้ รวมไปถึงยังได้ดูระเบิด PMN-2 ที่เก็บกู้ได้เมื่อวานนี้ 1 ลูก โดยรวมทั้งหมดในพื้นที่นี้ พบมีทั้งหมด 3 ลูก ทางตัวแทนทหารไทยจึงย้ำว่า “พื้นที่จุดนี้ได้เคลียร์ระเบิดเก่าไปแล้ว 100 เปอร์เซ็นต์ ดังนั้นระเบิดที่พบเป็นระเบิดที่ถูกนำมาวางใหม่“ และจากการสังเกตสภาพของทุ่นระเบิดค่อนข้างอยู่ในสภาพใหม่
ช่วงหนึ่งพลตรีซัมซุล ริซัล บิน มูซา ผู้ช่วยทูตทหารมาเลเซียประจำประเทศไทย ในฐานะหัวหน้าคณะ IOT ได้สอบถามลักษณะการทำงานของระเบิดตัวนี้ โดยทหารไทย อธิบายว่า ลักษณะการทำงานเป็นการกดทับหรือถูกเหยียบแล้วจะระเบิด
โดยคณะ IOT ยังได้เดินไปดูพื้นที่จุดที่ทหารไทยเหยียบกับระเบิดด้วย ห่างไปประมาณ 150 เมตรด้วย แต่ไม่สามารถเข้าไปใกล้พื้นที่ได้มาก เพราะเจ้าหน้าที่ได้กั้นพื้นที่เอาไว้ เพื่อให้เจ้าหน้าที่เข้าสแกนพื้นผิวเคลียร์วัตถุระเบิดตกค้าง จึงทำให้ได้เห็นเพียงแค่ไกลๆ และจุดสำคัญอีกจุด เป็มหลุมคอร์100 ลักษณะเป็นหลุมระเบิดที่ห่างจากจุดที่ทหารไทยเหยียบกับระเบิด เมื่อวันที่ 9 สิงหาคม ไปประมาณ 20 เมตร จุดนี้เป็นหลุมที่มีขนาดกว้าง ที่กัมพูชายิงเข้ามาในช่วงก่อนหยุดยิง
ซึ่งจุดนี้ทหารไทยชี้แจง คณะ IOT ว่ายังเป็นพื้นที่ไม่ปลอดภัย และยังใช้หน่วยเก็บกู้เข้าเคลียร์พื้นที่อยู่ ซึ่งภายหลังทหารไทยเหยียบกับระเบิดทหารไทยจึงได้นำเครื่องกีดขวาง คือรั้วลวดหนามหีบเพลงมาวางกั้นพื้นที่ไว้ เพราะทหารกัมพูชายังมีความพยายามที่จะลักลอบเข้ามาวางระเบิดอยู่ และจุดนี้จะอยู่ห่างจากแนวชายแดนประมาณ 100 เมตร
ทั้งนี้ทหารไทย ยืนยันว่า จุดนี้เป็นจุดที่ทหารไทยลาดตระเวนเป็นประจำ และไม่เคยเจอทุ่นระเบิดมาก่อน
สำหรับจุดที่ 4 เป็นจุดสุดท้าย คือ ภูมะเขือ โดยระหว่างทางขึ้น ทหารไทยได้พาคณะทูต IOT ลงไปดูระเบิดสังหารชนิดต่างๆ ตั้งแต่ระเบิดสังหารบุคคล ไปจนถึงระเบิดสังหารดักรถถังที่มีขนาดใหญ่ โดยทหารไทยได้รายงานให้คณะทูต IOT ทราบว่าในพื้นที่ 5 ฐาน ตรวจพบระเบิดสังหาร 46 ทุ่น ซึ่งในจำนวนนี้ มี 16 ทุ่น ยังไม่ระเบิด และพบอยู่ในฐานฝั่งตรงข้ามใส่กระสอบทรายเอาไว้ ห่างจากจุดนี้ประมาณ 100 - 200 เมตร และห่างจากชายแดนประมาณ 200 เมตร นอกจากนี้ยังพบระเบิดอยู่กับที่ 22 ทุ่น และระเบิดหนักรถถังอีก 2 ทุ่น
โดยช่วงหนึ่งระหว่างที่ พล.ต.ซัมซุล ริซัล บิน มูซา ผู้ช่วยทูตทหารมาเลเซียประจำประเทศไทย ได้ดูทุ่นระเบิดสังหารชนิดต่างๆ อยู่ ไปถึงจุดสุดท้ายเป็นโต๊ะหน่วยเก็บทุ่นระเบิดของกองทัพเรือ โดย พล.ต.ซัมซุล ได้เข้าไปจับมือ พร้อมให้กำลังใจ เนื่องจากเจ้าตัวเคยเก็บกู้วัตถุระเบิดบริเวณชายแดนไทย-มาเลเซีย มาก่อน และเป็นผู้มีความชำนาญ ซึ่ง พล.ต.ซัมซุล ได้กล่าวให้กำลังใจทหารไทยด้วยว่า “ขอบคุณสำหรับการปฎิบัติหน้าที่ พวกคุณทำได้ดีมาก ไม่ว่าจะทำอะไรก็จำไว้ว่าการเก็บกู้ทุ่นระเบิดเป็นประโยชน์กับทุกคน ดูแลตัวเอง คุณเป็นทีมเดียวกัน“
เมื่อถึง ภูมะเขือ ทหารประจำหน่วยได้อธิบายพื้นที่ว่าบริเวณดังกล่าว เป็นจุดของกำลังทหารไทย ซึ่งควบคุมพื้นที่ได้ทั้งหมด และปัจจุบันมีการวางกำลังเพื่อรักษาพื้นที่อย่างเบ็ดเสร็จบนยอดภูมะเขือทั้งหมด ก่อนจะเดินไปยังจุดยอดภูมะเขือที่มีการปักธงชาติไทยไว้ โดย พล.ต.ซัมซุล ได้สอบถามถึงเส้นแนวเขตของไทย และเส้นแนวเขตของกัมพูชา พร้อมชี้แจงถึงการปฏิบัติการของทหารไทยที่มีการผลักดันทหารของกัมพูชาออกจากแนวเขต ให้ถอยลงไปหลังแนวบันไดกระเช้า ซึ่งช่วงหนึ่งตัวแทนคณะทูตจากบรูไนได้ยกนิ้วชื่นชมทหารไทยด้วย
โดยการเข้าสังเกตการณ์และรับฟังข้อเท็จจริงในครั้งนี้ รวมทั้งหมด 4 จุดใหญ่ ใช้เวลานานกว่า 8 ชั่วโมง โดยก่อนที่คณะ IOT จะแยกย้ายเดินทางต่อไปยังจังหวัดสุรินทร์ เพื่อเข้าสังเกตการณ์ในวันพรุ่งนี้ พล.ต.ซัมซุล หัวหน้าคณะ IOT ได้ขอถ่ายภาพกับสื่อมวลชน แต่ไม่ให้สัมภาษณ์ใดๆ บอกเพียงว่า “เป็นไปอย่างที่ทุกคนได้เห็นตามเส้นทางที่ไป และขอบคุณสื่อมวลชนเป็นการทำหน้าที่ทำได้ดีมาก”.