ประโยชน์ “ดอกมะลิ” สัญลักษณ์ดอกไม้วันแม่ ตามตำรับยาไทย ช่วยผ่อนคลาย
ดอกมะลิ (Jasminum) มีสีขาวบริสุทธิ์และมีกลิ่นหอมอันเป็นเอกลักษณ์ เมื่อได้กลิ่นจะรู้สึกชื่นใจ และออกดอกตลอดทั้งปี โดยเป็นไม้ในวงศ์ OLEACEAE มีถิ่นกำเนิดทางตอนเหนือของอินเดีย แท้จริงแล้ว พืชตระกูลมะลิในเมืองไทยมีอยู่หลายพันธุ์ มีทั้งพันธุ์พื้นเมืองของไทย รวมถึงพันธุ์ที่นำเข้าจากต่างประเทศ มีทั้งต้นแบบเลื้อยและเป็นพุ่มรอเลื้อย สีของกลีบดอกไม่เพียงแต่มีสีขาว เรายังพบกลีบดอกที่มีสีเหลือง มีทั้งกลิ่นหอมและไม่มีกลิ่นหอม
ประโยชน์ “ชามะลิ” เผยสรรพคุณทางยา ของขวัญแทนใจวันแม่แห่งชาติ 2567
โภชนาการแก้เด็กเบื่ออาหาร แนะเมนูไม่น่าเบื่อ ช่วยเจริญอาหาร
ประโยชน์และสรรพคุณของมะลิ
ตามตำรับยาไทย ที่มีดอกมะลิเป็นส่วนผสมหลัก
- ยาหอมเทตจิตร มีมะลิเป็นส่วนผสมหลัก บรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืด ตาลาย ช่วยให้ผ่อนคลาย ทำจิตใจตให้สงบ
- ยาประสะจันทร์แดง ช่วยบรรเทาอาการ ไข้ตัวร้อน(ไข้พิษ) แก้ร้อนในกระหายน้ำ
เครื่องดื่มและอาหารมะลิ
- ชาดอกมะลิ มีฤทธิ์เย็น ดับกระหาย คลายร้อน แก้ร้อนใน บำรุงหัวใจ
- ชาเบญจเกสร ดอกมะลิ ดอกพิกุล ดอกสารภี เกสรบัวหลวง รสหอมเย็น ช่วยผ่อนคลาย ช่วยบำรุงหัวใจ
- น้ำลอยดอกมะลิ
- ขนมวุ้นดอกมะลิ
มีอรรถประโยชน์อย่างมากมาย นอกจากจะใช้เป็นยาสมุนไพร และใช้สำหรับปลูกเป็นไม้ดอกไม้ประดับแล้ว ยังนิยมนำดอกมะลิมาร้อยเรียงเข้าด้วยกันเป็น “มาลัยดอกมะลิ” สื่อถึงคำมั่นสัญญารักที่มีให้กันและกัน
ข้อแนะนำและข้อควรระวัง
- ดอกมะลิ ที่ปัจจุบันมีการนำมาผสมแต่งกลิ่นใบชาเขียว ไม่ควรกินเป็นประจำติดต่อกันนานๆ อาจทำให้ความจำไม่ดี ลืมง่าย
- รากมะลิ หากใช้มากไปอาจทำให้สลบได้
- การใช้ดอกมะลิในทางสุคนธบำบัดไม่ควรใช้ในปริมาณที่มีความเข้มข้นมากเกินไป หรือ ใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน เพราะกลิ่นหอมแรงเกินไป อาจส่งผงให้อาการหน้ามืดวิงเวียน และคลื่นไส้ได้
- ดอกมะลิ เป็นยารสหอมเย็น ไม่ควรใช้มากเกินไป เพราะอาจไปแสลงกับโรคลมจุกเสียดแน่นได้
ในการใช้ทุกๆ ส่วนของมะลิเป็นสมุนไพรในการบำบัดรักษาโรคนั้น ควรระมัดระวังในการใช้โดยควรใช้ในปริมาณที่พอดี ไม่ควรใช้ในปริมาณที่มากจนเกินไป หรือ ใช้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานจนเกินไป เพราะอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้ ในผู้ที่มีโรคประจำตัวควรปรึกษาแพทย์ ที่สำคัญควรเลือกใช้ดอกมะลิที่สะอาด และปลอดสารพิษด้วย
ขอบคุณข้อมูลจาก : กรมการแพทย์แผนไทยฯ และdisthai