เคลียร์ชัดทุกประเด็น "หวยเกษียณ" ออมลุ้นล้าน ทุกวันศุกร์
กลายเป็นประเด็นที่สังคมให้ความสนใจอย่างล้นหลามสำหรับนโยบาย "หวยเกษียณ" หรือ "สลาก กอช." นวัตกรรมใหม่ที่มุ่งเปลี่ยนพฤติกรรมการเสี่ยงโชคของคนไทยให้กลายเป็นการสร้างความมั่นคงในวัยเกษียณ ภายใต้แนวคิด "ซื้อหวยเงินไม่หาย กลายเป็นเงินออม"
เพื่อไขข้อข้องใจทั้งหมด ”กรุงเทพธุรกิจ” รวบรวมประเด็นที่สำคัญจากการถาม-ตอบ กับ นายเผ่าภูมิ โรจนสกุล รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง ในฐานะผู้ขับเคลื่อนนโยบายหวยเกษียณ
Q: หวยเกษียณคืออะไร และวัตถุประสงค์?
A: "หวยเกษียณ" หรือชื่อทางการคือ "สลากสะสมทรัพย์เพื่อเงินออมยามเกษียณ" เป็นนโยบายที่ผสมผสานการลุ้นโชคเข้ากับการออมเงินภาคสมัครใจ โดยมีวัตถุประสงค์หลักคือเพื่อจูงใจให้คนไทย โดยเฉพาะแรงงานนอกระบบและผู้ที่ไม่มีสวัสดิการบำนาญ ได้เริ่มต้นออมเงินเพื่อวัยเกษียณอย่างสม่ำเสมอ ขณะเดียวกันก็เป็นการดึงเม็ดเงินจากหวยใต้ดินกลับเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจ และช่วยลดภาระงบประมาณของรัฐบาลในการดูแลผู้สูงอายุในระยะยาว
อย่างไรก็ตาม มีข้อเรียกร้องจากแรงงานในระบบและผู้ที่อายุเกินวัยเกษียณต้องการมีสิทธิ์ซื้อหวยเกษียณด้วย จึงได้มีการปรับเกณฑ์และเงื่อนไขล่าสุดให้แรงงานทุกกลุ่มสามารถซื้อได้
Q: ใครมีสิทธิ์ซื้อหวยเกษียณ และมีเงื่อนไขการซื้ออย่างไร?
A: ประชาชน สัญชาติไทยที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป ทุกคนมีสิทธิ์ซื้อได้ ไม่ว่าจะเป็นสมาชิกกองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) อยู่แล้วหรือไม่ ครอบคลุมทุกกลุ่มอาชีพ โดยมีเงื่อนไขการซื้อคือ ราคาใบละ 50 บาทจำกัดการซื้อสูงสุดไม่เกิน 3,000 บาทต่อคนต่อเดือน (60 ใบ)
สำหรับผู้ที่อายุเกิน 60 ปี ก็สามารถซื้อได้ แต่เงินค่าซื้อสลากจะถูกเก็บออมเป็นระยะเวลา 5 ปี จึงจะสามารถถอนคืนได้
Q: อยากซื้อหวยเกษียณต้องทำอย่างไร ซื้อได้ที่ไหนบ้าง
A: ซื้อผ่านแอปพลิเคชัน กอช. บนสมาร์ทโฟน โดยจะมีการเพิ่มฟีเจอร์ ”หวยเกษียณ” บนแอปฯ เมื่อพร้อมเปิดให้บริการ
และยังสามารถเปิดบัญชีกอช. บัญชีหวยเกษียณ ซื้อหวยเกษียณและตรวจสอบรางวัล ได้ผ่านแอปพลิเคชันอื่น ได้แก่ TrueMoney, AIS และ ShopeePay
ส่วนผู้ที่ไม่มีโทรศัพท์มือถือหรือสมาร์ทโฟน ตอนนี้อยู่ระหว่างการหารือเพื่อประสานกับหน่วยงานต่างๆ ให้สามารถซื้อหวยเกษียณผ่านช่องทางอื่นๆ ได้ เช่น ที่ทำการไปรษณีย์ ร้านสะดวกซื้อ ซึ่งคาดว่าจะมีความชัดเจนภายในเดือน ก.ย.68
Q: เปิดขายหวยเกษียณหรือยัง ซื้อได้เมื่อไหร่
A: ปัจจุบันการเดินหน้านโยบายหวยเกษียณอยู่ระหว่างการพิจารณาแก้ไข พ.ร.บ.กองทุนการออมแห่งชาติ ในขั้นตอนสุดท้ายโดยวุฒิสภา เมื่อขั้นตอนการแก้ไขกฎหมายแล้วเสร็จ คาดว่าจะสามารถเริ่มขายครั้งแรกได้ภายในไตรมาสที่ 4 ของปีนี้
Q: รางวัลมีอะไรบ้าง และออกรางวัลอย่างไร?
A: หวยเกษียณดำเนินการออกรางวัลโดยสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล ทุกวันศุกร์ เวลา 17.00 น. ด้วยมาตรฐานเดียวกับสลากกินแบ่งรัฐบาล โดยการซื้อหวยเกษียณจะเป็นการสุ่มได้สลากตัวเลข 6 หลัก ไม่สามารถเลือกตัวเลขได้ เปิดขายงวดละ 5 ล้านใบ มีรางวัล ดังนี้
รางวัลที่ 1 มูลค่า 1,000,000 บาท จำนวน 5 รางวัล (เลข 6 หลัก)
รางวัลที่ 2 มูลค่า 1,000 บาท จำนวน 10,000 รางวัล แบ่งเป็นรางวัลเลขหน้า 3 ตัว 5,000 รางวัล และเลขท้าย 3 ตัว 5,000 รางวัล
รางวัลพิเศษ (แจ็คพอต) หากงวดไหนไม่มีผู้ถูกรางวัลที่ 1 เงินรางวัลทั้งหมดจะถูกสมทบเป็นแจ็คพอตในงวดถัดไปทันที
เงินรางวัลทั้งหมดจะถูกโอนเข้าบัญชีพร้อมเพย์ของผู้ถูกรางวัลโดยอัตโนมัติ และที่สำคัญที่สุดคือ เงินค่าซื้อสลากทุกใบจะถูกเปลี่ยนเป็นเงินออมในบัญชี กอช. ของผู้ซื้อทันที ไม่ว่าจะถูกรางวัลหรือไม่ก็ตาม
Q: ผลตอบแทน 3 เด้งของหวยเกษียณคืออะไร?
A: ผู้ซื้อจะได้รับผลประโยชน์ถึง 3 ต่อ ได้แก่
1. ได้ลุ้นรวยทุกสัปดาห์ มีโอกาสถูกรางวัลใหญ่ 1 ล้านบาท และรางวัลอื่นๆ ทุกวันศุกร์
2. ได้เงินออมคืนครบทุกบาท เงินค่าซื้อสลากทั้งหมดไม่สูญหาย แต่จะถูกเก็บสะสมไว้ในบัญชี กอช. และได้รับคืนเต็มจำนวนเมื่ออายุครบ 60 ปี
3. ได้ผลตอบแทนจากการลงทุน เงินออมที่สะสมไว้จะถูกนำไปลงทุนในสินทรัพย์ความเสี่ยงต่ำ เช่น พันธบัตรรัฐบาล ทำให้มีผลตอบแทนงอกเงยเพิ่มเติมขึ้นมาอีกด้วย
Q: เงินออมปลอดภัยแค่ไหน และบริหารจัดการอย่างไร?
A: เงินออมทั้งหมดจะถูกบริหารโดย กอช. ซึ่งเป็นหน่วยงานของรัฐ โดยเน้นลงทุนในสินทรัพย์เสี่ยงต่ำมาก เพื่อคุ้มครองเงินต้นเป็นหลัก กองทุนนี้มีความมั่นคงสูงเพราะมีแต่เงินไหลเข้า ไม่มีภาระรายจ่ายเหมือนกองทุนอื่น และที่สำคัญที่สุดคือ มีกฎหมายค้ำประกันว่าจะต้องคืนเงินต้นให้กับผู้ออมครบทุกบาททุกสตางค์เมื่อครบกำหนด
Q: สามารถถอนเงินออมก่อนอายุ 60 ปี ได้หรือไม่?
A: สามารถถอนเงินออมคืนก่อนกำหนดได้ในกรณีทุพพลภาพ (จำกัดไม่เกิน 3 ครั้ง) นอกจากนี้อาจมีกรณีอื่นๆ ที่สามารถขอรับคืนเงินบางส่วนได้ตามที่กฎกระทรวงจะกำหนดรายละเอียดเพิ่มเติมต่อไป
Q: แตกต่างจากสลากออมทรัพย์ของธนาคาร ออมสิน หรือ สลาก ธ.ก.ส. อย่างไร?
A: มีความแตกต่างที่สำคัญ 2 ประการคือ
ลักษณะการซื้อสลากออมทรัพย์ทั่วไปซื้อครั้งเดียวและถือไว้ลุ้นรางวัลได้ตลอดอายุสลาก แต่หวยเกษียณต้องซื้อเป็นงวดๆ เหมือนสลากกินแบ่งฯ เพื่อลุ้นรางวัลในสัปดาห์นั้นๆ
เป้าหมายผลตอบแทน สลากออมทรัพย์เน้นผลตอบแทนในรูปดอกเบี้ย แต่หวยเกษียณเน้นการการันตี "เงินต้นไม่หาย" เพื่อการออมระยะยาว ควบคู่ไปกับการลุ้นรางวัลใหญ่ที่มีมูลค่าสูงกว่า
Q: จะช่วยแก้ปัญหาหวยใต้ดินและส่งผลดีต่อเศรษฐกิจอย่างไร?
A: โครงการนี้ถูกออกแบบมาเพื่อดึงดูดผู้ที่เล่นหวยใต้ดินให้หันมาเสี่ยงโชคในระบบที่ถูกกฎหมายและได้ประโยชน์คืนเป็นเงินออม คาดการณ์ว่าแม้จะใช้งบประมาณสำหรับเงินรางวัลราว 760 ล้านบาทต่อปี แต่จะสามารถดึงเม็ดเงินกลับเข้าระบบและสร้างเป็นเงินออมภาคสมัครใจได้สูงถึง 13,000 ล้านบาทต่อปี ซึ่งเงินจำนวนนี้จะกลายเป็นทุนสำรองที่สำคัญของประเทศ และช่วยสร้างความมั่นคงทางการคลังเพื่อรองรับสังคมสูงวัยได้อย่างยั่งยืน โดยโครงการนี้ได้รับคำชื่นชมจากธนาคารโลก (World Bank) ว่าเป็น "นวัตกรรมที่น่าทึ่ง" และเป็นต้นแบบให้ประเทศอื่นศึกษาต่อไป