ยกเลิกดอกเบี้ย Flat Rate สินเชื่อเช่าซื้อ ไม่มีผลทางบัญชี แต่โอกาสเกิดยาก

จากกรณีที่ นายกิตติรัตน์ ณ ระนอง ในฐานะที่ปรึกษาคณะทำงานการกำกับแก้ไขหนี้สินภาคประชาชนรายย่อย เตรียมเสนอนายกรัฐมตรี ยกเลิกการคิดดอกเบี้ยคงที่ (Flat Rate) สำหรับสินเชื่อเช่าซื้อรถยนต์ และรถจักรยานยนต์ สร้างความเป็นธรรมให้กับลูกหนี้รายย่อย ช่วยลดภาระประชาชนได้ทันที โดยไม่ต้องรอแก้กฎหมาย

ก่อนอื่นมาทำความรู้จักดอกเบี้ยคงที่ (Flat Rate) กับ ดอกเบี้ยแบบลดต้นลดดอก (Effective Rate) มีความแตกต่างกันอย่างไร

ดอกเบี้ยคงที่ (Flat Rate) คำนวณดอกเบี้ยจากยอดเงินกู้ตามสัญญา โดยคิดดอกเบี้ยตั้งแต่วันแรกที่เริ่มกู้จนถึงวันครบกำหนดสัญญา ซึ่งการคิดดอกเบี้ยแบบนี้จะจ่ายดอกเบี้ยเท่ากันทุกงวดตั้งแต่งวดแรกจนถึงงวดสุดท้าย

ดอกเบี้ยแบบลดต้นลดดอก (Effective Rate) คำนวณดอกเบี้ยจากยอดเงินต้นคงเหลือในแต่ละวัน โดยเป็นการคำนวณรายวัน และจะได้รับชำระเมื่อครบกำหนดในแต่ละงวดตามเงื่อนไขที่ได้ตกลงกัน ทำให้ในช่วงแรกของการผ่อนจะเสียดอกเบี้ยในจำนวนเงินที่สูงและเงินต้นลดลงอย่างช้าๆ ซึ่งการคิดดอกเบี้ยแบบนี้จะจ่ายดอกเบี้ยลดลงทุกงวดตลอดระยเวลาผ่อน

ทั้งนี้ “โพสต์ทูเดย์” ได้สอบถามความคิดเห็นของนักวิเคราะห์ และรวบรวมมุมมองจากผู้บริหารต่อกรณีการเสนอยกเลิกการคิดดอกเบี้ย Flat Rate สินเชื่อเช่าซื้อ

นายณัฐพล คำถาเครือ ผู้อำนวยการฝ่ายวิเคราะห์หลักทรัพย์ บล.หยวนต้า (ประเทศไทย) ให้มุมมองกับ “โพสต์ทูเดย์” ว่า ปกติธนาคารรับรู้รายได้เป็น Effective Rate อยู่แล้ว จึงไม่มีผลในทางบัญชี

ทั้งนี้ ในมิติลูกหนี้เป็นเรื่องดีหากมีการยกเลิกการคิดดอกเบี้ย Flat Rate สำหรับสินเชื่อเช่าซื้อ เพราะการคิดดอกเบี้ยแบบ Flat Rate ยอดเงินต้นที่ลดลงไม่มีผลต่อดอกเบี้ยจ่าย ซึ่งเท่ากันทุกงวด ถ้าเปลี่ยนเป็นการคิดดอกเบี้ยแบบ Effective Rate เหมือนสินเชื่อบ้าน ยิ่งลูกหนี้ผ่อนชำระมากกว่าค่างวดมากเท่าไหร่ จะปิดหนี้ได้เร็วขึ้น และทำให้ดอกเบี้ยตลอดอายุสัญญาต่ำกว่า Flat Rate

อย่างไรก็ตาม อาจต้องมองในมิติผู้ให้กู้ด้วย เพราะสินเชื่อเช่าซื้อ ตัวหลักประกันมีค่าเสื่อมที่เร็วมากในช่วงปีแรก ทำให้ราคาหลักประกันลดลงเร็วกว่ามูลหนี้ ถ้าลูกหนี้ชำระหนี้คืนเร็วกว่ากำหนด อาจทำให้รายได้ดอกเบี้ยของสัญญาน้อยลง และไม่คุ้มกับความเสี่ยงในการปล่อยสินเชื่อ และจะส่งผลให้การพิจารณาสินเชื่อเข้มวงวดขึ้น ปล่อยสินเชื่อยากขึ้น หรือเพิ่มเงินดาวน์มากขึ้น กระทบทั้งผู้อยากได้รถ และยอดขายของเต็นท์รถ

“ส่วนตัวคิดว่าโอกาสยกเลิก Flat Rate ค่อนข้างยาก เพราะสินเชื่อรถยนต์และรถจักรยานยนต์ มีค่าเสื่อมแรงกว่าสินเชื่อบ้าน จึงไม่สามารถคิดแบบ Effective Rate แต่แรกได้” นายณัฐพล กล่าว

นายธนเดช รังษีธนานนท์” ผู้อำนวยการฝ่ายวิจัย บล.พาย แสดงความเห็นกับ “โพสต์ทูเดย์” ว่า การพิจารณาการยกเลิกการคิดดอกเบี้ย Flat Rate สินเชื่อเช่าซื้อ ขึ้นกับธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

อัตราดอกเบี้ย Flat Rate ของสินเชื่อเช่าซื้อ เวลาธนาคารปรับขึ้น หรือลดดอกเบี้ยเงินกู้ จะไม่ส่งผลกระทบต่อดอกเบี้ยจ่ายที่ลูกหนี้จ่ายให้เจ้าหนี้ เช่น ลูกหนี้จ่ายเงินงวด 10,000 บาท แบ่งเป็นดอกเบี้ย 1,000 บาท เงินต้น 9,000 บาท หากธนาคารปรับลดดอกเบี้ยสินเชื่อรายย่อยลง ลูกหนี้จะไม่ได้รับประโยชน์ เพราะต้องจ่ายเท่าเดิม

แต่หากคิดแบบดอกเบี้ยลอยตัว (Floating Rate) เวลาปรับลดดอกเบี้ย ดอกเบี้ยจ่ายจะถูกเก็บน้อยลง และไปตัดเงินต้นมากขึ้น ทำให้มูลหนี้คงค้างหมดเร็วขึ้น ในทางตรงข้าม เวลาอัตราดอกเบี้ยขึ้น ลูกค้าจะถูกเก็บดอกเบี้ยสูงขึ้นตามไปด้วย

ดังนั้น ประโยชน์ของการเปลี่ยนเป็น Floating Rate คือ นโยบายการเงินจะส่งผลต่อภาระลูกหนี้โดยตรง โดยเฉพาะเป็นบวกต่อลูกหนี้ในยามทิศทางดอกเบี้ยขาลง

ข้อเสีย คือ ลูกหนี้จะต้องจ่ายดอกเบี้ยเพิ่มขึ้น หากอัตราดอกเบี้ยเป็นทิศทางขาขึ้น

นายภูวดล ภูสอดเงิน ผู้จัดการ ฝ่ายกลยุทธ์การลงทุน สายงานวิจัย บล.บัวหลวง เปิดเผยกับ “โพสต์ทูเดย์” ว่า มองเป็นกลางต่อกรณีดังกล่าว เพราะปัจจุบันผู้ให้บริการสินเชื่อคิดอัตราดอกเบี้ยเช่าซื้อแบบลดต้นลดดอกอยู่แล้ว แต่อาจมีการนำเสนอแบบ Flat Rate อยู่ ในสัญญาเงินกู้จะระบุอัตราดอกเบี้ยแบบ Flat Rate และแบบลดต้นลดดอก

โดยปัจจุบันเพดานอัตราดอกเบี้ยสินเชื่อเช่าซื้อแบบลดต้นลดดอก (Effective Interest Rate: EIR) ของสินเชื่อเช่าซื้อรถยนต์ใหม่ ไม่เกิน 10% ต่อปี, รถยนต์เก่า ไม่เกิน 15% ต่อปี และรถจักรยานยนต์ ไม่เกิน 23% ต่อปี ควรให้ความสำคัญกับในส่วนนี้มากกว่าว่าจะมีการควบคุมหรือลดเพดานลงต่ำกว่านี้หรือไม่

นางสาวธิดา แก้วบุตตา ผู้อำนวยการฝ่ายกลยุทธ์องค์กร บริษัท ศรีสวัสดิ์ คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) หรือ SAWAD ระบุว่า หากมีการปรับกฎเกณฑ์วิธีคำนวณดอกเบี้ยเช่าซื้อจากแบบคงที่ (Flat Rate) เป็นแบบลดต้นลดดอก (Effective Interest Rate : EIR) จะไม่ส่งผลกระทบต่อผลประกอบการและแผนธุรกิจของบริษัท เนื่องจาก SAWAD ได้มีการรับรู้รายได้ดอกเบี้ยตามวิธี EIR อยู่แล้วตามมาตรฐานบัญชี

“ศรีสวัสดิ์ยังคงเดินหน้าบริหารพอร์ตสินเชื่ออย่างรอบคอบ ควบคู่กับการขยายบริการเพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้าอย่างต่อเนื่อง และพร้อมสนับสนุนนโยบายของภาครัฐในการสร้างระบบสินเชื่อที่เป็นธรรมและยั่งยืน” นางสาวธิดา กล่าว