5 เรื่องต้องจับตา พิธีสวนสนามจีนรำลึก 80 ปี สิ้นสุดสงครามโลก
จีนเคยจัดพิธีสวนสนามใหญ่แบบนี้ครั้งล่าสุดในปี 2015 เริ่มต้นด้วยการชักธงขึ้นเสาตามด้วยสุนทรพจน์จากสี จากนั้นผู้นำสูงสุดของจีนนั่งรถยนต์ประจำตำแหน่ง “หงฉี” ตรวจพล ก่อนกลับไปยังจัตุรัสเทียนอันเหมินชมขบวนอาวุธเคลื่อนไปตามถนนฉางอาน กองกำลังต่างชาติเข้าร่วมด้วย
นับจากนั้นหลายสิ่งเปลี่ยนแปลงไปมาก รวมทั้งสถานะของจีนในเวทีโลก อาวุธยุทโธปกรณ์ทันสมัย กองทัพกวาดล้างผู้นำระดับสูงหลายราย สำนักข่าวบลูมเบิร์กรายงานว่าการสวนสนามในวันพรุ่งนี้ (3 ก.ย.) โลกต้องจับตาในห้าเรื่อง
- สุนทรพจน์‘สี จิ้นผิง’
แม้สุนทรพจน์จะเป็นวาทกรรมตามแบบฉบับเดิมๆ ที่ยกย่องความสำเร็จของจีนและการอุทิศชีวิตทำสงครามต้านญี่ปุ่น ในปี 2015 สีก็ได้สร้างความประหลาดใจด้วยการประกาศลดกำลังกองทัพปลดปล่อยประชาชนจีน (พีแอลเอ) 300,000 นาย ถือเป็นการปรับโครงสร้างกองทัพใหญ่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์จีน มีทั้งจัดกองบัญชาการใหม่ รวมคณะกรรมาธิการทหารกลาง และสร้างหน่วยใหม่ เช่น กองกำลังจรวด
สองปีก่อนเกิดการกวาดล้างในกองกำลังจรวดซึ่งดูแลคลังแสงนิวเคลียร์เชิงยุทธศาสตร์ของจีน ผู้นำถูกจับกุมในข้อหาทุจริตสร้างความสั่นสะเทือนในแวดวงทหาร
ไม่เพียงเท่านั้นปีที่แล้วสียังปรับโครงสร้างอีกรอบ แยกกองกำลังสนับสนุนทางยุทธศาสตร์ที่ก่อตั้งมาในปี 2015 เป็นสามหน่วยย่อย และคาดว่าอาจมีการเปลี่ยนแปลงอื่นๆ ตามมาอีก
- ไร้เงา ‘เหอ เว่ยตง’
ปี 2015 สีมีอดีตผู้นำอย่างเจียง เจ๋อหมิน และหู จิ่นเทา ยืนเคียงข้างพร้อมด้วยสมาชิกอาวุโสคณะกรมการเมือง (โปลิตบูโร) และอดีตเจ้าหน้าที่อาวุโสอื่นๆ ปีนี้ คาดกันมากว่าเหอ เว่ยตง สมาชิกโปลิตบูโร รองประธานคณะกรรมาธิการทหารกลางไม่มาร่วมงาน ไม่มีเหตุผลทางการอธิบายว่าทำไมเขาถึงหายหน้าหายตาไปนานแล้ว แต่รายงานข่าวระบุว่า เขาอาจเป็นเหยื่อระดับสูงสุดของการสอบสวนทุจริตในกองทัพจีน
เมื่อหน้าเก่าหายไปผู้จับตาพีแอลเอจะต้องมองหาคนหน้าใหม่ท่ามกลางทหารที่กำลังเดินสวนสนาม เพื่อหาเบาะแสการเปลี่ยนแปลงผู้นำกองทัพผลพวงจากการกวาดล้าง
- ‘คิม จองอึน-ปูติน’ ร่วมงาน
ผู้นำจากทั่วโลกมาร่วมพิธีปี 2015 อย่างล้นหลาม อาทิ ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูตินของรัสเซีย ประธานาธิบดีพัก กึนเฮของเกาหลีใต้ และประธานาธิบดีอเล็กซานเดอร์ ลูกาเชนโกของเบลารุส รวมถึงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของฮังการี ฝรั่งเศส และอิตาลี ขณะที่สหรัฐและแคนาดาส่งเอกอัครราชทูตเข้าร่วม สำหรับประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มาเลเซียส่งทูตพิเศษ ไทยส่งรัฐมนตรีกลาโหม สิงคโปร์ส่งอดีตรองนายกรัฐมนตรี
ปีนี้รายชื่อแขกมีคิม จองอึน ผู้นำเกาหลีเหนือที่มาเยือนจีนเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่เดือน ม.ค.2019 คนอื่นๆ เช่น ปูติน ซึ่งการมาของเขาทำให้ยุโรปยิ่งไม่อยากมาร่วม นอกจากนี้สียังเชิญลูกาเชนโกมาด้วย ส่วนระดับตัวแทนจากเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ถือว่าควรค่าแก่การจับตา เนื่องจากสีให้ความสำคัญกับภูมิภาคนี้ ทริปต่างประเทศทริปแรกของปี 2025 สีไปเยือนเวียดนาม มาเลเซีย และกัมพูชา
- โชว์อาวุธยุทโธปกรณ์
จีนจัดแสดงขีปนาวุธต่อต้านเรือ โดรนสู้รบขีปนาวุธขีดความสามารถนิวเคลียร์เครื่องบินรบ และเครื่องบินทิ้งระเบิดรุ่นล่าสุด เพื่อแสดงแสนยานุภาพให้โลกรู้
ทหารรายหนึ่งเผยว่า พิธีสวนสนามจะถูกจับตาว่ามีอาวุธใหม่มาแสดง “มากน้อยแค่ไหน” เช่นโดรนรุ่นใหม่ อาวุธต่อต้านโดรน ระบบกวนสัญญาณอิเล็กทรอนิกส์ ขีปนาวุธความเร็วเหนือเสียง และอาวุธต่อต้านขีปนาวุธ
หากดูจากวีดิโอและรูปการซ้อมที่เผยแพร่กันบนโลกออนไลน์ มีทั้งโดรนไร้คนขับที่ปฏิบัติการควบคู่ไปกับเครื่องบินรบทั่วไปขีปนาวุธความเร็วเหนือเสียง และยานใต้น้ำไร้คนขับขนาดใหญ่
อาวุธจีนถูกจับตามาตั้งแต่เดือน พ.ค. เมื่อปากีสถานใช้ขีปนาวุธ PL-15 และเครื่องบินJ-10Cs ของจีนสอยเครื่องบินรบอินเดียร่วง นับจากนั้นปากีสถานก็ซื้อเฮลิคอปเตอร์โจมตีของจีนเพิ่มเข้าไปในคลังแสงอย่างเป็นทางการ ถือเป็นรุ่นแรกที่จีนส่งออกได้อินโดนีเซียก็เล็งซื้อเครื่องบิน J-10 ของจีนเช่นกัน
- ทุกอย่างต้องราบรื่น
สำหรับงานที่วางแผนมาอย่างดีแบบนี้ การเตรียมการสำคัญมากเพื่อให้มั่นใจได้ว่าวันที่ 3 ก.ย. ทุกอย่างดำเนินไปราบรื่น โรงงานเหล็กทางภาคเหนือของประเทศได้รับคำสั่งให้จำกัดผลผลิตเพื่อให้ท้องฟ้าสดใส โรงงานถ่านหินหลายแห่งได้รับคำสั่งให้ระงับการผลิต
ส่วนชาวบ้านทั่วไปที่ใช้เครือข่ายส่วนตัวหนีระบบกรองข้อมูลของรัฐบาล (Great Firewall) ก็เตรียมใจแล้วว่าเครือข่ายต้องสะดุด อย่างที่เกิดขึ้นเป็นประจำก่อนมีงานการเมืองสำคัญ
สำหรับชาวกรุงปักกิ่งที่คุ้นชินกับความไม่สะดวกทั้งปวงเนื่องจากเป็นศูนย์กลางจักรวาลการเมืองจีน เช่น ปิดห้างสรรพสินค้า รถใต้ดินหยุดให้บริการ พิธีสวนสนามปีนี้ให้สิทธิพิเศษน้อยกว่างานครั้งก่อนมาก
ในปี 2015 รัฐบาลประกาศให้วันสวนสนามเป็นวันหยุดทั่วประเทศ แต่ปีนี้ไม่มีวี่แวว