ประกาศ "กฎอัยการศึก" 63 เมือง! "เมียนมา" ตั้งรัฐบาลรักษาการ แต่ "มิน อ่อง หล่าย" ยังกุมอำนาจ

เมื่อวันที่ 1 ส.ค.68 สำนักข่าวต่างประเทศ รายงานว่า รัฐบาลทหารเมียนมา ประกาศปรับโครงสร้างการปกครองครั้งสำคัญเมื่อวันพฤหัสบดี (31 ก.ค.) โดยจัดตั้ง "รัฐบาลรักษาการ" ที่นำโดยพลเรือน และยกเลิกสถานการณ์ฉุกเฉินทั่วประเทศที่บังคับใช้มาตั้งแต่การก่อรัฐประหารเมื่อปี 2564

อย่างไรก็ตาม ความเคลื่อนไหวดังกล่าวถูกมองว่าเป็นเพียงการเปลี่ยนแปลงในเชิงสัญลักษณ์ เนื่องจาก พลเอกอาวุโส มิน อ่อง หล่าย ยังคงกุมอำนาจเบ็ดเสร็จในฐานะรักษาการประธานาธิบดี ควบตำแหน่งผู้บัญชาการทหารสูงสุด

ขณะเดียวกัน มีรายงานว่า สภากลาโหมและความมั่นคงแห่งชาติ (NDSC) ได้ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินในพื้นที่ 63 เมืองก่อนจะประกาศใช้กฎอัยการศึกตามมาทันที ครอบคลุม 9 รัฐและเขตการปกครอง โดยให้เหตุผลว่าเพื่อรับมือกับภัยคุกคามจากความรุนแรงและการก่อความไม่สงบ ซึ่งจำเป็นต่อการฟื้นฟูความสงบเรียบร้อยและหลักนิติธรรม ก่อนการเลือกตั้งที่วางแผนไว้

ภายใต้กฎอัยการศึกซึ่งจะมีผลบังคับใช้ 90 วัน อำนาจฝ่ายบริหารและตุลาการในเมืองดังกล่าวจะถูกโอนไปอยู่ภายใต้การควบคุมของผู้บัญชาการทหารสูงสุดโดยตรง พื้นที่ที่ได้รับผลกระทบส่วนใหญ่อยู่ในเขตชายแดนที่กองทัพกำลังเผชิญการต่อต้านอย่างหนักจากกลุ่มชาติพันธุ์และกองกำลังฝ่ายต่อต้าน อาทิ รัฐยะไข่ (14 เมือง) รัฐฉาน (15 เมือง) และภาคสะกาย (9 เมือง)

ซอ มิน ตุน โฆษกรัฐบาลทหารกล่าวว่า ช่วงเวลา 6 เดือนข้างหน้าคือช่วงเตรียมการเพื่อจัดการเลือกตั้ง ซึ่งพลเอกอาวุโส มิน อ่อง หล่าย ระบุว่าจะจัดขึ้นในพื้นที่ต่าง ๆ ช่วงเดือนธ.ค. และม.ค. ที่จะถึงนี้ อย่างไรก็ตาม แผนการเลือกตั้งยังคงเผชิญกับความท้าทายใหญ่หลวง สะท้อนจากการจัดทำสำมะโนประชากรเมื่อปีที่แล้ว ซึ่งรัฐบาลสามารถดำเนินการได้เพียง 145 เมือง จากทั้งหมด 330 เมืองทั่วประเทศ แสดงให้เห็นถึงการขาดการควบคุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศ

นักวิเคราะห์และรัฐบาลชาติตะวันตกต่างมองว่าการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้เป็นเพียงเรื่องเปลือกนอก และการเลือกตั้งที่กำลังจะมาถึงเป็นเพียง "ละครฉากหนึ่ง" เพื่อสร้างความชอบธรรมและตอกย้ำอำนาจของกองทัพ โดยกลุ่มการเมืองฝ่ายค้านส่วนใหญ่จะถูกตัดสิทธิ์หรือปฏิเสธที่จะเข้าร่วม

เดวิด เมธีสัน นักวิเคราะห์อิสระด้านเมียนมา กล่าวว่า "เป็นเพียงการสลับตำแหน่งตัวละครเดิม ๆ แล้วตั้งชื่อระบอบการปกครองใหม่ นี่คือส่วนหนึ่งของการเตรียมเลือกตั้งที่เรายังแทบไม่รู้อะไรเลย"

ขณะที่กระทรวงการต่างประเทศของจีนแสดงท่าทีสนับสนุน "แนวทางการพัฒนาที่สอดคล้องกับสภาพการณ์ของเมียนมา" แต่สถานการณ์ด้านมนุษยธรรมยังคงน่ากังวล โดยรายงานของแอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ระบุว่า นับตั้งแต่การรัฐประหาร มีผู้เสียชีวิตแล้วกว่า 6,000 คน ถูกควบคุมตัวโดยพลการกว่า 20,000 คน และมีผู้พลัดถิ่นในประเทศกว่า 3.5 ล้านคน ซึ่งเป็นข้อกล่าวหาที่กองทัพเมียนมาปฏิเสธมาโดยตลอด โดยอ้างว่าเป็นการให้ข้อมูลบิดเบือนจากชาติตะวันตก