"สมเด็จพระนางเรือล่ม" คือใคร ตำนาน และโศกนาฏกรรม ของอัครมเหสีใน รัชกาลที่ 5
"พระนางเรือล่ม" ตำนานโศกนาฏกรรมของ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ มเหสีรัชกาลที่ 5
"สมเด็จพระนางเรือล่ม" คือ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี อัครมเหสีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 พระองค์สิ้นพระชนม์พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรรณาภรณ์เพชรรัตน์ พระราชธิดา จากเหตุการณ์เรือพระประเทียบล่มกลางแม่น้ำเจ้าพระยา เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2423 ขณะเสด็จพระราชดำเนินไปยังพระราชวังบางปะอิน โศกนาฏกรรมครั้งนี้จึงเป็นที่มาของชื่อเรียก "พระนางเรือล่ม"
ตำนานและประวัติ
สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ ทรงพระราชสมภพเมื่อปี พ.ศ. 2403 เป็นพระราชธิดาในรัชกาลที่ 4 และเจ้าจอมมารดาเปี่ยม ต่อมาได้เป็นอัครมเหสีในรัชกาลที่ 5 และมีพระราชธิดาคือ สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงกรรณาภรณ์เพชรรัตน์ เหตุการณ์เรือล่มถือเป็นโศกนาฏกรรมครั้งใหญ่ที่ทำให้ทั้งพระองค์ พระราชธิดา และพระพี่เลี้ยง รวม 4 ชีวิต ต้องสิ้นพระชนม์พร้อมกัน
แม้เหตุการณ์จะถูกบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ว่าเป็นอุบัติเหตุจากความประมาทในการเดินเรือ แต่ในหมู่ราษฎรยังมีการเล่าลือถึงเบื้องหลังในวังและอาถรรพ์ลางร้าย ทำให้เรื่องราวของพระนางเรือล่มถูกขยายเป็นตำนานสะเทือนใจที่เล่าสืบต่อมาหลายชั่วอายุคน
ความเชื่อและสิ่งศักดิ์สิทธิ์
หลังเหตุการณ์เศร้าสลด พระนางเรือล่มได้กลายเป็นที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจของผู้คน มีความเชื่อว่าทรงมีอภินิหารและพลังเหนือธรรมชาติ ประชาชนจำนวนมากนิยมสักการะ ขอพร และถวายสิ่งของบูชา โดยเชื่อว่าจะช่วยประทานโชคลาภ ความรัก และความสำเร็จ
สถานที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับการสักการะ ได้แก่:
- ศาลพระนางเรือล่ม วัดกู้ จังหวัดนนทบุรี – จุดสักการะยอดนิยม มีการนำดอกไม้ โดยเฉพาะดอกกุหลาบสีชมพู และของเล่นเด็กผู้หญิงไปถวาย
- เจดีย์พระนางเรือล่ม วัดเกาะพญาเจ่ง จังหวัดนนทบุรี – อนุสรณ์สถานที่สร้างขึ้นใกล้จุดเกิดเหตุเรือล่ม
- อนุสาวรีย์ที่พระราชวังบางปะอิน – พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่พระนาง
เรื่องเล่าเหนือธรรมชาติ
มีบันทึกและคำบอกเล่ามากมายเกี่ยวกับความศักดิ์สิทธิ์ของพระนางเรือล่ม เช่น ผู้ที่ไปกราบไหว้มักเล่าว่าฝันเห็นสตรีสูงศักดิ์หรือเด็กทารก อีกทั้งยังมีความเชื่อว่า หากถวายดอกกุหลาบสีชมพู จะสมหวังในความรักและสิ่งที่ปรารถนา ความศรัทธานี้ได้แพร่ขยายไปทั้งในไทยและต่างประเทศ
ตำนานพระสุบินลางร้ายของสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ในคืนก่อนสิ้นพระชนม์ ยิ่งทำให้เรื่องเล่าถูกยกย่องว่าเป็นการบอกเหตุแห่งโชคชะตา และกลายเป็นอีกหนึ่งตำนานสะท้อนความศรัทธาเหนือกาลเวลา
สรุป
พระนางเรือล่มคือเรื่องราวโศกนาฏกรรมของราชสำนักที่กลายเป็นตำนานและความเชื่อทางจิตใจของราษฎร แม้เวลาจะผ่านมากว่าศตวรรษ แต่เรื่องราวของสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ก็ยังคงถูกเล่าขาน สักการะ และเคารพในฐานะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ปกปักรักษาผู้ศรัทธาจนถึงปัจจุบัน