โค้งสุดท้าย ‘คดีฮั้ว สว.’ จับตา 'ดีเอสไอ' รุก 'กกต.' ยื้อ?

ในช่วง “นิติสงคราม” กำลังรุกไล่ “ตระกูลชินวัตร” ถึงบทสรุปสุดท้ายในเดือน ส.ค.-ก.ย. จำนวน 3 คดี คือ 1.คดีมาตรา 112 ของ “ทักษิณ ชินวัตร” ศาลอาญานัดพิพากษา 22 ส.ค.นี้ 2.คดีคลิปเสียงฉาว “แพทองธาร ชินวัตร” ศาลรัฐธรรมนูญ นัดชี้ชะตา 29 ส.ค. และ 3.คดีบังคับโทษจำคุก “ทักษิณ” ศาลฎีกานัดฟังคำสั่ง 9 ก.ย.นั้น

อีกมุมหนึ่ง “คดีฮั้ว สว.” ก็กำลังเข้าสู่ช่วงโค้งสุดท้ายเช่นเดียวกัน โดยปัจจุบันคดีนี้อยู่ระหว่างการสืบสวนไต่สวนของ 2 หน่วยงานรัฐ ได้แก่ 1.สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) 2.กรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ)

โดยในส่วนของ กกต.นั้น ความคืบหน้าล่าสุด เมื่อ 15 ส.ค.ที่ผ่านมา จากปากคำให้สัมภาษณ์ของ “แสวง บุญมี” เลขาธิการ กกต.ระบุว่า อยู่ในขั้นตอนที่มอบหมายให้รองเลขาธิการ กกต.ฝ่ายสืบสวนฯ เป็นผู้ดูแลและทำความเห็น ก่อนเสนอให้ที่ประชุมคณะกรรมการ กกต.ชุดใหญ่พิจารณา

อย่างไรก็ดี เลขาธิการ กกต.ยืนยันว่า การทำความเห็นจากรองเลขาธิการ กกต.นั้น มีกรอบเวลา 30 วัน และสามารถขยายเวลาได้อีก เนื่องจากมีเอกสารเป็นจำนวนมาก จึงต้องใช้เวลาในการศึกษาให้ได้ข้อเท็จจริง ขณะเดียวกันกรอบระยะเวลาการทำคดีนี้ที่มากถึง 8 เดือนนั้น ยืนยันว่าจะดำเนินการทำให้เร็วที่สุด

ทั้งนี้ สาเหตุประการสำคัญที่ทำให้ “เลขาฯแสวง” ต้องมอบหมายให้ “รองเลขาฯ กกต.” ดำเนินการให้ความเห็นแทน เนื่องจากตนเองเป็นผู้อำนวยการการเลือกสมาชิกวุฒิสภาระดับประเทศ ถือเป็นผู้มีส่วนได้เสีย

ท่ามกลางข้อร้องเรียนจากบรรดาอดีตผู้สมัคร สว.หลายร้อยคน กล่าวหาว่า “เลขาฯ กกต.” อาจมีส่วนเกี่ยวข้องพัวพันกับ “ขบวนการฮั้ว สว.” หรือไม่ เนื่องจากเคยมีสายสัมพันธ์เบื้องลึกหลังฉากกับ “บ้านใหญ่อีสานใต้” ในอดีต

เช่นเดียวกับ “อิทธิพร บุญประคอง” ประธาน กกต.ให้สัมภาษณ์สื่อเมื่อ 14 ส.ค.ยืนยันว่า เรื่องกรอบเวลา 8 เดือนนั้น เป็นแค่กรอบการทำงาน แต่การทำงานจริงเร็วกว่านั้น ยืนยันว่าการสอบสวนคดีฮั้วเลือก สว.ไม่ได้ล่าช้า แม้จะมีผู้ถูกกล่าวหากว่า 100 คน และเอกสารหลักฐานหลายพันหน้า ทำให้ต้องใช้เวลาเพื่อความรอบคอบและเป็นธรรม

อย่างไรก็ดี ประธาน กกต.ปฏิเสธข้อกล่าวหาว่าจงใจยื้อเวลาเพื่อเอื้อประโยชน์ให้ สว.โดยชี้แจงว่าทุกขั้นตอนเป็นไปตามกรอบกฎหมายเพื่ออำนวยความยุติธรรมให้ทุกฝ่าย นอกจากนี้ ยังยกตัวอย่างว่า กกต.มีมติส่งฟ้องศาลคดีฮั้วเลือก สว.ระดับจังหวัดไปแล้ว 2 แห่งคือที่ จ.ยะลา และ จ.ร้อยเอ็ด ไปแล้ว

เมื่อสื่อถามว่าอาจจะเป็นมองว่ายื้อเวลาให้กับ สว.หรือไม่นั้น ประธาน กกต. กล่าวว่า “อาจจะถูกมองแบบนั้นได้แต่ยืนยันว่า กกต.ไม่ได้ทำงานเช่นนั้น”

ประเด็นที่น่าสนใจของเรื่องนี้คือ หลายเดือนที่ผ่านมาสำนักงาน กกต.พยายามจะชี้แจง ไล่เรียงไทม์ไลน์การสืบสวนไต่สวน “คดีฮั้ว สว.” มาตลอด แม้จะถูกวิจารณ์ถึงความล่าช้าของการสืบสวนฯ แม้ว่าจะมีข่าวปล่อยมาเป็นระยะ ๆ ว่า คณะกรรมการสืบสวนและไต่สวน ส่วนกลาง ชุดที่ 26 ซึ่งเป็น “คีย์หลัก” ในการสืบสวนเรื่องนี้ จะดำเนินการแล้วเสร็จ มีการแจ้งข้อกล่าวหาแก่คณะบุคคล สว. และ “บิ๊กเนมการเมือง” ไปแล้วอย่างน้อย 229 คน

รายงานจาก กกต.ระบุว่า คณะกรรมการฯ ชุดที่ 26 มีมติเสนอ กกต.เห็นควรดำเนินคดีต่อต่อผู้ถูกกล่าวหาจำนวน 229 คน แบ่งเป็น สว. 138 คน กรรมการบริหารพรรคภูมิใจไทย และเครือข่ายอีก 91 คนตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา 2561 มาตรา 70 ประกอบ มาตรา 36 มาตรา 62 มาตรา 76 และ มาตรา 77 (1)

เนื่องจากที่ประชุมคณะกรรมการสืบสวนเห็นว่า การกระทำของผู้ถูกกล่าวหาดังกล่าวเข้าข่ายมีหลักฐานอันควรเชื่อได้ว่าทำให้ได้รับเลือกมาเป็นสมาชิกวุฒิสภาโดยไม่สุจริต เที่ยงธรรม และขัดรัฐธรรมนูญ มาตรา 113 ที่บัญญัติว่า สว.ต้องไม่ฝักใฝ่หรือยอมตนอยู่ใต้อาณัติของพรรคการเมืองใด ๆ ในส่วนข้อกล่าวหานี้หากไปถึงชั้นการพิจารณาของที่ประชุม กกต.และมีมติเห็นพ้องด้วย ก็อาจนำไปสู่การร้องต่อ กกต.ขอให้เสนอศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรคได้

เท่ากับว่าข้อเท็จจริง คำชี้แจง พยานหลักฐานต่าง ๆ ที่คณะกรรมการฯ ชุดที่ 26 ดำเนินการสืบสวนไต่สวนมาหลายเดือนนั้น ได้บทสรุปเรียบร้อยแล้ว ไฉนยังต้องลาเวลาล่าช้าไปอีกนับเดือน ในขั้นรองเลขาฯ กกต.ทำความเห็นชงที่ประชุม กกต.ชุดใหญ่พิจารณา

หากเทียบกับอีกหน่วยงานคือ “ดีเอสไอ” ที่มีอำนาจหน้าที่ในการสอบสวนความผิดฐานฟอกเงินของบุคคลหรือคณะบุคคลที่เกี่ยวข้องกับการได้มาซึ่ง สว. หรือคดี “ฟอกเงิน” จากขบวนการ “ฮั้ว สว.” ที่ส่งเจ้าหน้าที่ลงพื้นที่ สืบสวนหาข้อเท็จจริง พยานหลักฐาน จนสุดท้ายพบว่า ความคืบหน้าในการสืบสวนคืบไปมาก สอบปากคำพยานไปแล้วเกือบร้อยคน ทั้งกลุ่มที่เข้าไปรู้เห็นการวางแผน การทำหน้าที่ต่างๆ และพยานหลักฐานเกี่ยวกับการโอนเงิน

ขณะเดียวกันได้มีการประชุมร่วมกับสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.) เพื่อพิจารณาองค์ประกอบความผิดเกี่ยวกับฟอกเงินเพิ่มเติม ยังพบความเชื่อมโยงเส้นทางการเงินกับนักการเมืองระดับท้องถิ่นในกว่า 30 จังหวัด และมีแนวโน้มขยายไปถึงนักการเมืองระดับประเทศ อาจรวมถึงผู้ที่มีตำแหน่งในพรรคการเมือง

ล่าสุดเมื่อ 15 ส.ค.ที่ผ่านมา ในการประชุมคณะกรรมการคดีพิเศษ (กพค.) ที่มี ภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.มหาดไทย รักษาราชการแทนนายกฯ ในฐานะประธาน กพค.โดยตำแหน่ง อัปเดตความคืบหน้าของการดำเนินการ “คดีฟอกเงินฮั้ว สว.” ตั้งแต่วันที่ 31 มี.ค. 2568 ถึงปัจจุบัน ได้มีการสอบพยานที่เกี่ยวข้องไป ทั้งสิ้น 90 ปาก

ขณะเดียวกันมีการจัดทำเหตุการณ์จำลองทั้งสถานที่ใช้ในการเลือกสมาชิกวุฒิสภาและกระบวนการคัดเลือก พร้อมขอรับภาพเคลื่อนไหวจากกล้องวงจรปิดที่เกี่ยวข้องในวันเกิดเหตุจากหลายหน่วยงาน มีการตรวจสอบร่องรอยทางการเงินพบว่ามีความเชื่อมโยงกัน 1,200 คน

ทั้งนี้ เพื่อพิสูจน์ทราบความสัมพันธ์ของกลุ่มขบวนการได้มีการตรวจสอบข้อมูลโทรศัพท์ จากข้อมูลการสืบสวนพบว่ามีผู้ช่วย สว.และ สว. เกี่ยวข้องในพื้นที่ 45 จังหวัด ทั้งนี้ การดำเนินการในลำดับต่อไปทางกรมสอบสวนคดีพิเศษ เตรียมออกหมายเรียกผู้สมัครสมาชิวุฒิสภาอีก 1,200 คน เพื่อเข้ามาให้ข้อมูลเพิ่มเติม

เนื่องจากทางคดี มีพยานบุคคลที่เกี่ยวข้องค่อนข้างมาก กรมสอบสวนคดีพิเศษได้มอบหน่วยงานภายในสังกัดรวม 10 กองคดีที่เป็นคณะพนักงานสอบสวนเร่งดำเนินการให้แล้วเสร็จ

เห็นได้ว่า การใช้เวลาในการสืบสวนและไต่สวนระหว่าง “ดีเอสไอ-กกต.” ดูท่าจะแตกต่างกัน แม้ว่าในคณะกรรมการฯ ชุดที่ 26 ของ กกต.จะมีเจ้าหน้าที่ดีเอสไอเข้าไปร่วมสืบสวนด้วยก็ตาม แต่ดูเหมือนในทางไต่สวนของ กกต.ดูท่าจะติดอยู่ในหลายขั้นตอน และที่ผ่านมาไม่ค่อยเปิดเผยต่อสาธารณะ แตกต่างจากฝ่ายดีเอสไอ ที่ชี้แจงตลอดแทบทุกสัปดาห์ แม้ว่าคดีนี้จะเข้าสู่ช่วง “โค้งสุดท้าย” แล้วก็ตาม

ดังนั้นบทสรุปสุดท้ายของคดีนี้จะออกมาหน้าไหน จะเป็นไปตามข้อครหา “มวยล้มต้มคนดู” อย่างที่หลายคนวิพากษ์วิจารณ์ไว้หรือไม่ ต้องติดตาม