รู้ไว้ ไม่แก่ไว! รวมอาหารและพฤติกรรมเร่งผมหงอก
การมีผมหงอกตั้งแต่อายุยังน้อย ไม่ได้เป็นเรื่องแปลกในยุคนี้ แต่รู้ไหมว่าส่วนหนึ่งเกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตและอาหารที่เรากินโดยไม่รู้ตัว มาดูว่าอะไรเร่งให้ผมเปลี่ยนสีไวเกินวัย และวิธีป้องกันที่ได้ผลจริง
ผมหงอกเกิดจากอะไร?
ผมหงอก เกิดขึ้นเมื่อเซลล์สร้างเม็ดสีเมลานินในรากผมหยุดทำงานหรือผลิตเมลานินน้อยลง ทำให้เส้นผมงอกออกมาเป็นสีขาว เทา หรือเงิน ซึ่งเป็นเรื่องปกติของวัยที่มากขึ้น แต่ในหลายคนอาจเกิดเร็วเกินไปจากปัจจัยอื่น เช่น
พันธุกรรม: หากพ่อแม่มีผมหงอกเร็ว ก็มีแนวโน้มสูงว่าลูกจะเป็นเช่นเดียวกัน
ภาวะเครียดเรื้อรัง: มีผลต่อระบบประสาทและภูมิคุ้มกัน ซึ่งเชื่อมโยงกับการสูญเสียเม็ดสี
ขาดสารอาหาร: โดยเฉพาะวิตามิน B12, ทองแดง, ธาตุเหล็ก และสังกะสี
การอักเสบระดับเซลล์: เกิดจากการกินอาหารที่ไม่มีประโยชน์หรือการใช้ชีวิตที่ไม่สมดุล
พฤติกรรมที่เร่งให้ผมหงอกก่อนวัย
ความเครียดเรื้อรัง
เมื่อร่างกายตกอยู่ในภาวะเครียด ระบบฮอร์โมนจะหลั่งสารคอร์ติซอล ซึ่งรบกวนการทำงานของเซลล์เมลาโนไซต์ (เซลล์สร้างสี) ในรากผม จึงทำให้ผมขาวได้เร็ว
นอนดึกพักผ่อนไม่พอ
ช่วงเวลาหลังเที่ยงคืนเป็นเวลาซ่อมแซมเซลล์ การนอนไม่พอทำให้การฟื้นฟูเมลาโนไซต์ลดลง ร่างกายไม่สามารถสร้างเม็ดสีได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สูบบุหรี่
งานวิจัยจาก Indian Dermatology Online Journal ระบุว่า คนที่สูบบุหรี่มีโอกาสผมหงอกเร็วมากกว่าคนไม่สูบถึง 2.5 เท่า เพราะนิโคตินทำลายหลอดเลือดฝอยที่ไปเลี้ยงรากผม
ใช้สารเคมีบ่อย
การย้อม ดัด หนีบผม หรือใช้ผลิตภัณฑ์เคมีรุนแรงอาจทำลายโปรตีนเคราตินของเส้นผมและรบกวนการทำงานของรากผมโดยตรง
อาหารที่อาจเร่งผมหงอกโดยไม่รู้ตัว
น้ำตาลขัดขาว แป้งขัดสี
น้ำตาลสูงทำให้เกิดภาวะไกลเคชั่น (Glycation) ซึ่งส่งผลต่อโปรตีนและเซลล์เม็ดสี ลดการสร้างเมลานินอย่างเงียบๆ
อาหารแปรรูปและไขมันทรานส์
เช่น ไก่ทอด ชานมไข่มุก ขนมขบเคี้ยว เป็นตัวการก่อสารอนุมูลอิสระที่เร่งความเสื่อมของเซลล์ทั่วร่างกาย
แอลกอฮอล์และคาเฟอีนมากเกินไป
ทำให้ร่างกายขับวิตามินบีและแร่ธาตุที่จำเป็นออกไปเร็วขึ้น ส่งผลให้รากผมอ่อนแอและสร้างเม็ดสีน้อยลง
อาหารที่ช่วยชะลอผมหงอก
อาหารที่อุดมด้วยวิตามิน B-complex
ช่วยบำรุงระบบประสาทและการทำงานของรากผม เช่น
ข้าวกล้อง
ตับ
ไข่
ปลาแซลมอน
อะโวคาโด
อาหารที่มีธาตุเหล็กและทองแดง
ช่วยในการสร้างเมลานิน เช่น
ตับวัว
ถั่วแดง
เมล็ดฟักทอง
มะม่วงสุก
งาดำ
อาหารต้านอนุมูลอิสระ
ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์สร้างสีผม เช่น
บลูเบอร์รี
ชาเขียว
ผักโขม
มะเขือเทศ
ดาร์กช็อกโกแลต
แนวทางดูแลตัวเอง
นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพออย่างน้อย 7–9 ชม./คืน
ฝึกสมาธิหรือออกกำลังกายเพื่อลดความเครียด
หลีกเลี่ยงการย้อมผมบ่อย หรือเลือกใช้ผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ
รับประทานอาหารให้หลากหลายครบ 5 หมู่ โดยเฉพาะโปรตีน วิตามิน B และธาตุเหล็ก
นวดศีรษะด้วยน้ำมันธรรมชาติ เช่น น้ำมันมะพร้าว น้ำมันงา เพื่อกระตุ้นเลือดและบำรุงรากผม
สรุป
การเกิดผมหงอกก่อนวัยอันควรไม่ได้เป็นแค่เรื่องของกรรมพันธุ์เท่านั้น แต่อาหาร พฤติกรรม และภาวะเครียดก็มีผลอย่างชัดเจน การปรับพฤติกรรมและเลือกกินอาหารที่เหมาะสมสามารถช่วยชะลอผมหงอกได้จริง หากเรารู้ทันและเริ่มต้นดูแลร่างกายอย่างจริงจังตั้งแต่วันนี้
อ่านเพิ่ม