3 กลุ่มสมุนไพร แนะแม่หลังคลอดใช้ดูแลตัวเอง พร้อมวิธีแพทย์แผนไทยฟื้นฟู
ดร.รัชนี จันทร์เกษ ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย กล่าวว่า ระยะหลังคลอดเป็นช่วงเวลาสำคัญที่ต้องให้ความใส่ใจคุณแม่ โดยเฉพาะในช่วง 1 เดือนหลังคลอด (ระยะเรือนไฟ) เพราะมีการเปลี่ยนแปลงทั้งทางร่างกายและจิตใจ โดยร่างกายจะขับน้ำคาวปลา มีการคัดตึงของเต้านม และน้ำนมไหล
การดูแลแม่หลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยจะช่วยฟื้นฟูสมรรถภาพให้มดลูกเข้าอู่เร็วขึ้น ช่วยขับน้ำคาวปลา ทำให้หน้าท้องยุบ ลดการปวดท้องน้อย ลดการปวดกล้ามเนื้อตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต ช่วยเพิ่มน้ำนมและทำให้น้ำนมไหลสะดวกขึ้น ป้องกันอาการท้องผูก ป้องกันหรือลดการเกิดตะคริว นอนหลับสบาย ลดปัญหาการเกิดผดผื่นหลังคลอด
เมื่อฟื้นฟูสภาพร่างกายได้เร็ว จะเดินหรือเคลื่อนไหวได้สะดวก ส่งผลให้กล้ามเนื้อแข็งแรง นอกจากนี้ การรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ดื่มน้ำให้เพียงพอ เป็นสิ่งจำเป็นเพื่อให้มีน้ำนมที่มีคุณภาพ การออกกำลังกายอย่างเหมาะสม รวมทั้ง การดูแลสภาพจิตใจในช่วงหลังคลอดยังเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ช่วยให้คุณแม่มีสุขภาพแข็งแรง และลูกน้อยเติบโตอย่างสมวัย
สมุนไพร 3 กลุ่ม ที่แนะนำคุณแม่หลังคลอด มีดังนี้ กลุ่มสมุนไพรรสร้อน เช่น ขิง กะเพรา กระชาย พริกไทย ใบแมงลัก จะช่วยกระตุ้นการไหลของน้ำนม เพิ่มการไหลเวียน ลดอาการท้องอืดแน่นท้อง โดยสามารถทำเป็นเมนูผัดขิง เต้าฮวยน้ำขิง ผัดขี้เมา ต้มจืดใบกะเพรา
- กลุ่มสมุนไพรรสฝาด มัน หวาน เช่น หัวปลี อินทผาลัม ฟักทอง มะละกอ ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของน้ำนม ทำเป็นเมนูแกงหัวปลี แกงเลียง อินทผาลัมนมสด มะละกอผัดไข่
- กลุ่มสมุนไพรรสเปรี้ยว เช่น มะขามเปียก เสาวรส สับปะรด มะขามป้อม ช่วยเกี่ยวกับระบบขับถ่ายลดอาการท้องผูก ทำเป็นเมนูหมูอบมะขาม ไก่ทอดซอสมะขาม น้ำเสาวรส น้ำสับปะรด
นอกจากนี้ ยังมีหัตถการที่เหมาะสำหรับคุณแม่หลังคลอด เช่น การนวดไทย การประคบสมุนไพร การอบสมุนไพร การทับหม้อเกลือ การรัดหน้าท้อง และการนั่งถ่าน เพื่อช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวเร็วขึ้นเสริมสุขภาพจิต โดยคุณแม่ที่คลอดเอง สามารถเข้ารับบริการฟื้นฟูสุขภาพแม่หลังคลอดด้วยการแพทย์ แผนไทย หลังจากคลอดแล้ว 7-10 วัน แต่ถ้าคุณแม่ผ่าคลอดต้องรออย่างน้อย 30 วัน หรือจนกว่าแผลผ่าตัดจะหายดี
คุณแม่สามารถรับบริการได้ที่คลินิกหรือสถานพยาบาลที่มีแพทย์แผนไทยหรือแพทย์แผนไทยประยุกต์ ซึ่งรวมถึงโรงพยาบาลของรัฐและเอกชนที่มีการให้บริการด้านนี้ และควรทำตามคำแนะนำของแพทย์และผู้เชี่ยวชาญเพื่อความปลอดภัย