Sleep Test ตัวช่วยหาความผิดปกติการนอนหลับ ป้องกันโรคเรื้อรัง
การนอนหลับที่ดี = สุขภาพที่ดี แต่หลายคนกลับกำลังเผชิญ “ความผิดปกติระหว่างนอนหลับ” โดยไม่รู้ตัว เช่น นอนกรนเสียงดัง หยุดหายใจขณะหลับ หลับไม่สนิท หรือหลับแล้วตื่นบ่อย ซึ่งหากปล่อยไว้นานจะส่งผลกระทบต่อทั้งร่างกายและจิตใจ หนึ่งในวิธีตรวจวินิจฉัยที่แม่นยำที่สุด คือ Sleep Test (การตรวจวิเคราะห์การนอนหลับ)
Sleep Test หรือ Polysomnography (PSG) คือการตรวจวิเคราะห์ร่างกายขณะนอนหลับโดยละเอียด ด้วยการติดอุปกรณ์เซ็นเซอร์บริเวณศีรษะ หน้าอก และแขนขา เพื่อบันทึกการทำงานของร่างกายแบบเรียลไทม์
ขั้นตอนการ Sleep Test วัดคุณภาพการนอน ตรวจภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
เคล็ดลับหายใจลึก ๆ จัดการความเครียด สัญญาณอาการแบบไหนต้องพบจิตแพทย์
- คลื่นสมอง (EEG) – บอกระยะการนอนหลับลึก/ตื้น
- การเคลื่อนไหวดวงตา (EOG) และกล้ามเนื้อ (EMG)
- การหายใจ การไหลของอากาศ และการเคลื่อนไหวของหน้าอก-ท้อง
- ระดับออกซิเจนในเลือด (SpO₂)
- อัตราการเต้นของหัวใจ (ECG)
ข้อมูลเหล่านี้จะถูกนำมาวิเคราะห์ว่า มีความผิดปกติของการนอนหลับหรือไม่ เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Obstructive Sleep Apnea, OSA) โรคนอนไม่หลับเรื้อรัง หรือปัญหาการเคลื่อนไหวผิดปกติระหว่างนอน
ใครบ้างที่ควรตรวจ Sleep Test
- นอนกรนเสียงดัง หรือมีคนทักว่าหยุดหายใจเป็นช่วง ๆ
- หลับๆ ตื่นๆ หลับไม่สนิท ตื่นเช้ามาแล้วเพลียเหมือนไม่ได้พัก
- ง่วงกลางวันมากผิดปกติ จนเสียสมาธิในการทำงานหรือขับรถ
- ปวดศีรษะตอนเช้า หรือมีภาวะความดันโลหิตสูงควบคุมยาก
- ผู้ที่มีโรคหัวใจ โรคอ้วน เบาหวาน ซึ่งสัมพันธ์กับปัญหาการนอน
- เด็กที่มีพฤติกรรมสมาธิสั้น หงุดหงิดง่าย หรือพัฒนาการช้า
การตรวจ Sleep Test ทำอย่างไร
- ประเมินอาการเบื้องต้น – พบแพทย์ซักประวัติและประเมินความเสี่ยง
- ติดอุปกรณ์เซ็นเซอร์ – บริเวณศีรษะ หน้าอก และแขนขา ไม่เจ็บ ไม่ต้องเจาะเลือด
- พักผ่อนตามปกติ 1 คืน – เจ้าหน้าที่เฝ้าดูและบันทึกสัญญาณชีพตลอดการนอน
- วิเคราะห์ผลโดยแพทย์เฉพาะทาง – เพื่อวินิจฉัยโรคและวางแผนรักษาที่เหมาะสม
ในบางกรณีสามารถเลือก Home Sleep Test ซึ่งเป็นการตรวจที่บ้าน ใช้อุปกรณ์พกพา สะดวกและประหยัดกว่า แต่ให้ข้อมูลไม่ละเอียดเท่าการตรวจในห้องปฏิบัติการ
Sleep Test ตรวจพบโรคอะไรได้บ้าง
- ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Obstructive Sleep Apnea)
- โรคนอนไม่หลับเรื้อรัง (Chronic Insomnia)
- ความผิดปกติของการเคลื่อนไหวขณะนอน (Periodic Limb Movement Disorder)
- พฤติกรรมผิดปกติระหว่าง REM Sleep (REM Sleep Behavior Disorder)
- ภาวะง่วงนอนมากผิดปกติ (Narcolepsy)
ทำไมการตรวจ Sleep Test ถึงสำคัญ
การนอนหลับผิดปกติไม่ได้กระทบแค่ความง่วง แต่ยังเพิ่มความเสี่ยงโรคร้ายแรง เช่น
- โรคหัวใจและหลอดเลือด
- ความดันโลหิตสูง
- เบาหวานชนิดที่ 2
- ภาวะซึมเศร้าและวิตกกังวล
- อุบัติเหตุจากการหลับใน
งานวิจัยล่าสุดพบว่า ผู้ที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับรุนแรง มีความเสี่ยงโรคหัวใจเพิ่มขึ้น 2–3 เท่า และหากรักษาได้ตรงจุด เช่น การใช้เครื่องช่วยหายใจ CPAP จะช่วยลดความเสี่ยงได้อย่างมาก
นอกจาก Sleep Test ในห้องปฏิบัติการ ปัจจุบันยังมีเทคโนโลยีใหม่ เช่น อุปกรณ์สวมใส่อัจฉริยะ (Smart Pajamas / Ring Pulse Oximeter) ที่สามารถติดตามการหายใจและคุณภาพการนอนที่บ้านได้หลายคืนติดต่อกัน ซึ่งช่วยคัดกรองผู้ป่วยที่ต้องเข้ารับการตรวจเชิงลึก
ขอบคุณข้อมูลจาก :โรงพยาบาลเปาโล สมุทรปราการ