แพทย์ รพ. จุฬาฯ รักษาผู้ป่วยโรคหัวใจด้วย “Impella” แห่งแรกในไทย
อาจารย์แพทย์หญิงศิริพร อธิสกุล อายุรแพทย์โรคหัวใจ หัวหน้าห้องปฏิบัติการสวนหัวใจและหลอดเลือด โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย กล่าวว่า วันที่ 25 มีนาคม 2568 ที่ผ่านมา โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย และ ศูนย์โรคหัวใจ โดยฝ่ายห้องปฏิบัติการสวนหัวใจและหลอดเลือด หน่วยอายุรศาสตร์หัวใจและหลอดเลือด ภาควิชาอายุรศาสตร์ ร่วมกับหน่วยศัลยศาสตร์ทรวงอก ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและฝ่ายการพยาบาล
ได้นำเทคโนโลยีเครื่องช่วยพยุงการทำงานของหัวใจ Impella System มาใช้ขณะทำหัตถการสวนและขยายหลอดเลือดหัวใจ ด้วยบอลลูนและขดลวดในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงมาก (Complex high-risk indicated percutaneous coronary intervention (CHIP-PCI)) โดยได้ทำการรักษากับผู้ป่วย นับเป็นรายแรกในประเทศไทยที่ใช้เครื่องนี้
โดยเครื่องช่วยพยุงการทำงานของหัวใจ Impella System เป็นเครื่องช่วยพยุงการทำงานของหัวใจเพื่อเพิ่มการไหลเวียนโลหิตแบบสายสวน เป็นเครื่องปั๊มหัวใจที่เล็กที่สุดในโลก ซึ่งใช้เทคโนโลยีใส่สายสวนผ่านผิวหนัง ด้วยการใส่สายผ่านหลอดเลือดแดงต้นขาเข้าไปในหัวใจห้องล่างซ้าย เพื่อสูบฉีดเลือดจากหัวใจห้องล่างซ้าย ไปยังหลอดเลือดแดงใหญ่เอออร์ตาและส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย
“เครื่อง Impella system เป็นเทคโนโลยีใหม่สำหรับประเทศไทย จำเป็นต้องใช้โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญและผ่านการฝึกฝนแล้วเท่านั้น มีสายสวนขนาดเล็ก มีปลายสายสวนเป็นแบบม้วนกลม (Pigtail) ปั๊มเลือดเพื่อช่วยพยุงการทำงานของหัวใจชั่วคราว ประกอบด้วย Microaxial Motor ทำหน้าที่เป็นมอเตอร์ไฟฟ้าขนาดเล็ก เพื่อปั๊มเลือดออกจากห้องหัวใจซ้ายไปยังหลอดเลือดแดงใหญ่สามารถปรับความเร็วของปั๊มได้ตั้งแต่ 0 - 46,000 รอบต่อนาที และมี Optical Sensor ทำหน้าที่ตรวจจับแรงดันเอออร์ติก (Aortic Pressure)”
ทั้งนี้ เครื่องสามารถทำงานได้ทั้งแบบอัตโนมัติ (Automatic) และแบบปรับได้ด้วยตนเอง (Manual) สามารถเพิ่มการไหลเวียนโลหิตทั่วร่างกายด้วยอัตราการไหล (Peak Flow) ได้มากถึง 4.3 ลิตรต่อนาที ช่วยการทำงานของหัวใจและเพิ่มการไหลเวียนโลหิตทั่วร่างกาย
ทีมแพทย์หัวใจโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ได้นำเทคโนโลยีเครื่อง Impella มาใช้เพื่อช่วยพยุงการทำงานของหัวใจในระหว่างการทำหัตถการหลอดเลือดหัวใจแบบซับซ้อนในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงมากแทนการผ่าตัด ทำให้สามารถทำหัตถการโดยไม่ต้องผ่าตัดได้อย่างปลอดภัยมากขึ้น เพิ่มอัตราการรอดชีวิต ผู้ป่วยปลอดภัยและฟื้นตัวเร็ว คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหลังการรักษาดีขึ้น ผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ภายใน 24-48 ชั่วโมง
อาจารย์แพทย์หญิงศิริพร กล่าวว่า โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์เป็นแห่งแรกในประเทศไทยที่ใช้การรักษาด้วยเทคโนโลยีนี้ แม้ว่าเครื่อง Impella จะช่วยพยุงการทำงานของหัวใจและช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตได้ แต่ก็มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น การติดเชื้อ การเกิดลิ่มเลือด เลือดออกที่ตำแหน่งที่ใส่สายสวน เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังมีข้อห้ามในการใส่ Impella ที่สำคัญ ได้แก่ ผู้ป่วยมีลิ่มเลือดในหัวใจห้องล่างซ้าย มีภาวะลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบรุนแรงหรือรั่วระดับปานกลางถึงรุนแรง โรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายตีบชนิดรุนแรง ที่ทำให้ใส่สายสวนไม่ได้ ผู้ป่วยติดเชื้อรุนแรงหรือระบบหายใจล้มเหลว
สำหรับภาวะหัวใจขาดเลือด หรือโรคหลอดเลือดหัวใจตีบและภาวะหัวใจล้มเหลว เป็นอันตรายที่พบได้บ่อย เกิดขึ้นเฉียบพลัน และเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ในประเทศไทย โดยมีปัจจัยเสี่ยงสำคัญ ได้แก่ การสูบบุหรี่ โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ระดับไขมันในเลือดสูง การรับประทานอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ และการขาดการออกกำลังกาย
อาการที่สำคัญคือเจ็บแน่นหน้าอก ซึ่งอาจร้าวไปบริเวณอื่นร่วมด้วย เหนื่อยง่ายผิดปกติและหายใจลำบาก ภาวะหัวใจขาดเลือดอาจพบร่วมกับภาวะหัวใจล้มเหลวเฉียบพลันและอาจทำให้เกิดภาวะช็อกได้หากกล้ามเนื้อหัวใจได้รับความเสียหายอย่างรุนแรงจนไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกายได้
การรักษามาตรฐานกรณีผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจตีบหลายเส้นมีหลายวิธี โดยแพทย์จะประเมินจากลักษณะรอยโรคและสภาพผู้ป่วย เพื่อเลือกวิธีที่เหมาะสมและปลอดภัยสำหรับผู้ป่วย ได้แก่ การขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูนและ/หรือใส่ขดลวด (PCI) หรือการผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ (CABG) หรือที่เรียกว่าการทำบายพาส ในกรณีที่มีการตีบหลายเส้นหรือรุนแรง แต่มีผู้ป่วยหลายรายที่มีความเสี่ยงสูงต่อทั้งการผ่าตัดบายพาสและการทำหัตถการขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูนและ/หรือใส่ขดลวด (PCI) มีโอกาสเสี่ยงสูงต่อการเกิดภาวะช็อคและเสียชีวิตกะทันหัน
การนำเทคโนโลยี Impella มาใช้ ถือเป็นอีกหนึ่งก้าวสำคัญของการยกระดับมาตรฐานการรักษาโรคหัวใจในประเทศไทย โดยอาศัยความร่วมมือระหว่างแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เทคโนโลยีระดับโลก และการจัดการทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ เครื่อง Impella เป็นตัวอย่างที่สะท้อนให้เห็นถึงแนวทางที่มุ่งมั่นพัฒนานวัตกรรมเพื่อประโยชน์ของประชาชน และสร้างระบบสาธารณสุขไทยที่แข็งแรงและทันสมัยยิ่งขึ้นในอนาคต