คนเราเริ่มแก่ตั้งแต่ 20+ เผยพฤติกรรมที่ทำให้หน้าเหี่ยวก่อนวัย! เปิดความลับหน้าเด็กแบบไม่ต้องศัลยกรรม
Tuck Talk สัปดาห์นี้พบกับความลับเรื่องใบหน้า จริงหรือหน้าเริ่มทรุดตั้งแต่ยังไม่ 30 !? หาวบ่อย กัดฟัน ก้มจอนาน ต้นเหตุทำแก่ก่อนวัย ไขมันส่วนเกินที่อยากกำจัดเป็นกุญแจสำคัญทำให้หน้าเด็ก? เปิดเทคนิคชะลอวัยด้วยเซลล์กับ “หมอต้น ปิยพล” ผู้เชี่ยวชาญด้านศัลยกรรมตกแต่งและเสริมสร้างใบหน้า เข้าใจก่อนจะสายเพราะคำว่าแก่พูดเบา ๆ ก็เจ็บ
โครงสร้างใบหน้าคนเรามีอะไรบ้าง ที่บอกว่าหน้าทรุด เริ่มจากตรงไหน ?
หมอต้น : มันเริ่มทรุดตั้งแต่ระดับเซลล์ครับ ปกติคนเราจะเริ่มแก่ตั้งแต่อายุ 20 ปลายๆ แล้ว อาการแก่จะเริ่มตั้งแต่เซลล์หยุดแบ่งตัว ตอนยังเด็กผิวจะใส พอโตขึ้นผิวจะเริ่มไม่ใสและเริ่มแห้ง เซลล์เราจะเริ่มหยุดแบ่งตัวประมาณ 20 กว่าๆ ปลายๆ ที่เหลือก็จะลดลงเรื่อยๆ เหมือนน้ำในแก้วที่ค่อยๆ ลดลงตามวัย พอเริ่ม 30 จะเริ่มเห็นริ้วรอยเล็กๆ หน้าแก้ม ใต้ตา เพราะไขมันบริเวณนี้เริ่มลดลง พอ 40 แก้มจะเริ่มหาย ด้านข้างหาย ร่องแก้มเริ่มมา ขมับเริ่มตอบ พอ 50 บริเวณกราม (Jowl) จะเริ่มคล้อยลงมา การแก่มี 2 ส่วนคือ ระดับเซลล์ และ ไขมันที่หายไป รวมถึงความหย่อนคล้อย แก้มที่คล้อยเมื่ออายุ 50 เกิดจากความหย่อนคล้อยของ Retaining N ที่ยึดอยู่เริ่มคล้อย เมื่ออายุประมาณ 60 กระดูกจะเริ่มกร่อนและยุบตัวลง โดยเฉพาะกระดูกกราม ทำให้สังเกตเห็นว่าฟันจะเริ่มยาวขึ้น
คนผอมกับคนอ้วนหย่อนเท่ากันไหม ?
หมอต้น : ถ้าคนอ้วนแล้วผอมไวๆ หน้าจะทรุดไวครับ เพราะไขมันเหมือนอยู่ในถุง (ผิวหนัง) พอไขมันยุบตัวเร็ว หนังอาจหดไม่ทัน ทำให้หย่อนได้ ถ้าน้ำหนักไม่ค่อยเปลี่ยน การหย่อนคล้อยก็จะขึ้นอยู่กับจำนวนเซลล์ที่ลดลงตามอายุ เมื่ออายุเยอะขึ้นเซลล์จะลดลงทุกๆ 10 ปี
มีคนที่ไม่เป็นอย่างนั้นไหม (หน้าไม่ทรุด) ?
หมอต้น : จริงๆ แล้วขึ้นอยู่กับปัจจัยกรรมพันธุ์และการดูแลตัวเองด้วย บางคนในครอบครัวหน้าเด็กก็อาจจะดูเด็กอยู่ได้แม้จะอายุเยอะ แต่บางคนมีไขมันที่หน้าน้อยตั้งแต่เด็กพออายุเยอะขึ้นก็จะดูซูบ นอกจากนี้ ฮอร์โมนก็มีส่วนสำคัญ เช่น เมื่อผู้หญิงอายุ 40 กว่าๆ เข้าสู่วัยทอง ฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลง เซลล์ต่างๆ ก็จะเริ่มแก่ไวขึ้น ผู้หญิงจะได้รับอิทธิพลจากฮอร์โมนมากกว่าผู้ชายครับ
มีวิธีสังเกตง่ายๆ ไหมว่าผิวเราเริ่มแก่หรือเริ่มพังแล้ว ?
หมอต้น : ผิวที่มีปัญหาจะเริ่มมีริ้วรอยเล็กๆ ก่อน ผิวจะเริ่มแห้ง เพราะต่อมไขมันต่างๆ ทำงานลดลง สังเกตเด็กๆ ที่หน้ามีสิวเยอะ พอโตขึ้นสิวหายหมดเพราะเซลล์พวกนี้ทำงานลดลง และจะเริ่มมีจุดต่างๆ ทั้งบนใบหน้าและทั่วตัว เนื่องจากพอเซลล์เริ่มแก่ มันจะมีการสร้างเม็ดสีขึ้นมา ทำให้เกิดจุดดำ ฝ้า กระต่างๆ ซึ่งเป็นเพราะเซลล์มันแก่ครับ
พฤติกรรมอะไรทำแล้วสามารถทำให้หน้าแก่ ?
หมอต้น : อะไรที่เราใช้บ่อยๆ ก็อาจทำให้เกิดปัญหาได้ เช่น บางคนแต่งหน้าบ่อยๆ ถูหน้าบ่อยๆ ก็ทำให้เป็นริ้วรอยได้ง่าย หรือบางคนแสดงสีหน้าบ่อยๆ ก็สังเกตเห็นว่าริ้วรอยจะมาได้ง่าย ซึ่งปัจจัยเหล่านี้เป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงได้ค่อนข้างยาก เพราะขึ้นอยู่กับนิสัยแต่ละคน
เราควรจะยิ้มยังไง ?
หมอต้น : ยิ้มจริงใจครับ มีงานวิจัยตลกๆ ว่าบางคนยิ้มแบบเกร็งอาจทำให้ดูแก่กว่าวัยได้ แต่เรื่องนี้แล้วแต่ความเชื่อ แต่โดยปกติมันมีทั้งภายในและภายนอก
หาวบ่อยๆ นอนกัดฟัน ทำให้หน้าแก่เร็วไหม ?
หมอต้น : การหาวบ่อยๆ เป็นพฤติกรรมที่ทำให้กล้ามเนื้อและเอ็นต่างๆ ถูกยืด พอถูกยืดบ่อยๆ อาจทำให้ล้าและหย่อนได้ หรือบางคนชอบการนอนกัดฟันทำให้เกิดความเค้น ฟันมีการกัดกราม มีงานวิจัยว่าการกัดฟันบ่อยๆ อาจทำให้กระดูกขากรรไกรยุบตัวหรือกร่อนเร็วกว่าปกติได้ การกัดฟันบางทีมีหลายสาเหตุ ต้องหาสาเหตุและรักษาตามปัจจัย
การดูโซเชียลบ่อยๆ ก้มหน้าอยู่ตลอดเวลา ดูนานๆ ทำให้เราแก่แล้วย่นจริงไหม ?
หมอต้น : มีงานวิจัยเหมือนกันว่าการก้มหน้าดูจอเป็นเวลานานๆ เกิน 4 ชั่วโมง มีผลทำให้หน้าหย่อนคล้อยลงจากแรงโน้มถ่วงได้
มีนวัตกรรมอะไรที่จะช่วยชะลอ ฟื้นฟูความเสื่อมความแก่ของใบหน้าได้บ้าง ?
หมอต้น : อย่างที่บอก เราแก่ตั้งแต่ 20 กว่าๆ ในระดับเซลล์ โจทย์คือจะทำอย่างไรให้เซลล์กลับมาเยอะเหมือนตอนเด็กๆ ปัจจุบันมีเทคนิคที่เรียกว่า Fat Grafting หรือการเติมไขมัน
เติมแล้วหน้ามันจะเด็กลงกี่ปี ?
หมอต้น : โดยปกติผิวจะเด็กลงทันทีหลังเติมเลย ใต้ตา ร่องแก้ม ขมับ และหน้าผากเป็นปัญหาหลักๆ ที่ทำให้เราดูแก่ พอเติมเสร็จ หน้าผากจะดูกลม ริ้วรอยลดลง หน้าผากเรียบ ไม่เป็นบุบ สามารถดูเด็กลงได้ 5-10 ปี แก้มตอบก็จะฟูขึ้น และสิ่งที่ได้นอกจากนั้นคือ เซลล์ของเราจะเปลี่ยนไปเลย การเติมไขมันคือการเติมเซลล์ที่ไปเปลี่ยนผิวและไขมัน เซลล์จะดีขึ้นในระดับเซลล์ เมื่อเซลล์ที่แข็งแรงมีจำนวนมากขึ้น ก็จะสร้าง Fibroblast และคอลลาเจนทำให้ผิวแน่นขึ้นและแข็งแรงขึ้น ผิวจะกลับมาเหมือนตอนเด็กๆ ฝ้าและจุดด่างดำต่างๆ จะจางลงและดีขึ้น เพราะเซลล์ใหม่ที่สร้างขึ้นมาจะไม่สร้างเม็ดสี
หมอจะดูดไขมันจากส่วนไหนมาใช้ในการเติมได้บ้าง ?
หมอต้น : คือการเอาไขมันส่วนเกินที่สะสมโดยไม่รู้ตัวมา รีไซเคิลใช้ประโยชน์สามารถดูดได้จากต้นขาด้านนอกซึ่งเป็นส่วนเกินที่เอาออกยากและมีเซลล์ค่อนข้างแน่นคุณภาพเซลล์ดีกว่า บาง
คนถามว่าดูดไขมันหน้าท้องได้ไหม ซึ่งสามารถเติมได้จากทุกที่ แต่ต้องบอกก่อนว่าถ้าอายุเยอะขึ้นแล้วมีปัญหาหย่อนคล้อยร่วมด้วย เวลาดูดเซลล์ที่ได้จะน้อยกว่าที่ขาอาจมีไฟเบอร์ (พังผืด) ติดมาด้วยเยอะกว่า หากหน้าท้องหย่อนเยอะ อาจต้องดึงให้ตึงด้วย
ปัญหาของการเติมไขมันคืออะไร?
หมอต้น : ปัญหาที่พบบ่อยคือ ไม่มีไขมันให้เติม ไขมันที่เราดูดมีคุณภาพดีใช้ได้แค่ 1-2 ครั้งของการทำต่อ 1 ตำแหน่งไม่ใช่ว่าจะดูดแล้วเติมได้เรื่อยๆ ร่างกายมีไขมันจำกัด บางคนดูดไขมันทั้งตัวจนไม่มีไขมันแล้ว ซึ่งเป็นความยากของหมอ โดยเฉพาะถ้าใช้เครื่องที่มีความร้อนในการดูดทิ้ง บางทีเซลล์ไขมันที่เหลืออยู่จะมีคุณภาพต่ำมาก เช่น จาก 100% อาจเหลือแค่ 20% ดังนั้นต้องมั่นใจว่าจะไม่ใช้ไขมันแล้วถ้าจะดูดทิ้งไปเลย
บางคนบอกว่าเติมไขมันแล้วมันจะทำให้หน้าแก่ อันนี้จริงไหมคะ ?
หมอต้น : จริงครับ คือบางตำแหน่งมีแนวโน้มที่มันจะคล้อยอยู่แล้ว ถ้าเราไปเติมตรงนั้นเยอะๆ มันก็จะหนักและถ่วงให้คล้อยมากขึ้น หรือบางตำแหน่งที่ไม่ควรมีก้อนแต่เราไปเติม ก็จะกลายเป็นก้อนได้ ซึ่งอันนี้ขึ้นอยู่กับการแต่งด้วย ถือเป็นงานศิลปะครับ
ถ้าเราเติมกับแพทย์ที่ไม่ชำนาญ มีอันตรายหรือผลเสียที่เลวร้ายที่สุดขั้นไหน ได้ยินว่าบางคนเติม Filler แล้วตาบอด จริงไหม ?
หมอต้น : จริงครับ เซลล์ไขมันมีขนาดใหญ่กว่าเจลของ Filler มีโอกาสที่จะอุดตันได้เหมือนกัน แต่โดยปกติแล้ว อัตราความเสี่ยงของการเติมไขมันและตาบอดน้อยกว่าการเติม Filler บริเวณรอบดวงตาตรงร่องข้างๆ จมูกและรอบดวงตามีเส้นเลือดอยู่มาก ดังนั้นเวลาเติมไขมันหรือ Filler ต้องระวังบริเวณนี้มากๆ
ถ้าคนหน้าหย่อนมากๆ อายุ 70-80 ปีแล้ว การฉีดไขมันเข้าไปจะพยุงหน้าได้ไหม หรือควรจะดึงหน้าเลย ?
หมอต้น : ไขมันคือการเติม Volume เหมือนเติมน้ำในแก้ว แต่เราต้องไม่ลืมว่ามีส่วนของความหย่อนคล้อยด้วย การเติมไขมันจะช่วยในเรื่อง Volume Effect คือการเติมถุงที่เหี่ยวให้เต็ม ทำให้มันแน่น เมื่อ Volume Effect เต็มแล้ว แต่ยังมีความหย่อนคล้อยอยู่ จะต้องอาศัยการดึงกระชับร่วมด้วย การเติมไขมันบริเวณครึ่งบนของใบหน้า (รอบดวงตา หน้าผาก ขมับ ใต้ตา) จะค่อนข้างตึงและได้ผลดีเมื่อเติม Volume จนเต็ม แต่ครึ่งล่าง (ร่องแก้มลงไป) ถ้าเติมเต็มอย่างเดียวโดยไม่แก้ความหย่อนคล้อยอาจทำให้หน้าบวมได้ ดังนั้นจึงต้องทำควบคู่กัน
โรคประจำตัวอะไรที่ไม่ควรเติมไขมัน ?
หมอต้น : โดยปกติข้อห้ามน้อยมากครับ เพราะเป็นของร่างกายเราเอง โรคประจำตัวบางอย่างสามารถเติมได้ เช่น มะเร็ง เบาหวาน โรคภูมิคุ้มกันต่างๆ แต่โรคบางอย่างต้องหยุดการรักษาชั่วคราวก่อน เช่น เป็นไข้ ปวดข้อ เป็นผื่น เพื่อให้โรคสงบก่อน ถ้าโรคยัง Active เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน หลอดเลือดไม่ดี ต้องเตรียมคนไข้ให้พร้อมก่อน การเติมไขมันยังสามารถใช้ในการรักษาได้ด้วย เช่น ผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่เคยตัดเต้านมไปแล้ว สามารถเติมไขมันบริเวณนั้นได้ เพื่อแก้ปัญหาเนื้อตึง เนื้อแข็ง แผลเป็น หรือหนังแข็งๆ ได้
เติมแล้วอยู่ได้นานแค่ไหน?
หมอต้น : อยู่ได้เป็น 10 ปี ครับ หรืออาจจะเกินกว่านั้น การเติมไขมันเหมือนเราเติมน้ำในแก้ว น้ำจะลดลงเรื่อยๆ อยู่แล้ว เราแค่เติมกลับเข้าไป บางคนเชื่อว่าอายุเยอะจะไม่ติดแต่จริงๆ แล้วถ้าดูแลตัวเองดี บางครั้งคนอายุเยอะจะเติมไขมันติดดีกว่าคนอายุไม่เยอะด้วยซ้ำ เพราะคนที่อายุเยอะบางคนดูแลตัวเองดี เมื่ออายุเยอะ เซลล์อาจลดลง ดังนั้นเวลาเติมอาจต้องเผื่อปริมาณนิดหนึ่ง เพื่อแก้ปัญหาในส่วนที่เซลล์อาจมีคุณภาพลดลงกว่าปกติ
สามารถติดตาม "Tuck Talk" ได้ที่ช่องทาง Podcast : Life Dot , Facebook: Life Dot , Youtube : Life Dot วันพฤหัสบดี (สัปดาห์เว้นสัปดาห์) เวลา 18.00 น.
คลิกชมรายการย้อนหลัง : https://www.youtube.com/watch?v=2WIvnVY-x1A