ทำแล้วดี! 5 กิจกรรมบริหารออกกำลังกายสมองในผู้สูงอายุ ห่างไกลอัลไซเมอร์

เช็กเลย! 5 กิจกรรมทำแล้วดี ฝึกบริหารออกกำลังกายสมอง กระตุ้นการคิดในผู้สูงอายุ ให้ห่างไกลอัลไซเมอร์และสมองเสื่อม

การฝึกบริหารออกกำลังกายสมอง เป็นกิจกรรมที่สามารถเพิ่มพูนทักษะทางปัญญาและปรับปรุงหน่วยความจำ โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุที่พบว่าอายุมากขึ้นยิ่งพบอัตราสมองเสื่อมและอัลไซเมอร์มากขึ้น

แล้วกิจกรรมใดบ้างที่เหมาะสำหรับการบริหารออกกำลังกายสมอง กระตุ้นการคิดในผู้สูงอายุ?

1. เล่นบิงโก

ผู้คนทุกวัยสามารถเล่นบิงโกได้ แต่เป็นที่นิยมอย่างยิ่งในสถานดูแลความจำ และศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ บิงโกเป็นเกมที่ช่วยกระตุ้นสมองและความจำ ฝึกการรับฟัง การมองเห็น และเพิ่มปฏิสัมพันธ์ทางสังคม ช่วยลดความเครียด และชะลอความเสื่อมของสมองได้ เนื่องจากเป็นกิจกรรมที่เล่นง่าย ไม่ซับซ้อน ท้าทายแต่ไม่ยากจนเกินไป ทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกสนุก เพลิดเพลิน และคลายเหงาได้เป็นอย่างดี แถมยังเหมาะสำหรับผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมระยะเริ่มต้น ผู้สูงอายุสามารถชวนเพื่อนๆ ทั้งเด็กและผู้ใหญ่มานั่งเล่นบิงโกได้อย่างเพลิดเพลิน เพียงแค่ต้องจดจำตัวเลขและสัญลักษณ์ ก็จะช่วยกระตุ้นความจำและทักษะการคิดวิเคราะห์ได้เป็นอย่างดี

2. เล่นปริศนาอักษรไขว้

ปริศนาอักษรไขว้เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมฝึกสมองยอดนิยมในกลุ่มผู้สูงอายุ สามารถหาอ่านได้ในหนังสือพิมพ์ หนังสือปริศนาอักษรไขว้ หรือแม้แต่ในแอปพลิเคชันก็มีโหลดให้ได้เล่น ปริศนาอักษรไขว้เป็นเกมฝึกสมองที่ช่วยชะลอการเสื่อมถอยของสติปัญญาในผู้สูงอายุ มีงานวิจัยพบว่าการเล่นเป็นประจำจะช่วยให้ความจำดีขึ้น และสมองมีปริมาตรที่คงที่ขึ้น โดยเฉพาะในฮิปโปแคมปัส ที่มีหน้าที่สำคัญในการสร้างและจัดเก็บความทรงจำระยะยาว โดยเฉพาะความจำเกี่ยวกับข้อเท็จจริงและประสบการณ์ และเปลือกสมอง การเล่นปริศนาอักษรไขว้อาจช่วยลดความเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมได้นานถึง 2 ปีครึ่ง ผู้สูงอายุสามารถเล่นคนเดียวหรือทำเป็นกิจกรรมกลุ่มกับครอบครัวและเพื่อนๆ ได้

3. ฝึกไทชิ (Tai Chi)

ไทชิ หรือที่เรียกว่า ไทเก๊ก เป็นกิจวัตรการออกกำลังกายที่มีต้นกำเนิดในประเทศจีน โดยมีพื้นฐานมาจากศิลปะการต่อสู้ ไทเก๊กมีแรงกระแทกต่ำ ต้องใช้ความสมดุลและสมาธิ ทำให้ผู้สูงอายุสามารถฝึกได้ง่าย นอกจากนี้ ไทเก๊กยังมีประโยชน์ต่อสมอง เพราะต้องสะท้อนและจดจำลำดับการเคลื่อนไหวและประสานงานร่างกาย ช่วยเสริมสร้างความสมดุลของร่างกาย ฝึกกล้ามเนื้อและความยืดหยุ่น ลดความเครียด และส่งเสริมสุขภาพจิตใจที่ดี มีประโยชน์ในการป้องกันโรคและอาจช่วยให้อายุยืนขึ้นได้ โดยสามารถฝึกได้ทุกที่ ทุกเวลา ทั้งในบ้านและสวนสาธารณะ

4. เล่นบริดจ์

เป็นเกมไพ่ที่ได้รับความนิยมอย่างมากอีกชนิดหนึ่งในกลุ่มผู้สูงอายุ เป็นกิจกรรมที่ช่วยพัฒนาสมอง ทำให้เกิดปฏิสัมพันธ์ทางสังคม และฝึกฝนทักษะการคิดเชิงกลยุทธ์ ต้องอาศัยการทำงานเป็นทีม การสื่อสาร และการจำ ทำให้สมองได้ใช้งานทั้งสองซีกพร้อมกัน นอกจากนี้ยังเป็นกิจกรรมที่สนุก ท้าทาย และช่วยสร้างความกระปรี้กระเปร่าให้กับผู้สูงอายุได้ด้วย

5. การรำลึกถึงอดีต

การรำลึกความหลัง เป็นกิจกรรมบำบัดที่ผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมมักทำ โดยเกี่ยวข้องกับการใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 ได้แก่ การได้กลิ่น สัมผัส การมองเห็น การได้ยิน หรือการรับรส เพื่อกระตุ้นความทรงจำเก่าๆ และนำไปสู่การพูดคุย ส่งผลดีต่อสุขภาพจิตใจ เช่น เพิ่มความภาคภูมิใจในตนเอง ลดความเครียดและความโดดเดี่ยว เชื่อมโยงกับปัจจุบันได้ดีขึ้น การรำลึกความหลังสามารถทำได้โดยการฟังเพลงโปรด ดูรูปถ่ายเก่าๆ ทำอาหารที่คุ้นเคย หรือใช้สิ่งของที่เชื่อมโยงกับอดีต ซึ่งมีการผลวิจัยแสดงให้เห็นว่าการรำลึกความหลังสามารถปรับปรุงการรับรู้ การสื่อสาร และอารมณ์ของผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมได้ในระดับหนึ่ง

กิจกรรมเหล่านี้ เป็นส่วนสำคัญที่จะช่วยเสริมสร้างสมองให้แข็งแรงและชะลอภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุได้เป็นอย่างดี